Bizim evde gün, "Radyo ODTÜ"de "Modern Sabahlaröla başlar.
Çoğu kez sabahın ilk kahkahasını borçlu olduğumuz Ege, Oktay ve "Demircan abi"nin sesi yol boyunca da kulağımızdadır.
Bir haftadır saçıma taktılar:
"Hiç taramıyorömuşum da, berberime "isyankar" modeli kestirtiyormuşum da... neler neler...
Geçen sabah yine radyoda bu muhabbet varken kaza yapmayı göze alarak çaktırmadan dikiz aynasına baktım; hiç fena değillerdi.
Benden sonra sıra Haşmet Babaoğlu’nun sakalındaydı.
Büroya gelince, Rahşan Hanım’ın Bülent Bey için saç boyası aldığını okudum gazetede...
Televizyonda ise Ümit Davala’nın saçlarını Mohikanlar gibi kazıttığı, bizimkilerin değişik saç modeli konusunda Japon futbolcularla yarıştığı haberi vardı.
Sahi nereden çıktı bu "kıl - tüy muhabbeti"?
***
Aslında bizim kuşak yabancı değildir saç - sakal mevzuuna...
Biz karşımızdakinin fikriyatını Kara Murat veya Stalin bıyığından ya da imanla sıvazladığı sakalından tanımaya alışkın bir nesiliz.
Fakat nicedir "ezberimiz bozuldu" desem yeridir.
En son Çin’de değişim bayrağı açan gençlerin berber salonlarını doldurduğunu gördüm.
Türkiye’de bıyık kesmek moda oldu.
Yaşı gelen siyasiler saç boyatmaya başladı.
Dünya Kupası berberlerin gösteri alanı haline geldi.
Taşrada gençler Hasan Şaş gibi saç kazıttı.
***
"Türklerde saç" üzerine henüz yayımlanmamış çok ilginç bir çalışmaya imza atan Emine Gürsoy Naskali’ye bunların anlamını sordum.
Saydığım her örnekten ciddi psiko - sosyal sonuçlar çıkardı Emine Hanım...
Örneğin Ecevit’in hasta yatağında saç boyatma tutkusu:
"- Ölümsüzlük arayışı... Genç kalma arzusu... Bunu hem birey, kendi gücünün bir göstergesi olarak kullanıyor, hem de önderini güçlü görmek isteyen toplum, bu yolla süper egosunu tatmin ediyor".
- Turuncu saçlı Japonlar, Mohikan saçlı Türkler?..
"- Saç modeli değişikliği, yeni bir görüntü / imaj / kimlik arayışının göstergesi... Yerleşik saç şeklinin tersini yapmak, aileye, topluma karşı protesto anlamı da taşıyor. "Ben farklıyım. Bana karışamazsınız" mesajı içeriyor. Çin’de gençlerin berberlere akın etmesi de tıpkı Taliban sonrası Afganistan’da olduğu gibi geçmişe set çekme çabası... Tek tip bir toplumcu zihniyetten ferdiyetçiliğe geçişte hem maziden kopma, hem farklılığı vurgulama gayreti... Biraz da Batılılaşma özentisi..."
***
Emine Gürsoy Naskali, Türk erkekleri arasında son zamanlarda yayılan "bıyık kesme" modasını da "ideolojik" sayıyor:
Nasıl "skinheadöler, "punkölar, tarikat üyeleri grup mensubiyetini saç modeliyle ifade ediyorlarsa, Batı hayranı "Euro - Türkler" de model aldıkları tipe özeniyorlar. Ve "saç - siyaset ilişkisi"nde her zaman gözlendiği gibi, otorite sahibi taraf olarak, karşı tarafın (yani saç örtüp sakal bırakanların) kılları üzerinde tahakküm kuruyorlar.
Bugün Japonya - Türkiye maçında yalnızca 2 futbol takımını değil, gözünü Batı’ya dikmiş 2 ülke futbolcularının saç defilesini de izleyeceksiniz.
Sabah aynaya bir göz atın:
Siz de kıllarınızda kimliğinizi ele veren ayrıntılar keşfedebilirsiniz.
