20.10.2013 - 02:30 | Son Güncellenme:
BURCU KARAKAŞ Ankara- ARİF BALKAN İstanbul
Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta 9 Ağustos’ta silahlı kişilerce kaçırılan THY pilotları Murat Akpınar ve Murat Ağca, dün akşam saatlerinde serbest bırakıldı. Gece 23.00 sıralarında İstanbul’a inen iki pilotu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan karşıladı. Aynı saatlerde Suriye’nin Türkiye’ye teslim ettiği 9 Lübnanlı hacı da Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Beyrut’a gönderildi. Diplomatik kaynaklar, Lübnan’a, sürecin uzaması halinde ülkenin imajının zedeleneceği yönünde baskı yaptığı, Türkiye’nin bu mesajının süreci hızlandırdığını belirtti. İstanbul’dan Beyrut’a giden THY uçağının personelini havalimanından otele götüren servis aracının önü 9 Ağustos sabahı silahlı kişiler tarafından kesilmişti. İki pilotu esir alan silahlı grup, olay yerinden kaçmıştı. Kaçırılma olayının ardından, Ankara üst düzey alarma geçti. Olayı, kendilerini “İmam Rıza’nın Ziyaretçileri” olarak adlandıran, daha önce ismi duyulmamış bir grup üstlendi. “İmam Rıza’nın Ziyaretçileri” adlı grup, Suriye’de rehin tutulan 9 Lübnanlı’nın serbest bırakılmasına karşılık, pilotların serbest bırakılacağını duyurdu.
BÖYLE GELDİLER
Yapılan açıklamada, “Türk pilotlar Azez’deki rehineler serbest bırakılana kadar misafirimizdir. Pilotlar, Lübnanlı rehinelerin serbest bırakılmasına karşı salıverilecektir” denildi. Açıklamada, Ankara’nın 9 Lübnanlının alıkonulması olayından direkt olarak sorumlu olduğu iddia edildi.
Kaçırılan Lübnanlılar
İran’a yaptıkları dini ziyaretten dönüşleri sırasında, Suriye’nin Azez kenti yakınlarında 22 Mayıs 2012 tarihinde kaçırılan 11 Lübnanlı’dan 9’unun serbest bırakılması için, MİT geçen sene devreye girmişti. Lübnanlı bazı üst düzey siyasi yetkililer ile Şii Yüksek Konseyi üyelerinden Eş-Şeyh Abbas Zegib, Türkiye’den yardım talebinde bulunmuştu. Rehin tutulan 9 kişi kendini “Kuzey Fırtınası Tugayı” olarak tanımlayan grup tarafından alıkonulmuştu. Grup, Lübnanlıların teslim edilmesi için tutuklu Suriyeli kadınların serbest bırakılmasını şart koşmuştu.
Diplomasi trafiği
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kaçırılma olayının ardından olayla ilgili olarak Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Lübnan Dışişleri Bakanı Adnan Mansur ve Başbakanı Necip Mikati ile düzenli olarak telefon diplomasisi yürüttü. Davutoğlu 14 Ekim’de, temasta olduğu Lübnanlı makamlarla görüşmelerinin devam ettiğini, pilotların serbest bırakılması için MİT’in devrede olduğunu ifade etti. Esad’ın elindeki direnişçiyi serbest bırakacağını açıklamasının ardından, ÖSO da 9 Lübnanlı hacıyı önceki gün Türki ye’ye gönderdi. Ardından dün gün boyu pilotların ne zaman serbest bırakılacağı konuşuldu. Sevindirici haber akşam saatlerinde geldi. 9 Lübnanlı’nın Beyrut’a hareket etmelerinin ardından, THY pilotları Murat Akpınar ve Murat Ağca, dün akşam saatlerinde serbest bırakıldı. Pilotlar önce Lübnan emniyetine teslim edildi. Helikopterle Beyrut’a getirilen pilotları burada Büyükelçi İnan Özyıldız teslim aldı. Pilotlar daha sonra Katar Havayolları’na ait özel bir uçakla İstanbul’a doğru yola çıktı. Gece 23.00 sıralarından Atatürk Havalimanı’na inen Akpınar ve Ağca’yı apronda Başbakan Erdoğan, Vali Hüseyin Mutlu, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile pilotların memleketlerinden İstanbul’a gelen aileleri karşıladı.
Erdoğan karşıladı
Gece 23.00 sıralarından İstanbul Atatürk Havalimanı’na inen Akpınar ve Ağca’yı apronda Başbakan Erdoğan, Vali Hüseyin Mutlu, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile pilotların memleketlerinden İstanbul’a gelen aileleri karşıladı.
YAŞADIKLARINI ANLATTILAR
DAVUTOĞLU: ÇİFTE BAYRAM YAŞADIK
Serbest bırakılan pilotlarla telefon görüşmesi yaptıktan sonra konutunda basın açıklaması yapan Bakan Davutoğlu, çifte bayram yaşadığını kaydetti. Davutoğlu, şunları söyledi: Bu bayramda da hep zihnimiz, gönlümüz kaçırılan pilotlarımızdaydı. O günden, bugüne çok yoğun diplomatik çaba yürüttük. Bir çok kanaldan, bir çok süreçler işletildi. Başta sayın Başbakanımız olmak üzere sürecin doğrudan başarılaşması için ciddi çabalar sarf edildi.
Lübnanlı hacıların kurtarılması için büyük çaba sarf ettik. Sadece onların değil 48 İranlı’nın da Suriye’den çıkartılması, diğer bazı ülkelerle birlikte Türkiye arabuluculuk yaptı. Lübnanlı hacılarında bizim sorumluluk alanına girmemesine rağmen ilk andan itibaren yakından ilgilendik.
Katar ve İran devrede
Diplomatik kaynaklar, Beyrut’ta kaçırılan pilotların serbest bırakılmasında, Katar makamlarının önemli rol oynadığını vurguladı. Alınan bilgiye göre, Davutoğlu, geçtiğimiz günlerde Ankara’ya gelen Katar Dışişleri Bakanı Halid Bin Muhammed El Atiyye ile biraraya geldiğinde, pilotların serbest bırakılmasına ilişkin gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulundu. Ayrıca, 9 Lübnanlı’nın Suriye’ye teslim edilmesi sürecinde de, İran’ın aktif rol oynadığı iddialar arasında yer aldı.
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, Türk yetkililer, Lübnan makamlarına, Türk pilotların serbest bırakılma sürecinin uzaması halinde, “Lübnan’ın uluslararası imajının zedeleneceği”, Lübnan turizminin olumsuz yönde etkileneceği mesajını verdi. Lübnan, Katar ve Türkiye’nin eşzamanlı girişimlerinin yanı sıra, İran ile Suriye’nin ortak hareket etmesi sonucunda, iki Türk pilotun serbest bırakılmasına giden süreç hızlandırılmış oldu.
Gün gün diplomasi trafiği
- 8 Ekim: Lübnan basını Suriye’de Mayıs 2012’de Kuzey Kasırgası Tugayı isimli muhalif örgüt tarafından kaçırılan dokuz hacının serbest bırakılacağını iddia etti. Pilotların serbest bırakılacağı ümidi doğdu.
- 9 Ekim: Lübnan İçişleri Bakanı Mervan Şerbil, Türk pilotların durumunun iyi olduğunu söyledi..
- 14 Ekim: Murat Akpınar ve Murat Ağca’nın yeni görüntülerini Lübnan televizyonu yayınlandı.
- 15 Ekim: Davutoğlu, pilotların iyi olduklarına yönelik görüntülerin yayınlanması için Lübnan Başbakanı ve Meclis Başkanı’na baskı yapmaları konusunda talepte bulunduğunu söyledi.
- 16 Ekim: Lübnan İçişleri Bakanı Mervan Şerbil, “Pilotlar için kısa süre içinde olumlu haberler alacağımızı umut ediyoruz” diye bir açıklama yaptı.
- 17 Ekim: Lübnan Genel Güvenlik Müdürü Abbas İbrahim, Akpınar ve Ağca için gizlice Türkiye’ye gelerek başta MİT olmak üzere ilgili birimlerle görüştü.
- 18 Ekim: Şam’a giden İbrahim, İçişleri Bakanı Mervan Şerbil İbrahim’in Suriye’de geçtiğimiz yıl isyancılar tarafından kaçırılan dokuz Lübnanlı hacının serbest kalması için görüşmeler yapacağını, Lübnanlı hacılar karşılığında serbest bırakılması istenen Suriyelilerin isimlerinden oluşan bir listeyi de Esad yönetimine teslim edeceğini söyledi.
- 18 Ekim: Genelkurmay Başkanlığı, Suriye sınırında bayramın ikinci gününde Özgür Suriye Ordusu’na bağlı Kuzey Kasırgası Tugayı’na bağlı 85 militanın Öncüpınar civarında sınırı geçip kendiliklerinden teslim olduklarını bildirdi. Kuzey Kasırgası Tugayı Lübnanlı hacıları kaçıran örgüt olarak biliniyor ve Azaz’ı elinde tutuyor.
- 18 Ekim: Lübnan İçişleri Bakanı Şerbil, “Suriye’de kaçırılan dokuz Lübnan vatandaşı, ülkelerine teslim edilmek üzere önümüzdeki saatlerde Türkiye’de olacak. Lübnan’da kaçırılan Türk pilotların serbest bırakılması ise yakın” dedi.
- 19 Ekim: Pilotların karşılığında rehin tutulduğu dokuz Lübnanlı hacının Suriyeli muhaliflerce Türk makamlarına teslim edildiği bilgisi yer aldı.
Lübnanlı hacılar Beyrut’ta
Suriye’nin Azez bölgesinde kaçırılan 9 Lübnanlıyı taşıyan Katar’a ait özel uçak Beyrut Uluslararası Havaalanı’na indi.
Azez’de kaçırılan ve dün serbest bırakılarak Türkiye’ye teslim edilen 9 Lübnanlı, Lübnan Emniyet Müdürü Abbas İbrahim eşliğinde Beyrut’a geldi. Havaalanında Lübnan İçişleri Bakanı Mervan Şerbil, Dışişleri Bakanı Adnan Mansur ve bazı milletvekilleri de serbest bırakılan Lübnanlıları karşılamak için hazır bulundu. Lübnanlıların yakınları, akrabalarını karşılamak için Beyrut Havaalanı önünde toplandı. Kalabalık ellerinde Lübnan bayrakları ile üzerinde Abbas İbrahim’e verdiği çabadan dolayı teşekkür ettiklerini belirten pankartlar taşıdı. İran’a ziyarete giden 11 Lübnanlı geçen yıl mayıs ayında ülkelerine dönerken Suriye’nin Azez kenti yakınlarında kaçırılmıştı. Bu kişilerden ikisi daha sonra Türkiye’nin arabuluculuğuyla serbest bırakılmıştı.
Akpınar: Bize iyi davrandılar
Pilot Murat Akpınar, sıcağı sıcağına açıklamalarda bulundu. Akpınar şunları söyledi:
“İlk 1 ay çok zordu. İlk 15 gün bir oda içerisinde tutulduk ve güneş yüzü görmedik. İki kez transfer edildik. Bu transferler kaçırılma olayı gibiydi; silahlı kişilerce yapıldı. İlk kaçırıldığımızda 1 hafta boyunca havalimanına çok yakın bir yerde tutulduk. Uçak sesi duyuyorduk...Bizim oradan kaçmamız imkansızdı; bunu transferler esnasında fark ettik. Hayatımızı çok zorlaştıracaktı. Sağ kalmamızın tek yolu onlarla iyi geçinmekti ve öyle de oldu. Aralarından biri çocuğunun adını Murat koyacak. Bize asla kötü muamele yapılmadı. Kötü laf, darbe, şidet uygulanmadı. Başbakan’ın evime yaptığı ziyaret, Cumhurbaşkanı’nın aileleri kabul etmesi bize dayanma gücü verdi. Bu bizi esir alanlar için de değerliydi. Buna göre bir değerlendirme yaptılar ve bu da bize dayanma gücü verdi. Bizi kurtarmak için bir operasyon yapılmış olsaydı, 100’e yakın insan ölürdü. Bizi orada koruyan insanlar 100 kişinin üzerindeydi. Umudumu asla yitirmedim.”
Baba ocağında bayram havası
Türk pilotların İstanbul’a ulaşmasının ardından Murat Ağca’nın Elazığ’daki baba evinde büyük sevinç yaşandı. Ağca’nın Doğukent Mahallesi’ndeki baba evinde annesi Emine, babası Zeki ve aile yakınları pilotların Türkiye’ye yolculuğunu televizyonların canlı yayınlarıyla takip etti.
Uçağın Atatürk Havalimanı’na inmesinin ardından Ağca’nın evinde büyük sevinç yaşandı. Oğluyla telefonda konuştuktan sonra gazetecilere açıklamada bulunan baba Ağca, çok mutlu olduğunu, aylarca bu günü beklediğini söyledi. Anne Emine Ağca ise mutluluktan konuşamayacağını, yanında olsa oğlunu kucaklayıp öpmek istediğini ifade etti.
Zirveden ailelere geçmiş olsun
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, serbest bırakılan pilotların eşleri ile telefonda konuştu. Gül, Murat Akpınar’ın eşi Dilek Akpınar ile Murat Ağca’nın eşi Nur Ağca’yı aradı. Pilotların eşleri ile mutluluklarını paylaşan Cumhurbaşkanı Gül’e, Dilek Akpınar, “Bizim bayramımız yeni başlıyor” dedi. Gül, 28 Ağustos’ta Tarabya Köşkü’nde iki pilotun ailelerini kabul etmiş ve soğukkanlı olmalarını, metanetli davranmalarını ve devlete güvenmelerini istemişti. Telefonda görüştüğü Dilek Akpınar’a o görüşmeyi hatırlatan Gül, “Siz de o şekilde davranarak çok sağduyulu davrandınız ve bize yardımcı oldunuz” diyerek teşekkür etti. .
Çiçek de aradı
TBMM Başkanı Cemil Çiçek de, ailelere “geçmiş olsun” dileklerini ileterek “Başta hükümetimiz ve Dışişleri Bakanlığımız olmak üzere tüm yetkilileri tebrik ediyorum. Mübarek Kurban Bayramı’nda sevinçleri ikiye katlanan pilotlarımızın ailelerine de geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Pilotlarımızın, kaygı verecek bir sorunla karşılaşmadan sağ salim ülkelerine, ailelerine kavuşmaları, millet olarak hepimizi ziyadesiyle mutlu etmiştir”dedi.
Kılıçdaroğlu: Esarete son
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kaçırılan pilotlar Murat Ağca ve Murat Akpınar’ın serbet bırakılmalarının ardından bir mesaj yayımladı. Kılıçdaroğlu, “Lübnan emniyetine teslim edilen ve en kısa süre içinde Türkiye’de aileleriyle, sevdikleriyle, yakınlarıyla kucaklaşarak ‘Esarete son, özgürlüğe merhaba’ demelerini dilediğimiz pilotlarımız Murat Akpınar ve Murat Ağca’ya ‘Hoş geldiniz, geçmiş olsun’ diyor, sevgilerimi sunuyorum” dedi.