Liselere girişin geçen yıl olduğu gibi bu yıl da tam bir maceraya dönüşeceğini dün bir parça sizinle paylaşmıştık. Bugün de devam edeceğiz ve nasıl düzelir sorusuna cevap arayacağız.
Tespit- lerimize velilerle devam ediyoruz:
Birinciler sevinecek
Çalışan, emek harcayan ve göz nuru döken, stres yaşayan öğrencilerin, maddi olanaklarını zorlayan velilerin cezalandırıldığı bir TEOG yerleştirme sistemine daha tanık oluyoruz:
1) TEOG sınavları zaten yeterince seçici değil. 4 bin 742 öğrenci TEOG 1’de tam yapmış. TEOG 2’de ne olacak?
Yüksek puanla öğrenci alan okulların kontenjanları (Galatasaray, İstanbul Lisesi, Robert) toplam 500 civarında. Kabataş Lisesi’ni de dahil edersek 650 olur. Diğer okullara da genel bir dağılım yapılırsa, iyi okulların aldığı öğrenci sayısı 800-900 arasında.
2) Bütün soruları tam yapan öğrenci sayısı 700-800 civarında olacak şekilde sorular düzenlenmeli.
3) Çocuk kendisinden daha düşük puan alan birinin daha yüksek puan alan okula yerleştiğinde, ileride devlete kırgın, güvensiz ve kindar biri olacaktır.
4) Şu anki taslak, çözüm değil zulüm. Torpile ve güce dayalı bir yerleştirme sistemine dayanıyor. Belki ailesinde okuma yazma bilmeyen, hiç bir olanağı olmayan bir çocuk kayıt işlemlerini nasıl takip edecek ve kovalayacak?
5) Önce puanlarına göre öğrenci alan devlet okullarına yerleştirme yapılmalı. Sonra imkânları olan ve memnun olmayanlar özel okula kayıt yaptırmalı veya özel okula geçiş yapmalı. Boşalan yerlere yedeklerden puan sıralamasına göre yerleştirme yapılmalı.
Sonuç: TEOG sorularının seçici sorular serpiştirilerek, tam yapan öğrenci sayısı, yüksek puanla öğrenci alan okul kontenjanlarını geçmemeli. Önce devlet okullarına, sonra özel okullara kayıt yapmalı. Ö. Çakıroğlu
Sonuç felaket olur
Bu taslak uygulanırsa o öğrencinin nakil yaptırmak istediği okula öğrencinin aldığı puandan daha kötü puan alan öğrenciler daha önceden yerleştirilmiş olacak.
Adil olmayan bu durum çok sıkıntı yaratacaktır. Başarılı öğrencileri almayı gelenek haline getiren iyi okullarda maalesef daha düşük puanlı öğrencilerin birikmesine yol açacak.
Bu nedenlerden dolayı bahsi geçen taslaktan vazgeçilmeli ve daha adil bir yerleştirme sistemi uygulanmalı. Bunun için öğrencilere hem özel hem devlet lisesine tercih hakkı aynı zamanda verilmeli. Bu durumda bir öğrenci hem özel kontenjanını hem devlet kontenjanını meşgul edeceği eleştirisi var. Geçen yılki uygulama bu sonucu doğurmuştu. Bunun önüne geçebilmek için şu yapılabilir:
Açık lise formülü
Geçen seneki gibi hem özel hem devlet tercihi yapma hakkının verildiği durumda yüksek puan alan, Türkiye’nin en iyi öğrencileri özel veya devlet okulları arasından puanına en uygun olanına yerleşebilme şansını yakalayacaktır.
Yerleştirilmek için bekleyen öğrenci sayısı bu yöntemde kontenjandan fazla olacaktır. Bu kontenjan fazlası öğrenciler, yerleştirme esaslarının doğası gereği daha düşük puanı alanlar olacaktır.
En düşük puanı alıp hiçbir liseye yerleştirilemeyen bu öğrenciler kontenjan sınırı olmaksızın açık liseye kayıtları yapılır.
Açık liseye kayıtları yapılmış bu öğrenciler de daha sonra kesin kayıt döneminde boşalacak kontenjanlara nakil yaptırabilirler.
Bu sistemde gerçekleşecek nakiller taslaktaki gerçekleşmesi düşünülen nakillerden çok daha adil olacaktır. Çünkü taslaktaki nakil sistemine göre iki adaletsiz durum gerçekleşecek:
Birinci sakınca: Mecburiyetten dolayı bazı iyi okulları tercih edemeyen öğrencilerden daha düşük puan alan öğrenciler bu iyi okullara kayıt olabilecek.
İkinci sakınca: Ya özel ya devlet tercihi yapılacağı için geçen seneki gibi çok fazla boş kontenjan da oluşmayacak.
Dolayısıyla yüksek puan alan öğrencilerin nakille yerleştirilmesi esnasında yeterli kontenjan boşalmayacağı için çok büyük adaletsizliğe yol açacak. Halbuki ikisine de tercih hakkı verilen sistemde yüksek puan alanların önüne düşük puan alanlar geçemeyeceği için sıralama ve kayıt çok daha adil olarak gerçekleşecektir.
Bu sistem, en düşük puanı alıp ilk etapta herhangi bir liseye yerleştirilemeyenler için bile boş kontenjanları takip ettikleri takdirde daha adaletli bir durumu ortaya çıkaracaktır. Y. Önder
Özetin özeti: İyi liselerin toplam kontenjanı üç bin civarında oysa TEOG’da 4 bin 742 birinci var. Peki, geriye kalan bir milyon 300 bin öğrenci ne için yarışıyor? Daha da önemli bu kadar eziyet niye?..
