Yeni ekonominin 10 devi

Teknoçağ
ŞÜKRÜ ANDAÇ

Hayatımıza son yıllarda giren ve işlerini yeni ekonomi düzenine bir başka ifadeyle teknoloji üzerine kuran şirketler artık birer dünya devi.
Çoğu, iş alanlarını kendileri yarattı. Kalanlar ise teknolojiyi işlerine uyarlamayı başardı.
Farklı alanlarda faaliyet gösteren yeni ekonominin bu dev şirketlerinin ortak özelliği rakiplerinin hep bir adım önünde olmaları. Kimi Hindistan’da sadece kod yazıp ABD’ye satarak milyar dolarlık ciroya ulaştı, kimi dijital müzikçalar pazarının öncüsü oldu, kimiyse bio – teknolojiyle uğraşıp kanser tedavisinde 13 farklı buluşun altına imza attı. Ünlü Amerikan teknoloji dergisi Wired analistlerle birlikte, yüzünü yeni ekonomiye dönüp bu sayede başarıyı yakalayan en iyi 10 şirketi seçti.

Farklı tasarım, kolay kullanım
Teknolojinin yanı sıra kolay kullanım ve tasarım ile fark yaratan Apple, pek çok ürünle rakiplerinden bir adım önde. Bilgisayar üreticisi şirket fiyat ve kalite açısından çok çeşitli ürünler sunuyor. Apple 2004‘te 8.2 milyon adet iPod müzikçalar sattı. Online müzik mağazası iTunes ise internetteki yasal müzik yüklenmesinin yüzde 70‘inin yapıldığı yer haline geldi. Şirket donanım ürünlerinin yanı sıra iPod ve iTunes stratejisi üzerine kurulu bir yol izliyor.

Her şeyin cevabı onda!
Sanal dünyanın kütüphanesi, neredeyse sınır tanımaz bir hal aldı. 2004‘te 3.2 milyar dolar kazandı. Google bir günde 8 milyar web sayfası üzerinde 200 milyon arama yapılmasını sağlıyor. Yeni olanaklar da sunmaya devam eden firma, yerel arama, harita, sinema saatleri ve TV içeriği üzerine de hizmet geliştiriyor.

Koreli dev engel tanımıyor
Çin, Amerikan tüketici elektroniğinin bir numaralı tehdidi ise iki numara da kesinlikle Samsung Cumhuriyeti!.. Güney Koreli şirket 2004‘te 10.8 milyar dolar kar etti Bu rakam Sony, Panasonic, Motorola ve Nokia‘nın karlarının toplamından fazla. Flash hafıza ve bilgisayar ekranları sektöründe birinci ve cep telefonlarında üçüncü sıraya yerleşti. Dünya çapında şirketin 15 Ar - Ge merkezi var. Şimdilik önündeki tek engel dolar kurunun düşüşü…

En büyük alışveriş mağazası
Kurucusu Jeff Bezos‘un sadece kitap satmak üzere kurduğu Amazon.com’un, kitap dışındaki ürünleri de pazarlayacağını söyleyip, geçtiğimiz Şükran Günü‘nde ABD’de kitaptan daha fazla elektronik eşya satması gözleri yine şirketin üzerine çevirdi. Amazon, şimdi e - ticaret‘ten de öteye gitmeye hazırlanıyor. Geçtiğimiz eylül ayında Bezos, ‘www.a9.com’ adresli bir arama motoru açtı. Site, ‘bu adresle ilgileniyorsanız şunlara da bakmalısınız‘ tavsiyelerinde bulunuyor. Bezos bir anlamda Google ve Yahoo‘ya kafa tutuyor.

Gözü Hollywood‘da...
İnternetteki her sayfayı listelemesinin ardından 10 yıl geçti. 2004 geliri 3.6 milyar dolar. Bir önceki yıla göre gelirlerinde yüzde 119‘luk artış yakaladı. Listelediği sitelerin yanı sıra reklamlardan elde ettiği gelir, rakibi Google‘a göre avantaj. Şimdiki hedef ise Hollywood… Genişbant hizmetiyle ünlü TV şovlarını internete taşıyor. Şu anda TV şovlarını 345 milyon kişi internetten kaydedip, istediği zaman izleyebiliyor.

Spor liglerini oyuna çeviriyor
Birinci kuşak oyun düşkünleri şimdi 30‘un üzerinde yaştalar. Bırakın yeni nesli onlar bile her çıkan yeni oyunu almaya hazırlar. Bu gelişme oyun üreticilerinin de yıldızının parlamasına sebep oluyor. Pek çok firma tasarım ekipleriyle yeni oyunlar geliştirmeye hazırlanırken Electronic Arts (EA) farklı bir yol seçti ve spor ligleri, film stüdyoları ve plak şirketleriyle anlaşma yaptı. Buralardaki içeriği bilgisayar dünyasına taşıdı. EA‘nın en güçlü olduğu alan da zaten bu.

Daima genç!..
1976 yılında kurulan Genentech, bio - teknoloji konusunda önemli aşamalar kaydetti. Son olarak onaylanan akciğer kanseri tedavisiyle birlikte, şirketin 13 buluşu piyasada yer alıyor. Kolon kanseri tedavisi için üretilen Avastin 555 milyon dolarlık satışa ulaştı. Bu rakam akciğer ve yumurtalık kanseri tedavileri de onaylanırsa milyar dolarları bulabilir. Şirketi zorlayan en önemli konu entellektüel hak konusu. Ürünleri Hindistan başta olmak üzere bazı ülkelerde farklı isimlerle piyasaya sürülüyor.

Hem melez hem teknolojik
Toyota‘nın melez modeli Prius, ABD‘deki tüketici raporunun müşteri memnuniyeti raporunda birinci sırada yer aldı. Üstelik Amerikalı oto üreticilerini geride bırakarak. Avrupa‘da ise yılın otomobili seçildi. 2005‘te 100 bin hibrid araç satılması planlanıyor. Şirketin hedefi Fedex ve UPS gibi filolara sahip firmalara hibrid otomobil satışı yapmak. Dünyanın seri üretilen hem elektrikli hem de benzin motorlu ilk hibrid otomobilinde tek sorun fiyat gibi görünüyor.

Amerika‘nın dış kaynakçısı!
Amerikan ekonomisinin üstünde büyüyen Hintli dış kaynak şirketlerinin de artık yıldızları parlamaya başladı. Hint kod şirketi Infosys geçtiğimiz yıl 1.1 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Kaliforniya‘daki yeni bir IT (bilgi teknolojileri) merkezi için 20 milyon dolar harcıyor ve 500 kişiyi istihdam edecek. Şirketin önündeki en büyük engel ise, Asya bölgesinde yaşanabilecek ve Çin‘in rekabette öne geçmesini sağlayabilecek olası gelişmeler.

34.2 milyar dolarlık iş hacmi
e - ticaret‘te adeta fenomen haline geldi. Geçtiğimiz yıl 34.2 milyar dolarlık açık artırma ve satış yapılmasına aracılık etti. 56 milyon aktif kullanıcısı var. Şirketin en büyük avantajı maliyetlerinin çok az olması. En büyük sermayesi ise veritabanında puan vererek kategorize ettiği satıcıların güven seviyesi.

DİJİTAL OYUNCAKLAR

Ses geçirmeyen kulaklık
Bilgisayar destekli müzik parçalarının hızlı yayılışı ve MP3 çalarların oldukça moda olmasının ardından bu kez de kulaklık pazarında yeni gelişmeler yaşanmaya başladı. Son olarak Sony firması müzik dinlerken çevredeki seslerin duyulmaması, yalnızca net bir şekilde müzik kaydının kulağa ulaşması için geliştirdiği kulaklığını tanıttı. Yapılan testlere göre çalan müzik harici, dışardan gelen çevre seslerini yüzde 80’e kadar azaltan kulaklığın satış fiyatı 200 dolar. www.sony.com

1.3 saniyede çekime hazır
Ricoh, amatör kullanıcılar için geliştirdiği yeni model dijital fotoğraf makinesinde 8 megapiksel çözünürlüğe çıktı. 4 aşamalı dijital 3 aşamalı optik yakınlaştırma özelliği bulunan makine, SD kart destekli. Açma tuşuna basıldığında 1.3 saniyede çekime hazır bir makineye dönüşen Ricoh Caplio GX8 modelinde, gece çekimleri için otomatik ayar özelliği bulunuyor. Yeni model yakında pazara sunulacak. www.ricoh.com

Hedef e - iş dünyası
İnfomag iş dünyasının ve teknoloji meraklılarının yakından takip ettiği bir dergi. Türk ve dünya piyasalarındaki haberleri, farklı yorum ve analizleriyle dikkat çeken dergi sanal alemde de yerini aldı. www.infomag.com.tr iş dünyasının farklı renklerini, günlük haberleri ve ekonomi dünyasındaki gelişmeleri bundan böyle internet kullanıcısına da ulaştıracak.