‘Türkiye, terörden en çok çeken NATO ülkesi’

Londra’da yapılacak NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı öncesinde farklı ülkelerde temaslarda bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bu çerçevede İstanbul’a da geldi. Barış Pınarı Harekâtı’nın sürdüğü, kritik bir zamanda Türkiye’ye gelen NATO Genel Sekreteri İstanbul’da Milliyet’in sorularını yanıtladı:

Aralık ayında Londra’da düzenlenecek NATO Zirvesi’nde hangi konular ele alınacak. Türkiye’deki temaslarınızın gündeminde neler var?

Stoltenberg: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dahil, NATO’nun tüm liderlerini aralık ayında Londra’da bir araya getireceğiz. Bunu yapmamızın sebebi de, İttifak’ın 70. yıl dönümünü kutlamak. NATO, tarihteki en başarılı ittifak. Çünkü dünya değiştikçe, değişime uyum sağlayabildik. Dünya değişmeye devam ediyor ve bu çerçevede NATO’yu sürekli değişime ve uyuma tabi tutmamız gerekiyor. Bugün Türkiye’deki siyasilerle bir araya geldim. Bu vesileyle, onlarla birçok konuyu ele alma imkanı buldum. Londra zirvesinde ele alınacak unsurları görüştük. NATO içerisindeki ‘külfet paylaşımı’ dahil. Ayrıca süren operasyonları görüştük.

Geçen yıl Zeytin Dalı Harekâtı sırasında Türkiye’ye gelmiştiniz. Türkiye şimdi Suriye’de bir operasyon gerçekleştiriyor. Harekâtla ilgili görüşlerinizi alabilir miyiz?

Stoltenberg: Türkiye, terörle mücadele konusunda ön cephede. NATO içerisinde terörden en çok çeken ülke Türkiye’dir. Aynı zamanda Türkiye, bütün müttefiklerden daha çok mülteciye ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin de bu çerçevede meşru güvenlik kaygıları bulunuyor. Aynı zamanda Türkiye’nin ihtiyatlı davranması konusunu dile getirdim. Ayrıca NATO’ya üye birçok ülkenin başkentinden, bölgede gerilimin artma ihtimali konusundaki kaygıları dillendirdim.

Zaman zaman müttefikler arasında gerilim yaşanıyor. Tıpkı S-400 krizinde olduğu gibi. NATO içerisindeki gerginlik abartılıyor mu, yoksa gerçek bir gerilim mi söz konusu? Nedir hakiki hava?

Stoltenberg: Bütün müttefikler Suriye’nin kuzeyindeki durumu görüşüyorlar. Aynı zamanda ortak bir düşmanımız var, o da DAEŞ. Bütün NATO müttefikleri, “küresel koalisyon” çerçevesinde çok önemli gelişmeler kaydetti. DAEŞ’in elinde bulundurduğu alanları temizledi ve ele geçirdi. Ayrıca tüm NATO müttefikleri Türkiye’nin İttifak içindeki öneminin, terörizmle mücadelenin sürdüğü Afganistan ve Irak’taki katkılarının da farkındalar. Şimdi önemli olan ittifak içerisindeki bu birlikteliği sürdürmek. Öngörülemeyen bir dünyadayız ve böyle bir or tamda güçlü uluslararası örgütlere ihtiyaç var. NATO da güçlü bir uluslararası örgüt.

Üye bir ülkeyi NATO’dan atacak düzenleme yok

Sayın Genel Sekreter, NATO içerisinde bazı müttefikler veya bazı ülkelerin siyasetçileri, İttifak üyesi bir ülkenin ittifak üyesi başka ülkenin politikasını beğenmediğinde, ‘Bu ülkeyi NATO’dan atın’ şeklinde açıklamalar yapıyor. Bu Fransa veya Türkiye ile ilgili yaşandı. Gerçekten bir müttefikin NATO’dan atılmasını sağlayacak düzenleme var mı?

Stoltenberg: Bu, söz konusu değil. Evet, bazen müttefikler çeşitli konularda değişik görüşlere sahip. Ancak NATO’nun tarihinde görüldü ki, temel görevimiz kendimizi savunmak ve birbirimizin güvenliğini sağlamak amacıyla bu görüş ayrılıkları her zaman giderilebildi. Tek başımıza olmaktansa birlikteyken daha güçlü oluyoruz. Zaten NATO’nun ana felsefesi bu. NATO bu yüzden var ve bu yüzden tarihin en başarılı ittifakı. Bir üye ülkeyi İttifak’tan atmaya yönelik bir düzenleme bulunmuyor.

5 milyar dolar askeri altyapı

Zaman zaman siz de hatırlatmada bulunuyorsunuz. Türkiye’nin NATO’ya olan katkısı kadar, İttifak’ın da Türkiye’ye önemli katkısı var. Ayrıca NATO’nun Türkiye’de ciddi tesisleri bulunuyor.

Stoltenberg: Geçtiğimiz yıllarda NATO, Türkiye’deki varlığını artırdı. Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı tehditler artmış durumda. Bu yüzden de Türkiye’ye hava savunma sistemi konuşlandırdık. 2013’ten bu yana, çeşitli NATO müttefikleri savunma sistemleri sağladılar yıllar içerisinde. Müttefikler bu desteği sürdürecek. NATO’nun varlığını hem karada hem de havada artırdık. Bununla birlikte yıllar içerisinde Türkiye’nin askeri altyapısına 5 milyar dolar harcadı. Deniz üsleri, radar üsleri ile çeşitli askeri tesislere harcandı. Bu da NATO’nun Türkiye’yi desteklediğini, yardımcı olduğunu gösteriyor.