CUMALIKIZIK

Nadir Elçi
Cumalıkızık, Osmanlı sivil mimarisinin en güzel örneklerini günümüze kadar koruyabilmiş ender köylerden... Uludağ'ın Kırkpınar'ından çıkan ve Balıklı Vadisi'nden gürül gürül akan su, Cumalıkızık'ın yanıbaşından geçiyor... Öyle olunca da yöre yeşillikten geçilmiyor... Köyde suyun bol olduğu, hemen her köşe başında bulunan çeşmelerinden de anlaşılıyor.
Yedi Mahallesi var
Cumalıkızık köyü, Dere, Değirmenyeri, Eğrek, Hamam, Köyüstü, Okul ve Orta adlarında 7 ayrı mahalleden oluşuyor. Ana caddesi bulunmuyor... Sokaklar birbirini dik olarak kesmiyor... Zira köy, belirli bir plana bağlı kalmaksızın yapılmış. Evler eğimli olan köy arazisine uyacak şekilde rastgele oturtulmuş.
Sokakları yassı taş
Sokakları yaya ve binek hayvanları ile at ve öküz arabalarının ancak geçebileceği genişlikte yapılmış. Yassı taş döşeli taş sokakların orta kısımları yağışlı günlerde suyun akıp gitmesi için hafif çukur bir kanal şeklinde düzenlenmiş.
Köyde iki kişinin yanyana yürüyemeyeceği kadar dar yollara da rastlanıyor. Evlerin yanyana, sırtsırta olmaları nedeniyle çoğu sokak "çıkmaz" özelliği taşıyor. Yağmur yağdığı zaman geçit vermez derelere dönüşen sokaklarında hala atla dolaşanlara rastlanıyor.
Evleri özgün
Tümü koruma altındaki köyde 270 ev bulunuyor, 180'i kullanılıyor... Diğerleri aslına uygun onarılmayı bekliyor... Evler genelde üç katlı. Zemin, birinci kat ve avlular sokak döşemesine uygun moloz, taş ve ahşap katlı duvarlarla örülmüş... Evin içi görülmesin diye pencereler üst kata yerleştirilmiş, kafesli veya cumbalı yapılmış.
Kapıları cevizden
Kapılar genelde ceviz ağacından ve çift kanatlı yapılmış... Bağlantılar ve kapı tokmaklarında dövme kullanılmış... Hayatların zemini yassı taş kaplanmış... Evin her işinin yapıldığı hayat bölümüne bir de fırın oturtulmuş... Yatak odaları, kışlık oturma odaları üst katlarda çözülmüş.
Çatıları
Kırma çatılar alaturka kiremit kaplanmış... Çatı çıkıntıları özellikle geniş tutulmuş... Böylece yağmurlu havalarda yoldan geçenlere altına sığınacakları bir yer yaratılmış... Ayrıca yağan yağmurun evlerin duvarına zarar vermesi önlenmiş.
Turizm gibisi yok
Köyün çevresi yakın tarihe kadar kestane ağaçlarıyla çevriliymiş... Ancak, "mürekkep hastalığı" bir kanser gibi gelip yerleşmiş... Uzun yıllar köyün ana gelir kaynağı olan kestaneciliği kısa sürede yok etmiş... Dar alanlarda yapılan meyve ve sebzecilik köyün tek geçim kaynağı olmuş. Şimdilerdeyse turizm ön plana çıkmış...
Adı nereden geliyor?
Cıvardaki köyler Osmanlı'nın Bursa havalisine yerleşmesinin ardından kurulmuş. Uludağın kuzeyindeki dik etekler ile vadilerin arasında sıkışıp kalan yöre köylerine bu konumlarından dolayı "Kızık" adı verilmiş.
Köyleri birbirinden ayırmak için dereye yakın olanına Derekızık, dağdaki eşkiyaya fidye verene Fidyekızık, un değirmeni olana Değirmenkızık, hamamı olana Hamamlıkızık ve topluca gidilerek Cuma namazı kılınana Cumalıkızık denilmiş... Bayındırlıkızık da varmış ama o artık tarih olmuş...
Geziyolu
İstanbul - Cumalıkızık
İstanbul-Yalova
000 km. Aracımızın kilometresini Tem gişelerde sıfırlıyoruz...
023 km. Çayırova-Bayramoğlu sapağından çıkıyoruz... E5'e inip Gebze yönüne devam ediyoruz.
036 km. Darıca-Eskihisar tabelasından sapıyoruz.
040 km. Araba vapurunda çayımızı içiyoruz. Topçular'a kadar yolculuk 45 dakika sürüyor.
055 km. Şimdi Yalova'dayız.
Yalova – Bursa
000.0 km. Kilometreyi, Yalova göbekteki Shell’de sıfırlıyoruz.
015.0 km. Bir rampayı aşınca, uzaklarda İznik Gölü görünüyor.
020.0 km. Yol boyunca sağlı sollu sıralanan köftecileriyle ünlü Orhangazi'den geçiyoruz.
035.0 km. Zeytin deyince akla ilk gelen Gemlik'teyiz.
065.5 km. Bursa göbekteyiz.
Bursa – Cumalıkızık
000.0 km. Aracımızın kilometresini, Bursa göbekte (İstanbul, Ankara, İzmir yolları ile Bursa şehir merkezi yolunun kesişme noktası) sıfırlıyoruz.
009.5 km. Opet
009.8 km. Sağa Cumalıkızık, Hamamlıkızık sapağı.
011.8 km. Sola Hamamlıkızık sapağı. Cumalıkızık için düz devam ediyoruz.
011.9 km. Kirazlıyayla su dolum tesisleri.
012.0 km. Kardeşler et mangal.
012.5 km. Cumalıkızık’tayız.
Cumalıkızık – Hamamlıkızık
000.0 km. Aracımızın kilometresini Cumalıkızık’ta sıfırlıyoruz. Geldiğiz yoldan geri dönüyoruz.
000.5 km. Cumalıkızık - Hamamlıkızık sapağına gelince sağa sapıyoruz.
001.6 km. Korusu kaynak suları dolum tesislerini geçiyoruz.
001.7 km. Keyifli piknik alanı Korusu Piknik Alanı’na geliyoruz.
002.5 km. Hamamlıkızık’tayız.
İstanbul – Cumalıkızık
Araba vapuruyla 133 km.
Eskihisar – Topçular araç geçiş ücreti, yolcular dahil 22 milyon lira. Araba vapuru 24 saat çalışıyor. Tel: 0212 244 4359
Hızlı feribotla 78 km.
Yenikapı – Yalova araç geçiş ücreti, sürücü dahil 25 milyon lira. İlave her yolcu 5 milyon lira. Sefer tarifesi Tel: 0212 516 1212
Dikkat: Yolun Cumalıkızık sapağına kadar olan kısmında tam bir trafik keşmekeşi yaşanıyor. Özellikle dolmuş minibüsler, kuraldışı kullanımlarıyla tehlike yaratıyor.
Nerede Kalınır?
Konak (Hatçe'nin yeri)
Konak Pansiyon, taş duvarlarla çevrili bir avlu içinde bulunuyor. Hemen karşısındaki İki katlı ahşap restoranın alt katı mutfak olarak kullanılıyor. Yazın taş zeminli avlusuna da masa atılıyor.
Tel: 0224 372 7607
Mavi Boncuklu Ev
Burası köyün en sevimli ve bahçe düzenlemesi en iyi yapılmış mekanlarından.
Ana binasının üst katı pansiyon olarak kullanılıyor.
Mutfak ve restoran avludaki müştemilatlarda çözülmüş.
Ihlamur ağaçlarının gölgelediği bahçesinde yeşillik hayli yoğun .
Tel: 0224 373 0955
Ne Yemir Ne Alınır?
Köydeki evlerin bahçe ve avluları yeme içme yerine dönüştürülmüş. Ev ve restoranlarda ıspanaklıdan peynirliye, patatesliden kıymalıya gözlemenin her çeşidi, köy eriştesi ve mantı listelerin başında yer alıyor.
Kınalıkızık!!!
TV’deki “Kınalıkar" dizisi burada çevriliyor ya; otobüsler dolusu insan gelip, dizinin çevrildiği konağı gezer olmuş. Ancak dizi köye yaramamış, kimliği elden gider olmuş. Cumalıkkızık gitmiş, yerine “Kınalıkızık" gelmiş. Bence hiç de iyi olmamış.