Mestan: Türkiye stratejik ortağımız

Bulgaristan iki yıla yakındır devam eden siyasi krizin ardından 5 Ekim’de erken seçime gitti. Ancak 6 milyon 800 bin seçmenin oy kullandığı seçimlerde hiçbir parti 240 sandalyeli parlamentoda hükümeti kuracak çoğunluğa erişemedi. Çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) Yüzde 14.8 oy alarak 8 partinin girdiği parlamentoya 38 vekil sokarak tarihi bir zafer elde etti. Bir aydır hükümet kurma çalışmaları devam ediyor. Ancak AB yanlısı ve ırkçı unsurları içirmeyen bir hükümet kurmak için HÖH’ün kesinlikle ihtiyaç var. HÖH lideri Lütvi Mestan ile Sofya’da ülke siyasetini ve Türkiye ilişkilerini görüştük:

Seçimleri değerlendirir misiniz? Partiniz açısından nasıl sonuçları oldu?
HÖH 38 milletvekili ile tarihi bir başarı elde etti. Aslında seçimlerde ikinci olduk. Çünkü 200 bin geçersiz oy pusulasının içerisinde 100 binin üzerindeki oy pusulası HÖH’e aittir, bu unsuru göz önünde bulundurduğumuzda ciddi manada ikinci olan sosyalist parti BSP’nin önüne geçmiş oluyoruz. Türkiye’de yaşayan Bulgaristan vatandaşlarından aldığımız 60 bin üzerinde oy için, özellikle teşekkür ediyorum. Hak ve özgürlük için verilen her oya yüksek değer veriyoruz.
Türk sınırına roket önerisi

Seçim sürecinde sıkıntılarınız oldu mu?
Maalesef ayrımcılığa sebep olan yaptırımlarla karşı karşıyayız, örnek olarak seçim kampanyası döneminde resmi dile tercüme edilmesine rağmen anadili kullanmak yasaktı. Bu tür ayrımcılık yasağı Avrupa Birliğine üye ülkeler arasında Bulgaristan hariç başka bir ülkede yoktur. Sadece bu seçim kampanyasında partinin genel başkanı olarak bana 4 ceza uygulandı. Daha önceki seçim kampanyalarında da bana ve başka çalışma arkadaşlarıma ceza uygulanmıştı, haklarımızı mahkeme yoluyla gerekirse tüm Avrupa kurumları önünde arayacağız.

Hükümet 1 aydır kurulamadı. Neden?
Seçmen hiçbir partiye tek başına siyasi çoğunluk vermemiştir. Hatta aynı Avrupa ailesine mensup olan iki parti GERB ve Reform Bloğu birlikte 240 sandalyeli parlamentoda gerekli olan 121 çoğunluğa ulaşamamıştır. Bu sıkıntılı durumda HÖH en sorumlu ve yapıcı pozisyondadır. Bulgaristan’da geniş ulusal mutabakata dayanan bir hükümet kurulması gerekiyor ve bu hükümet kesinlikle aşırı milliyetçi ve şövenist oluşumları içermemesi gerekir. Erken seçim çok kötü bir seçenek. Ancak bundan daha kötü olan senaryo ise Avrupa ve NATO karşıtı olan Vatansever Cephe’nin yer aldığı bir hükümettir. Vatansever Cephe parlamento açılışında HÖH gibi partilerin yasaklanmasını istedi. Daha da ileri giderek Türkiye ve Yunanistan sınırına karadan karaya roket sistemi kurulmasını talep etti. Bu, asla kabul edilemez.

Erken seçim kâbus olur

Ufukta bir erken seçim görülüyor mu? Bunun ülkeye etkileri ne olur?
Bu durumda tüm Bulgar vatandaşlarının ödeyeceği aşırı derecede ağır sosyal bedel. Bütçe açığı, AB fonlarının dondurulması ve ekonominin çökmesini beklemek gerçekçi olacaktır.

GERB?lideri Boyko Borisov’a azınlık hükümeti için koşulsuz destek vereceğinizi açıkladınınz. Ancak HÖH ile bir koalisyona karşı olduğunu söylüyor. Neden?
Kesin olarak karşı olduğunu söyleyemem. Sadece HÖH tarafından desteklenen azınlık hükümeti durumundan endişe etmekte. Farklı anlayışların olmasına rağmen bariz olan şu ki seçim sonuçlarına göre HÖH’ün desteği olmadan merkez sağ hükümetinin kurulması mümkün değil. Er veya geç bunun farkına varılacaktır çünkü bu doğal bir gerçektir. HÖH gelecek iktidarda olsada olmasa da her zaman Bulgaristan’ın Avrupa ve Avrupa/Atlantik değerlerine bağlı bir devlet olarak gelişiminde değişmez teminatı olacaktır.

‘Türk karşıtlığı kabul edilemez’

Yeni Parlamentoda HÖH olarak hedeflediğiniz icraatlarınız var mı?
Bizim siyasetimizin merkezinde küçük ve orta işletmelerin çıkarları yer almaktadır. Bunun yanı sıra küçük tarım üreticileri ve özellikle farklı etnik grupların yoğun yaşadığı bölgeler öncelik taşır. Son yedi yılda çiftçilerin % 6’lık kesimi AB sübvansiyonların yüzde 90’ını aldı. Geri kalan yüzde 10 ise yüzbinlerce çiftçi arasında paylaştırıldı. 10 dönümün altında toprak işleyenler tamamen bu sübvansiyon dışında kaldılar bunların tamamı bizim seçmenimiz.
Asimilasyon politikasının ağır mirası ile mücadele ediyoruz. Bu bağlamda parlamentonun açılışında 3 kanun tasarısı sundu. Birincisi komunist rejimin işlediği suçların zaman aşımına uğramamasını talep ediyoruz. İkincisi asimilasyon sürecinde vefat edenlerin zorunlu olarak verilen Bulgar isimlerinin kayıtlardan kaldırılması. Son olarak da arşivlerdeki tüm asli isimlerin geri iade edilmesini ve verilen Bulgar isimlerini silinmesini istiyoruz.

ATAKA dışında Türk karşıtı yeni bir parti daha çıktı. Sansürsüz Bulgaristan Partisi. Sınır kapatma girişimlerine ne diyorsunuz?
Hiç bir şekilde kabul edilemez. Dünya globalleşiyor. Sınırlar gün geçtikçe sembolik nitelik taşımaya başlıyor, Bulgaristanda ise sınır kapatmalara yönelik ve tel örgülerin kurulmasına yönelik sesler duyuluyor. Çok yazık. Beni tek teselli eden durum ise bu görüşlerin çoğunluk olmamasıdır. Bunların mevcut olması Bulgaristan’ın Avrupa vizyonu üzerinde büyük bir lekedir. Berlin duvarı 90 da yıkıldı. Ancak bazı siyasilerin düşüncelerinde ve kafalarında maalesef tarihsel önyargılardan oluşan kin ve nefret dolu Berlin duvarları mevcuttur.

Türk yatırımları bizi kurtarır

Türkiye Cumhuriyeti Bulgaristan’ın dostudur ve biz iyi komşuluk ilişkilerinin daha ileri gitmesini Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmemden sonra bütün siyasi güçlere Türkiye’yi ziyaret etmelerini önerdim: Türkiye’deki devlet adamları ve siyasi liderlerle görüşerek, Türkiyenin sadece dost bir ülke değil aynı zamanda Bulgaristan’ın statejik partneri olduğuna kani olmalarını istedim.
Ülkemizin Türkiye ile olan ilişkilerinde tarihsel ön yargılardan arındırılmış bir stratejisi olursa ekonomi ve yatırım alanlarında büyük faydalar elde edebilir, çünkü günümüzde Türkiye çok ciddi bir ekonomiye ve çok önemli yatırım kaynaklarına sahip ülkedir.