09.02.2009 - 01:00 | Son Güncellenme:
Galatasaray ve Milli Takım’ın yıldız futbolcusu Arda Turan ve kız arkadaşının bir buçuk yıl önce evde çekilmiş görüntülerinin internet siteleri üzerinden medyaya yansıması ‘özel yaşama müdahalenin sınırlarını’ yeniden gündeme getirdi.
Milliyet bu fotoğrafları yayımlamadı.
4 Şubat 2009 tarihli gazetede Yazı İşleri’nin tutumu okurlarla paylaşıldı:
“Arda Turan’ın özel hayatının gizliliğini ihlal etmemek için internet sitelerine düşen fotoğrafları yayımlamıyoruz.”
Ancak aynı gün kısa süreli de olsa Milliyet com.tr’de bu görüntülerin haber yapılması, okurlarımızın gözünden kaçmadı. Tepki uyandırdı.
Ediz Erdoğan, duyduğu rahatsızlığı şu sözlerle dile getiriyor:
“Evimize yıllardır Milliyet gazetesi girmektedir. İnternetten de Milliyet’i tercih etmekteydim. Arda Turan hakkında internet sitenizde haber yapılmış ve ‘Fotoğraflar için tıklayın’ şeklinde de haber görsele dönüştürülmüştür. Milliyet gibi bir kuruluşun, basın özgürlüğüne dayandırarak internet sitesinden flaş haber gibi vermesini ve özel hayata bu denli saygısızca girilmesini doğru bulmuyorum.”
Prenses Caroline örneği
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin basın özgürlüğü açısından özel yaşam ihlalleriyle ilgili örnek kararları var.
Mahkeme izole edilmiş ya da açık mekânda çekilmiş, özel hayatın ayrıntılarıyla ilgili fotoğrafların kamuoyuyla paylaşılmasını ‘özel yaşamı ihlal’ olarak kabul ediyor.
Monaco Prensesi Caroline tenis oynarken, ata binerken, erkek arkadaşıyla otururken, rızası dışında çekilmiş özel fotoğraflarının basında yayımlanmasının özel yaşamını ihlal ettiği gerekçesiyle 2000’li yılların başında mahkemeye başvurdu.
Alman Anayasa Mahkemesi Caroline’in kamuoyunun ilgisini çeken bir kişiliğe sahip olduğunu savunan alt mahkemenin ‘izole, kapalı mekânda çekilmiş fotoğrafların yasaklanması, buna karşın kamuya açık alanlarda çekilmiş olanlarda basın özgürlüğüne öncelik veren’ kararını onadı.
Dava Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gitti. AİHM, Alman Anayasa Mahkemesi’nin “özel yaşamın mekâna göre korunması gerektiği” görüşünü reddetti.
Kamuoyunun merakını tatmin etmek için yayımlanan, özel yaşamın ayrıntılarına ilişkin fotoğrafların toplumun çıkarlarıyla ilgili bir tartışmaya katkı sağlamadığı ve kamu yararı olmadığına karar verdi ve sözleşmenin özel yaşam ve aile hayatının korunmasına ilişkin 8. maddesinin ihlal edildiği sonucuna vardı.
Ombudsman’ın görüşü:
Arda Turan’ın kız arkadaşıyla çekilen fotoğraflarını yayımlamayan Milliyet’in tutumu doğrudur. İntihar olaylarını vermeyen gazetenin ‘özel yaşam’la ilgili etik sorumluluğu Milliyet com.tr açısından da bağlayıcıdır. Nitekim, fotoğrafların internette çıktığı fark edilince Yazı İşleri’nce gereken uyarı yapılmış ve yerine Arda Turan’ın açıklamaları konulmuştur. Ayrıca bir buçuk yıl önce çekilmiş bu fotoğraflar sadece Arda Turan’ı ilgilendirmemekte, kız arkadaşı açısından da mağduriyet doğurmaktadır.
Futbolcuların, sinema ve sahne sanatçılarının ‘magazin’ haberlerinde özel bir yerlerinin olduğu tartışılmaz. Eğlence dünyası içinde sıkça göründükleri için medyanın gözleri -daha çok da paparazzilerin- üzerindedir. Bu kovalamacanın, Prenses Caroline örneğinden daha vahim bir sonucu Paris’teki Leydi Diana kazasında yaşandı! Paparazzilerin Diana’nın ölümündeki rolü medya analistlerince hâlâ tartışılıyor.
Son olarak 2008 Pekin Olimpiyatları’nın 8 altın madalyalı yüzücüsü Michael Phelps’in katıldığı bir partide esrar içerken görüntüleri medyaya yansıdı. Ve şampiyon sporcu ‘kendisini model alan binlerce genç insanda hayal kırıklığı yarattığı’ gerekçesiyle Amerikan Yüzme Federasyonu’nca üç ay yarışlardan dışlandı.
Yazı İşleri’nin görüşü:
Milliyet olarak yayınlarımızda kişilik haklarının korunması, özel hayatın dokunulmazlığı gibi konularda mümkün olduğunca duyarlı davranmaya çalışıyoruz. Bundan 3 yıl önce Gamze Özçelik’le ilgili video bantları internete düştüğünde ilke olarak bunları yayımlamayı reddetmiştik.
Benzer şekilde bir meslektaşımızın görüntüleri karşısında da aynı tutumu almıştık. Galatasaraylı Arda Turan’ın fotoğrafları önümüze geldiğinde, yazı işlerinde yaptığımız değerlendirmede aynı tutumumuz çerçevesinde bu fotoğrafları yayımlamamamız gerektiğine hükmettik. Burada yaptığımız bir hata, bu mesajın internet servisine aktarımında bir koordinasyon sorununun yaşanmış olmasıdır. Bunun tekrarlanmaması için gerekli önlemler alınacaktır. Kuşkusuz, Milliyet‘in yayın ilkeleri internet servisimizi de bağlamaktadır.