FAZİLET TARİH OLDULaiklik karşıtı eylemlerin odağı haline geldiği iddia edilen Fazilet Partisi kapatıldı. Anayasa Mahkemesi, Nazlı Ilıcak ve Bekir Sobacı’nın milletvekilliklerini düşürdüHaber: ERSAN ATAR, ABDULLAH KARAKUŞ, AYDIN HASAN Fotoğraflar: MUSTAFA İSTEMİ, ALTAN BURGUCU, BEHZAT MİSERAnayasa Mahkemesi, "laiklik karşıtı eylemlerin odağı haline geldiği" gerekçesiyle Fazilet Partisi’nin (FP) temelli kapatılmasına karar verdi. Suçlamada, türbanla milletvekili yemini etmek için girişimde bulunan Merve Kavakçı nedeniyle çıkan olaylar önemli yer tuttu. Meclis’teki Kavakçı kavgasında en ön safta yer alan Nazlı Ilıcak ile 28 Şubat için "Sütü bozuk" diyen Bekir Sobacı’nın milletvekilliklerinin düşürülmesi ile yetinen yüksek mahkeme, böylece zorunlu ara
seçim yolunu açmamış oldu.
Mahkeme, kararını açıklamak için
borsa ile piyasaların kapanmasını bekledi. Kararda, Kavakçı’nın milletvekili adayı yapılarak seçilmesi ve Meclis’e türbanla girmesinde ısrar edilmesini sağlayan Erbakan’ın tutumu da önemli oldu. Mahkemenin bir haftadır süren müzakereleri sonunda karar dün Başkan Mustafa Bumin tarafından açıklandı. Karara göre İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak ile Tokat Milletvekili Bekir Sobacı’nın TBMM üyelikleri düştü.
Kavakçı’ya da yasakMahkeme Ilıcak ve Sobacı’nın yanı sıra Meclis’te türbanıyla eylem yapan Merve Kavakçı ve eski milletvekilleri Ramazan Yenidede ve Mehmet Sılay’a beş yıl süreyle siyaset yasağı koydu. Mahkeme, düşürme ve siyaset yasağı kararlarını oybirliğiyle aldı. Bumin’in açıkladığı karara göre dünden itibaren FP’nin tüzel kişiliği sona erdi. Sobacı ve Ilıcak’ın milletvekilliğinin düşürülmesi ve gereğinin yapılması için "kısa karar" Meclis Başkanlığı, Başbakanlık ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi.
Samia Akbulut’tan karşı oyAnayasa Mahkemesi üyesi Mahir Can Ilıcak’ın rahatsızlığı nedeniyle karar toplantısında oy kullanan kıdemli yedek üye Samia Akbulut, RP davasında da karşı oy kullanan Haşim Kılıç ve Sacit Adalı ile birlikte FP’nin laiklik karşıtı eylemlerin odağı haline geldiği gerekçesiyle kapatılmasına karşı oy kullandı. Yüksek Mahkeme RP davasında 2’ye karşı 9 oyla hüküm kurmuştu. FP davasında bu oran 3’e 8 oldu. Mahkeme, uzun süren müzakereler sonunda iddianamenin diğer temel dayanağı olan "FP kapatılan RP’nin devamı olduğundan temelli kapatılmalıdır" görüşünü benimsemedi ve Yargıtay Başsavcılığı’nın bu isteminin reddine karar verdi.
Mahkemedeki bu çoğunluk görüşüne, üyeler Yalçın Acargün, Ali Hüner, Ertuğrul Ersoy ve Tülay Tuğcu karşı çıktı.
MAHKEMENİN KAPATMA KARARI Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 07.05.1999 günlü, FP. 95 HZ 1999 / 116, 05.02.2001 günlü, FP. 95 HZ. 1999 / 116 sayılı iddianameleriyle Fazilet Partisi'nin kapatılması istemiyle açılan davalar birleştirilerek, yapılan yargılama sonunda gereği görüşülüp düşünüldü.
A- Temelli kapatılan bir partinin başka bir ad altında kurulamayacağına ilişkin kapatılma isteminin reddine, Yalçın Acargün, Ali Hüner, Ertuğrul Ersoy, Tülay Tuğcu'nun karşı oyları ve oyçokluğuyla,
B1- Laik cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri nedeniyle Anayasa'nın 68 ve 69. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun değişik 101. maddesinin (b) bendi ve 103. maddesi gereğince Fazilet Partisi'nin temelli kapatılmasına, Haşim Kılıç, Samia Akbulut, Sacit Adalı'nın karşı oyları ve oyçokluğuyla,
2- Beyan ve eylemleriyle partinin kapatılmasına neden olan İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak ve Tokat Milletvekili Bekir Sobacı'nın milletvekilliklerinin, Anayasa'nın 84. maddesinin
son fıkrası uyarınca gerekçeli kararının Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihte sona ermesine oybirliğiyle,
3- Beyan ve eylemleriyle partinin kapatılmasına neden olan üyeleri Merve Kavakçı, Nazlı Ilıcak, Bekir Sobacı, Ramazan Yenidede ve Mehmet Sılay'ın, Anayasa'nın 69. maddesinin sekizinci fıkrası gereğince, gerekçeli kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak 5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamayacaklarına oybirliğiyle,
4- Davalı partinin tüm mallarının 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 107. maddesi gereğince Hazine'ye geçmesine oybirliğiyle,
5- Kapatma kararının verildiği tarihte parti tüzel kişiliğinin sona ermesine oybirliğiyle,
6- Gereğinin yerine getirilmesi için karar örneğinin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na, Başbakanlığa ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine oybirliğiyle, 22.06.2001 gününde karar verildi.
Başkan Mustafa Bumin, Başkanvekili Haşim Kılıç, Üye Samia Akbulut, Üye Yalçın Acargün, Üye Sacit Adalı, Üye Ali Hüner, Üye Fulya Kantarcıoğlu, Üye Rüştü Sönmez, Üye Ertuğrul Ersoy, Üye Tülay Tuğcu, Üye Ahmet Akyalçın.
Meclis’te artık DYP ‘ana muhalefet’ FP'nin kapatılması kararı Meclis aritmetiğini altüst etti. 11 olan bağımsız milletvekili sayısı 113, beş olan parti sayısı dört, DYP de ana muhalefet oldu. FP'liler partileriyle birlikte, komisyon üyeliklerini, makam odalarını ve araçlarını da kaybetti. Kararın ardından DYP, sayısı yeterli olmadığı halde, birçok konuyu Anayasa Mahkemesi'ne götürebilecek. Parti gruplarının sayısı 4'e inerken, Başkanlık Divanı'nda FP'nin dört üyeliği düştü. İhtisas komisyonlarında da FP'nin beşer üyesi ve dostluk grubu üyelikleri düşecek. Komisyonlara üye dağılımı yeniden belirlenecek.
TBMM’de son durum | DSP | 132 |
MHP | 126 |
BAĞIMSIZ | 113 |
ANAP | 88 |
DYP | 83 |
BOŞ | 8 |
TOPLAM | 550 |
Samia Hanım yine son anda Anayasa Mahkemesi, FP’nin kapatılması davasının karar gününe sürprizle başladı. Mahkemenin asil üyelerinden Mahir Can Ilıcak’ın rahatsızlığı nedeniyle karar toplantısına katılamaması, RP davasının oylamasına da aynı sürprizle giren kıdemli yedek üye Samia Akbulut’un tarihi bir oturumda tekrar oy kullanmasını sağladı.
Süleyman Demirel’in Cumhurbaşkanlığı’nda Anayasa Mahkemesi’ne atanan Ilıcak, "pazartesi ameliyat olacağı" gerekçesiyle toplantıya katılamayacağını bildirdi. Ilıcak’ın bu durumu nedeniyle, FP davası görüşmelerine başından beri "tedbiren katılan" ve FP dosyasına hâkim olan eski Başbakan Yıldırım Akbulut’un eşi Samia Akbulut, görüşmelere asil üye olarak katıldı ve oy kullandı. Akbulut’un öğleden önceki oturumda davayla ilgili kısa bir görüş açıkladığı öğrenildi.
GÜNÜN FIKRASIŞimdi ne oldi?.. Temel öldüğünde mezar taşına şunları yazdırdı:
Hastayum, hastayum, deduk. İnanmadunuz. Şimdi ne oldi?
Gerekçeli karara kadar Meclis’te FP, kapatma kararının gerekçesi Resmi Gazete’de yayımlanıncaya kadar Meclis’teki her türlü faaliyetine devam edebilecek. Komisyonlardaki FP’li milletvekilleri çalışmalarını FP’li olarak sürdürecek. Milletvekillikleri düşürülenler de gerekçeli karar yayımlanana kadar Meclis üyesi olarak kalacak. Siyasi yasak süreci de, karar yayımlandıktan sonra başlayacak.
Cuma ve mayıs yaramıyor Milli Görüş çizgisindeki siyasi partilerin kapatılma davalarında cuma günü ve mayıs ayının ayrı bir yeri bulunuyor. RP kararı da 16 Ocak 1998 Cuma günü verilmişti. Necmettin Erbakan’ın genel başkanlığını yaptığı partilerden Milli Nizam Partisi Mayıs 1971’de kapandı. RP’ye de FP gibi mayıs ayında dava açıldı.
Karar, FP’ye iki saat içinde tebliğ edildi FP'nin kapatılmasına ilişkin karar dün süratle partiye ulaştı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Anayasa Mahkemesi'nin kapatma kararını iki saat içinde kuryeyle FP'ye tebliğ etti. Mahkemenin, kapatma kararının verildiği tarihte parti tüzel kişiliğinin sona ereceğine ilişkin hükmü gereği de, FP'nin tüzel kişiliği sona ermiş oldu.
SİYASET