D - 8 start aldı

D - 8 oluşumu dün İstanbul'da işbirliği deklarasyonu yayınladı. Besmele ile zirveyi açan Demirel, Türkiye'nin doğu ile batı arasında köprü olduğunu söyledi

GELİŞEN sekiz Müslüman ülke; Türkiye, Bengladeş, Endonezya, İran, Malezya, Mısır, Nijerya ile Pakistan'ın katılımıyla kurulan D - 8 oluşumu dün yayınlanan İstanbul deklarasyonu ile start aldı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in besmeleyle konuşmasına başladığı zirvede, Bengladeş'in kadın Başbakanı Sheikh Hasina'nın Atatürk hakkındaki övgü dolu sözleri büyük ilgi topladı.
Çırağan Sarayı'ndaki toplantının açılışını yapan Demirel şöyle konuştu:
"Günümüzde bölgesel ve bölgeler arasında ekonomik işbirliği, kalkınma ve refaha daha süratle ulaşmanın temel yolları arasında görülmektedir. KEİB ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'ndan sonra D - 8 girişimi de bu doğrultudaki ortak arayışlar arasında yerini alacaktır. Coğrafi konumu Türkiye'ye doğu ile batı, kuzey ile güney arasında köprü rolünü izlemiştir."
Başbakan Necmettin Erbakan ise gruba dahil olan 8 ülkenin toplam gayri safi milli hasılasının 600 milyar doları aştığını da dile getirerek bu ülkelerin dünya GSMH'nın ancak yüzde 2.4 ünü oluşturduğunu bunu on misline çıkaracak potansiyelin bulunduğunu belirtti.
Bangladeş Başbakanı Sheikh Hasina Türkiye ile Bangladeş arasındaki ilişkilerin İslamiyet'in doğuş yıllarına dayandığını belirterek konuşmasına Atatürk'ü anarak başladı.
Endonezya Cumhurbaşkanı Soeharto da "Kalkınmakta olan ülkelere gelecekteki büyümelerini sağlam temeller üzerine kurmuyorlar. Hazır olmamız lazım. Artık zamanı gelmiş durumda" dedi.
İran Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani, zirve toplantısında bir konuda endişelerini dile getirmek istediğini vurgulayarak, "ABD Büyükelçiliği'nin Telaviv'den Kudüs'e nakledileceğini duyduk. Siyonist işgalci rejimin başkenti olarak El Kudüs El Şerif'i seçtiler. Bu Filistin halkının haklarının yenilmesi ve ABD'nin bu konudaki yanlı tavrını göstermektedir. ABD yasadışı menfaatleri için dış politikasını İsrail'e hizmet etmeye adamıştır. Bu karar bu forumda tepki görmelidir. Müslüman dünyanın çoğunluğunu teşkil eden D - 8 grubu bu karara tepki vermelidir" dedi.
Rafsancani "D - 8 büyük makro projelerin uygulanmasını desteklemelidir. Böylelikle uluslararası karar mekanizmasındaki yerini almalıdır. İslam ümmetinin bireylerinin çıkarlarını korumalıdır" diye konuştu.
Bu arada Erbakan'ın yakın korumalarının kulaklık takarak konuşmaları dikkatle dinlediği gözlendi.
Pakistan Başbakanı Navaz Şerif, uluslararası ticarette gelişmekte olan ülkelere empoze edilmeye çalışılan uygunsuz koşulların varolduğunu belirtti. Malezya Başbakanı Mahathir bin Muhammed, demokrasiden vazgeçilmemesi gerektiğini, ancak demokrasinin de sınırları bulunduğunu belirterek şöyle konuştu:
"Kendi demokrasi anlayışımızı belirlememiz lazım. Liberal demokrasi bazıları için iyi olabilir, ancak herkes için değil. Benim görüşüme göre, hepimiz için başarılı olamaz. Demokratik sistem ilahi kanun değildir."
Mısır Başbakanı Kemal Ahmed El - Ganzuri, müslüman ülkeler arasında karşılıklı yatırımların artırılması gerektiğini belirtirken, Nijerya Sanayi Bakanı Muhammed Haladu ise üye ülkelerin ilişkilerinin geliştirilmesinde önemli rol oynayacağını ifade etti.

Toplantının ardından Demirel ve Erbakan 15 dakika başbaşa görüştü. Demirel, görüşme sonrası "Hükümetle ilgili mi görüştünüz" sorusuna "Hayır. Toplantı ile ilgili görüştük" karşılığını verdi.