Meyveleri topluyor 'uçuşa' az kaldı

EBRU SUNGUR- İklimlendirmeden taahhüde, enerjiden turizme pek çok sektörde faaliyet gösteren Alarko Holding, son dönemde yeni yatırımlarıyla adından söz ettiriyor. Afyonkarahisar'da teknoloji destekli seralar kuran holding, hem bu işini yurtdışına taşımaya hem de organomineral gübre üretimiyle tarım sektöründeki varlığını güçlendirmeye hazırlanıyor. Enerji depolama yatırımı yapacağını duyuran holdingin turizmde yeni bir satın alma ve ayrıca havacılık sektörüne girme yönünde planları da bulunuyor. Son dönemde başlattıkları yatırım hamlesinin meyvelerini bu yıldan itibaren güçlü şekilde toplamaya hazırlandıklarını bildiren Alarko Holding CEO'su Ümit Nuri Yıldız, bu yıl yüzde 40 gelir, yüzde 60 kâr artışı hedeflediklerini söyledi. Yeni yatırımlarla istihdamı 7 bin 500'den 9 bin kişinin üzerine taşımayı amaçlayan toplulukla ilgili son gelişmeleri Alarko Holding CEO'su Ümit Nuri Yıldız ile konuştuk.

2023, Alarko Holding için nasıl bir yıl oldu? Hedeflerinize ulaşabildiniz mi?

2023, tüm ülkemizi yasa boğan depremler nedeniyle ne yazık ki hiçbirimiz için iyi başlamadı. Ancak tarihimiz boyunca zor anlarda her zaman kenetlenmiş bir millet olarak, bu felakette de yine tek yürek olmayı başardık. Hem maddi hem de manevi desteklerimizle bölge halkının yaralarını sarmaya çalıştık. Mustafa Kemal Atatürk'ün, "Vatanını en çok seven, görevini en iyi yapandır" sözünü kendimize ilke edinmiş bir topluluk olarak, ülkemize ve milletimize daha fazla katkı sağlamanın yolunun yaşananları unutmadan çalışmalarımızı tüm hızıyla sürdürmekten geçtiğine inandık. Her zaman olduğu gibi 2023 yılında da ortak bir akıl çerçevesinde oluşturduğumuz finansal politikalarımız, ticari harcamalarımız, etkin risk yönetimimiz, yüksek hassasiyetle takip ettiğimiz nakit akışımız, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim alanlarındaki öncü uygulamalarımız, geleceğin dünyasını şekillendirmeye odaklı iş stratejilerimiz, veriyi doğru okuyarak ona göre karar verme anlayışımız sayesinde sene başından itibaren belirlediğimiz finansal hedeflere bir bir ulaştık. Alarko Holding'i uluslararası bir portföy şirketi olarak konumlama stratejimiz doğrultusunda, ülke ekonomisine uzun vadeli değer yaratacak, çevresel ve sosyal faydayı merkezine alan iş kollarına odaklandık. Geçmişten gelen köklü mirasımızı geleceğe aktarmak adına başlattığımız değişim ve yeniden yapılanma süreci çerçevesinde "Alarko" farkını ortaya koyacağımız sektörlere yöneldik. 2030 vizyonumuz doğrultusunda sürdürülebilir, yüksek getirili, dengeli, dinamik ve likit bir portföy yapısı oluşturma hedefimiz doğrultusunda, sahip oldukları yurt dışı gelir ve ihracat potansiyeli nedeniyle tarım ve gıda sanayisini kendimize stratejik öncelikli sektör olarak belirledik. Tarım ve gıda sektöründeki yatırımlarımızın da katkısıyla 2023 yılının 9 ayı sonrasında kârımızı yüzde 19 artırmayı başararak 9 milyar TL'ye taşıdık. Alarko Şirketler Topluluğu olarak yıllardır iklimlendirme, enerji ve taahhüt ile özdeşleşen Alarko adını tarım, gıda ve havacılık gibi farklı sektörlere de taşıyarak büyümemizi hızlandırmak istiyoruz.

2024 için ciro, kâr artışı ve büyüme hedefleriniz nelerdir?

Yaptığımız stratejik hamlelerin sonuçlarını 2024 yılında görmeye başlayacağız. Stratejik öncelik verdiğimiz tarım iş kolu kapsamında yapılan yatırımların getirilerini görmeyi ve bu katkının her yıl katlanarak artmasını hedefliyoruz. Yeni stratejik iş kolumuz Alarko Yatırım bünyesinde yaptığımız finansal yatırımların etkileri daha belirgin olacaktır. Enerji iş kolumuz özelinde elektrik dağıtım iş kolumuzun yatırımlarına devam etmesini ve elde edeceği nakit akışının kendi yatırım ihtiyaçlarını karşılarken, hissedarlarına da belirgin şekilde kâr aktaracağını bekliyoruz. Bu gelişmeler ışığı altında şirketimizin kombine net geliri yüzde 40'a yakın ve kombine net kârı ise yüzde 60'ın üzerinde artış kaydedecektir.

2024 yılına yönelik toplam yatırım planınız nedir?

2024 yılı planlamalarımız dahilinde kısa bir süre önce varlık göstermeye başladığımız tarım sektöründe sahip olduğumuz sera alanlarını yeni alımlarla destekleyeceğiz. Uzun vadede sahip olduğumuz sera kapasitesi ile dünyada ilk 10'a girmeyi hedefliyoruz. Tarımla bağlantılı olacak şekilde jeotermal kaynak arama alanında da yatırımlar gerçekleştireceğiz. 2024 yılında planlanan yatırım tutarı 200 milyon dolar. Bununla beraber halka açık ve kapalı şirketlerle, start-up şirketlere yatırım yapma stratejimize hizmet edecek şekilde yaklaşık 42.5 milyon dolar kaynak ayırarak bu alandaki yatırımlarımızı hızlandıracağız. Turizm alanında müşterilerimize benzersiz bir tatil deneyimi yaşattığımız Hillside markasını Bodrum Gündoğan yatırımımız ile güçlendiriyoruz. Kısa bir süre içerisinde gerçekleştireceğimiz 130 milyon dolar civarında bir yeni satın almayı da paylaşıyor olacağız. Taahhüt alanında ise halihazırdaki yaklaşık 250 milyon dolar olan iş hacmimizi önümüzdeki dönemde bünyemize katacağımız projelerle büyütmeyi hedefliyoruz. Son olarak havacılık sektörüne giriş yaparak bu alanda da söz sahibi olmayı istiyoruz.

Alarko grubunun toplam çalışan sayısı nedir?

Yeni yatırımlarla istihdamınızda nasıl bir gelişme olacak? Alarko Şirketler Topluluğu çatısı altında yer alan çalışanlarımızı en önemli değerimiz olarak nitelendiriyoruz. Halihazırda turizm, gayrimenkul, taahhüt, yatırım, enerji, sanayi ve ticaret ve tarım sektörlerinde ihtiyaçları, kültürleri birbirinden farklı 7.500 çalışanımız ile faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda fark yaratıyoruz. 2024 yılı itibarı ile yapacağımız yeni yatırımlarla birlikte çalışan istihdamımızın toplamda 9.000'e ulaşacağını öngörüyoruz.

Cironun dörtte biri tarımdan gelecek

Seracılık konusundaki yatırım planlarınız ne aşamada?

Afyonkarahisar dışındaki illerde de sera kuracak mısınız? Yeni faaliyet alanımız olan ve portföyümüzde daha fazla bir yer tutmasını arzu ettiğimiz tarım ve gıda sektörlerinde istikrarlı bir büyüme planlıyoruz. Önümüzdeki 5 yıl için hedefimiz yüksek teknolojiye sahip seralar ve bitki fabrikaları kurarak yaklaşık 5 milyon metrekarelik alana ulaşıp 300 bin ton sebze meyve üretimi gerçekleştirerek Türkiye'nin önde gelen tarımsal üreticilerinden biri olarak ilk 10'a girmek. Uzun vadede amacımız ise üretim rakamlarıyla dünyada ilk üç üretici arasında yer almak. Şu ana kadar 650 dönümden oluşan seramızda ilk hasadı gerçekleştirdik. İlave olarak satın aldığımız jeotermal seracılığa uygun 1.500 dönüm alanda da kendi modern seralarımızı kurmaya başladık. 2024 yılı için hedefimiz sera büyüklüğümüzü 2.000 dönüme ulaştırmak. Sonraki yıllarda da Alsera Jeotermal Tarım şirketimiz ile Türkiye'nin farklı bölgelerinde jeotermal seracılığa uygun olan tahsisli alanlarda her yıl ortalama 1.000 - 1.500 dönüm serayı bünyemize katarak sahip olduğumuz alanların büyüklüğü ile 2024 yıl sonunda Türkiye'nin en büyük serasına, 2025 sonu itibarıyla bölgenin en büyük serasına sahip şirket unvanına kavuşmayı hedefliyoruz. Ayrıca Türkiye'deki seramızın bir benzerini de Kazakistan Cumhuriyeti'nin Çimkent şehrinde kurmak üzere harekete geçerek "TOO ALSERA KZ" unvanıyla 2023 Aralık ayında şirketimizi tescil ettirdik. Kazakistan'da başlattığımız seracılık yatırımlarımızda kısa vadede 5000 dönüm seraya ulaşarak dünyadaki sayılı oyuncudan biri olmayı istiyoruz. Bu alandaki çalışmalarımızın en üst basamağını ise tarım ve gıda yatırımımızı döngüsel bir iş koluna çevirmek oluşturuyor. Hayata geçirmeyi planladığımız tohumculuk, mikro granül ve organomineral gübre üretimi, katkısız kurutulmuş meyve sebze üretimi yatırımlarıyla tarım ve gıda sektörünü bütüncül bir bakış açısıyla 360 derece olacak şekilde ele almak istiyoruz. 2030 yılında kadar tarım ve gıda sektörünün cirodaki payının yüzde 20-25 seviyelerine ulaşmasını öngörüyoruz.

Seralardaki üretiminiz sadece ihracata mı yönelik yapılıyor?

Tarım sektörüne girerken öncelikli hedefimiz kaynakların verimli kullanıldığı, modern tarım yöntemlerinin uygulandığı seralar kurarak burada ürettiğimiz ürünlerle her geçen gün daha da artan gıda taleplerine tek elden cevap verebilmekti. Ancak mevcut tabloda ürettiğimiz ürünleri hem iç pazarda satıyoruz hem de dış pazarlara ihracını gerçekleştiriyoruz. Halihazırda 15 ülkeye ihracat yapıyoruz.

Enerji depolama konusunda yatırım planlarınız ne aşamada?

Müstakil depolama, depolamalı - elektrik üretimi ve elektrik depolama sistemlerinin Türkiye'de üretilmesine yönelik çalışmalarımızı 2022 yılında kendimize çizdiğimiz 5 yıllık stratejik plan içerisine dahil etmiş bir şirketler topluluğu olarak, ev tipi batarya, enerji dağıtımında kullanılan enerjinin fazlasının depolandığı şebeke tipi batarya ve elektriği üretimin hemen ardından depolayıp ihtiyaç duyulması halinde şebekelere veren santral tipi batarya olmak üzere üç başlık özelinde yapılandırıyoruz. İki Avrupalı ülke ve sektörde önde gelen Asyalı şirketlerle görüşmelerimiz sürüyor. Enerjide büyüme stratejimiz çerçevesinde gerek müstakil depolama gerek güneş enerjisi ile birlikte depolamanın sağlanmasına yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Tarımda kârlılığın formülü doğru plan

Geleneksel çiftçiler, üretimin zorluğundan ve satışlarının maliyetlerini karşılayamadığından yakınır. Siz kendi üretim deneyiminizden yola çıkarak maliyet/fiyat dengesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dünya nüfusu hızla artıyor, kaynaklar ise bununla ters orantılı olacak şekilde azalıyor. Küresel iklim değişikliği, sanayileşme ve şehirleşme gibi nedenlerden dolayı özellikle tarımsal alanlar daha da azalıyor. Bu da gelecekte tarımın stratejik öncelikli sektörlerin başında geleceği gerçeğini ortaya koyuyor. Ülkemiz verimli araziler, sulak alanlar ve güneş alma potansiyeli açısından dünyadaki şanslı ülkelerden. Ancak buna rağmen özellikle seracılıkta geleneksel yöntemler tercih ediliyor. Örtü altı seracılık denilen türde yerel ve parçalı seracılık faaliyetlerinin domine ettiği pazarda büyük ölçekli ve kurumsal diye nitelendirebileceğimiz bir yatırım bulunmuyor. Mevcut tablo da haliyle bireysel üreticileri zorluyor. Doğru planlamalar yapılamadığı için de satışlar maliyetleri karşılayamıyor. Alarko Holding olarak bu alana giriş yaparken sahip olduğumuz teknoloji, güçlü organizasyonel yapımız, veriye dayalı iş yapış şeklimiz, uzun yıllar boyunca farklı sektörlerde elde ettiğimiz bilgi ve becerilerimizi kusursuz bir şekilde harmanlayarak varlık gösterdiğimiz diğer sektörlere aktarma yetimiz sayesinde tarım sektöründe de kârlılığı yakalayabileceğimize inandık. Kârlılığın ve tarım sektöründe kalıcı refah artışının ilk koşulunun eldeki kaynakları doğru kullanabilmek olduğunu gördük. Bu nedenle kuracağımız seralarda jeotermal enerjiden yararlanmaya karar verdik. Üretimde jeotermal enerji kullanarak enerji maliyetlerinde de önemli bir avantaj sağlamış olduk. Fidan, kök ve ürün gelişimini anlık takip edecek teknolojileri üretime entegre ederek atık suyu ve atıkları kullanarak üretimde verimliliği artırdık. Bunun üzerine sürdürülebilirlik odağında ele aldığımız iyi tarım uygulamalarını, sahip olduğumuz üretim ve pazarlama becerimizi de eklediğimizde kârlılık anlamında oldukça başarılı sonuçlara ulaşacağımıza inanıyorum.

Sera atıklarından gübre üretecek

Organomineral gübre yatırımı konusundaki planlarınız ne aşamada?

Üretim için gerekli organik atığı nereden sağlamayı amaçlıyorsunuz? Alarko Holding olarak gelecek hedeflerimizin ilk sıralarında tarım ve gıda yatırımlarımızı döngüsel bir iş koluna dönüştürmek yer alıyor. Organomineral gübre üretimi, tarımı bütünleyici iş kollarında da varlık gösterme stratejimizin bir yansıması. Seralarda üretim gerçekleştirirken ortaya çıkan tarımsal atıkları üretim döngüsüne yeniden dahil etmek ve maliyet avantajı sağlayabilmek için bir tesis kurarak burada geleneksel gübreden daha fazla verimli, çevresel etkileri de minimum düzeyde olan organomineral gübre üretimi yapacağız. Kimya sektöründeki bu girişimimizde gerçekleştireceğimiz üretim, öncelikli olarak şirketimizin tarım sahalarında kullanılacak, kalan kısmı ise piyasaya sunulacak.