Sanatın bilim insanı Victor Vasarely

“Okyanusun cilaladığı çakıllar ve kırık cam parçalarında hiç şüphesiz doğanın iç geometrisini seçebilirim; dalgaların belli bir ritimle gidip gelişi matematiğin en saf hâlidir.” Resim ve heykel alanında eserler vermiş, op sanatı ya da ‘optik resim’in öncüsü kabul edilen Macar asıllı Fransız sanatçı Victor Vasarely’nin bu cümlesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi’nde bugün açılan geniş çaplı retrospektif sergisinin duvarlarında yer alıyor. Sergi, Vasarely Vakfı Başkanı, sanatçının torunu ve serginin küratörü Pierre Vasarely, serginin gerçekleşmesine önayak olan Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Yalçın Karayağız’ın konuştuğu bir basın toplantısıyla dün gazetecilere tanıtıldı.

Arkas Holding’in Fransa’nın Aix-en-Provence şehrinde bulunan Vasarely Vakfı, Renault Koleksiyonu, Macaristan’ın Peç şehrindeki Vasarely Müzesi ve Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi’yle işbirliği yaparak gerçekleştirdiği sergide sanatçının hem kendisinin hem de eşi Klara Spinner - Vasarely’nin farklı dönemlerine ait 50’den fazla resim, heykel, tasarım ve duvar halısı çalışmaları görülebiliyor. 1906’da Macaristan’da doğan, 30’ların başında Fransa’ya taşınan sanatçının grafik tasarımcı olarak imza attığı reklam çalışmaları, 30’ların sonunda ‘Zebralar’ serisiyle op sanatını bir anlamda başlatması, 50’lerden itibaren sanatının tüm ağırlığını optik resim ve heykel işlerine vermesi, retrospektifte adım adım takip edilebiliyor. “Sanat, bilim olacak” düsturunu benimsemiş Vasarely’nin matematik ve geometrinin sabitlerini sanatla yeniden yorumladığı çalışmaları, Pierre Vasarely’nin küratörlüğünde bir bağlam içinde tecrübe ediliyor. Lucien Arkas, sanatçının işleri için, “Klasik tablolardaki gibi durup mikroskopla incelemek yerine hareket hâlinde görülmesi gereken yapıtlar olduğunu düşünüyorum” diyor.

Vasarely’nin retrospektifinde ilgi çeken bir bölüm de 70’lerin başında çeşitli toplu konut ve ortak yaşam alanı projeleri için desenlerini binalara taşıdığı etütler. Arkas Sanat Direktörü Niko Filidis’in ifadesine göre sanatçının bu etütlerinin bir kısmı Fransa’daki projelerde kullanılmış.

20. yüzyılın bu önemli sanatçısını tüm yönleriyle tanıtan sergi 31 Mart’a kadar Tophane-i Amire’de ziyaret edilebilecek.

Dev Renault logosu

Tophane-i Amire’deki karşılıklı sergi salonlarının ikincisine girildiğinde dikkati ilk çeken şey, 2.5 m yüksekliğindeki dev bir klasik Renault logosu. Çalışma sayesinde Renault’nun bugün dünya çapında tanınan logosunun Vasarely ve kendisi gibi sanatçı, Yvaral mahlasını kullanan oğlu Jean-Pierre’e ait olduğunu öğreniyoruz. Firmanın logosunu yenileme isteğiyle başvurduğu sanatçılar, iki V harfi üst üste konmuşa benzeyen logoyu 1972’de yaratmışlar.