İlkine örnek Demirel, ikinciye Sezer...Gezenler de ikiye ayrılır:İşadamlarıyla gezenler, yalnız gezenler...İlkine örnek Özaldı, ikinciye Ecevit...Şimdi işadamlarıyla gezenler de ikiye ayrılıyor:Onları uçağına alanlar ve ayrı uçakla gönderenler...İlkine örnek Çillerdi, ikinciye Erdoğan... Devlet adamları ikiye ayrılır: Gezenler ve evde oturanlar... Başbakan Erdoğanın dün başlayan Tunus gezisinin ilk gününe işadamlarının tepkisi damgasını vurdu.Geziye 17 müteahhit kayıt yaptırmıştı. Başbakanın uçağına alınmayacaklarını öğrenince 15i vazgeçti.Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren de bu yakınmayı Başbakana iletmek üzere katıldı geziye...Protestoculardan biri, "Ben uçakta Başbakana sorunlarımı anlatırım diye geliyordum. Yoksa Tunusta ne işim var" dedi.Başbakansız uçağa gönülsüz binen çoğu işadamı da bu ayrılıktan yakındı.Bu şikâyet, hem işadamlarının geziden asıl beklentisini hem de Başbakanın neden ayrı uçağa taşındığını açıklıyor.Yurtdışı geziler, işadamları için Başbakanla birinci elden temas kurma, bürokraside kıramadıkları zincirleri kırma fırsatı... Küstüm, gelmiyorum Özalla başlayan işadamlarıyla dünyaya açılma kampanyasını Erdoğan, Özal kadar hevesle sürdürüyor. Bugüne dek yurtdışı gezilerinde işadamları ve gazetecilerle aynı uçağa biniyor, basınla sohbet ediyor, danışmanlarıyla yerleştiği ön bölmede de görüşmek isteyen işadamlarını kabul ediyordu.Yurtdışı yatırımlarında zorluklarla karşılaşan işadamları, sembolik bir ücret karşılığı geziye katılarak Başbakanla randevulaşmış oluyordu. Ancak son iki gezide bu değişti. Başbakan, -belki de dert dinlemekten yorulduğu için- özel uçağa taşındı. Bu yüzden de ilk gezilerde 300ü bulan katılımcı işadamı sayısı bu gezide 100e düştü. Tepkili işadamlarına bir danışman, "Bush, Blair işadamlarıyla seyahat ediyor mu?" diye sordu; karşı soru şu oldu:"Onların bürokrasisi bizimki kadar zorluk çıkarıyor mu?" Katılım azaldı Her devir kendi zenginini yaratır.Bunun bilançosu iktisat tarihinde yazılıdır. Güncel gösterge ise dış geziler...Başbakan gezileri, her iktidarın sermayedar tercihini gösteren bir barometreye dönüştü.Uçağı dolduran lacivert, siyah takım elbiseli işadamları ordusu, hükümetin dayandığı toplumsal ve iktisadi tabanı yansıtıyor.Kıyafetlerden isimlere, davranışlardan mönüye kadar aksediyor bu...Zamanında Özalın, Demirelin, Çillerin "yol arkadaşları", iş âleminin en varlıklı ve elit kesiminin temsilcileriydi. Uçakta marka yarıştırılır, viski tokuşturulur, çapkınlık öyküleri anlatılırdı.Dünkü Tunus uçuşunda ise viskiden çok işadamları eliyle hurma, kuru üzüm, cezerye servis edildi, Siirtliler Dayanışma Vakfının fıstıkları yendi ve "Hoca"nın Afrikadaki okullarının başarı öyküleri anlatıldı, gezilecek renkli yerlerden ziyade...Yeni iktidarın yeni iktisadi eliti, katılımcı işadamları listesinde kayıtlıydı. Koç, Sabancı, Eczacıbaşı gibi büyük topluluklar Amerika gibi iddialı gezilerde bayrak gösteriyor, diğerlerine çoğu zaman temsilci bile göndermiyordu. TÜSİAD gitmiş, MÜSİAD gelmiş; Anadolu kaplanları, İstanbul burjuvalarının "First Class" koltuklarına yerleşmişti. can.dundar@e-kolay.net Başbakan ve kaplanlar
