CNN Türk'te faiz artışı değerlendirildi! Ekonomist Eryılmaz yorumladı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini yüzde 15'ten yüzde 17,5'e yükseltti. MB'nin faiz kararını CNN Türk'te yayınlanan moderatörlüğünü Hande Fırat'ın yaptığı Gece Görüşü programında değerlendiren Ekonomist Filiz Eryılmaz şunları söyledi:

"Merkez Bankası bize dedi ki 'Ben bugüne kadar faiz kararıyla ekonomide parasal sıkılaştırmayı yapıyordum. Bundan sonra sadece faiz silahıyla değil, faiz silahının yanında bir takım silahlar getirerek enflasyonla ve mücadele edeceğim.' Bireysel kredilerin bu kadar güçlü olması güçlü talep yaratıyor. Güçlü talep, enflasyonu yukarı çekiyor hem de güçlü bir ithalat talebini gündeme getiriyor. Bu hem dış ticaret açığını hem de cari açığı yukarı çekiyor. Haliyle bireysel tüketimi baskılayacak şekilde krediler üzerine miktarsal kısıtlama getirdiğinizde hem enflasyonu hem de cari açığı azaltmış olacaksınız. Haliyle bireysel kredileri baskıladığınız zaman ticari kredileri desteklemeniz gerekiyor. Zaten varolan bir politika vardı. İhracat yapan ağırlıklı olarak ithal ikame üretim yapan şirketler öncelendiriliyordu. Bu şirketler kredi almada ön plandaydılar. Anlaşılan o ki ihracat üzerindeki payı yüksek olan şirketler biraz daha öncelendirelecek.

"ENFLASYONDA AŞAĞI YÖNLÜ BASKI YARATILACAK"

Enflasyonla mücadele etmek istiyorsanız piyasadaki likidite fazlasını çekmek zorundasınız. Son dönemde piyasa güçlü likidite var. Bunun iki sebebi var. KKM'ye yönelen güçlü mevduat sahipleri var. Merkez Bankası rezerv artırma aşamasında. Döviz satın alarak piyasaya TL veriyor. Piyasadaki TL likidite artığını görüyoruz. Bu enflasyon için bir tehlike. Dolayısıyla bu likidite azaltmanız lazım. Bankalara diyorsunuz ki "Tutmak zorunda olduğunuz ya da sizi uyguladığımız zorunlu karlılıkları artırdığınız zaman bankalar KKM'den topladığı mevduatların daha fazlasını zorunlu karışlığa ayırmak zorundalar. Dolayısıyla topladıkları mevduatların büyük kısmını kredi olarak veremeyecekler. Kredi olarak veremeyecekleri için talep azalacak, talep azalığı için de enflasyonda aşağı yönlü baskı yaratılacak.

'KKM'YE DAHA FAZLA YÖNELİNİLDİĞİNİ GÖRÜYORUZ'

Ülke içerisinde güçlü bir döviz talebi var. Döviz likidite problemimiz var. Bunu çözmek için yurt dışından kaynak girmeli ama içerdeki döviz talebini kısıcı adımlar atmalısınız. Hem şirketler hem de vatandaşlar dövize talepte bulunuyor. Son dönemde KMM'deki yüksek Faiz getirisiyle birlikte döviz talebi yerine KKM'ye daha fazla yönelinildiğini görüyoruz. Buna rağmen dönem dönem talep artışı görüyoruz. Ekim ayı kısa vadeli borçların ödemi başlayacağı bir dönem olacak. Ekim sonrasında şirketler tarafında borç ödeme kaynaklı daha fazla döviz talebi olacak. Güçlü döviz talebine baktığımızda Seçim öncesi dönem kur sabit olduğu için kurdaki sabit halden yararlanarak güçlü ithalat talebi olduğunu gördük. Kurdaki artışla birlikte bireysel ithalat talebinde azalma göreceğiz ama yeterli değil. burayı kısmak gerekiyor. Hem şirketler talebinde hem de insanlar tarafında bu döviz talebi görüyoruz. Güçlü ithalat talebini baskılamadan finansal istikrarı sağlamak mümkün olmayacak."

"KARARLAR DOĞRU"

Merkez Bankası'nın bugün aldığı kararlar doğru. Enflasyonla mücadele edeceksek bireysel kredilerin baskılanması elbette ki rasyonel. Çeşitli krediler var. Düşük ve dar gelirlilere uygulanan krediler var. Bunlarda bir tavan uygulanmayacak. Özel tüketime gidilecek krediler kısıtlamaya gidilecek. Dar gelirli kesim enflasyon karşısında en fazla zarar gören kesim olduğu için bu grup fazla baskılanmak istenmiyor.