Ada Özetle diyor ki: "Ey iktidar, dikkat et: Yargı bağımsızlığı zedelenirse, senin meşruiyetin de zedelenir."Tam zamanında ve dozunda yapılmış bir uyarı...Hem de yıllardır Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) Türkiye'yi temsil eden, tek kişilik bir hukuk abidesi gibi adaleti ve insan haklarını savunan bir hâkimden geliyor.* * *Türmen, 1980'lerde Dışişleri'nde Türk yurttaşlarının AİHM'ye bireysel başvuru hakkına kavuşabilmesi için büyük çaba harcamış ve Özal'ı ikna etmeyi başarmıştı.Türkiye böylece çok önemli bir adım attı ve Avrupa'nın hukuk rejimine dahil oldu.Kısa zamanda Strasbourg'a dava yağdı. Ankara, birçok ihlal davasında yurttaşları karşısında sanık durumuna düştü. İşkenceden zorunlu göçe kadar pek çok konu, Öcalan'dan Erbakan'a kadar pek çok kişi davasını orada evrensel hukukun testine soktu.İnsan hakları alanındaki birçok revizyon da bu sayede yapılabildi.* * *Türmen'in bu süreçte Refah Partisi davasında kapatma yönünde oy vermesi, türban yasağıyla ilgili bir davada da "yasağın sürmesi"ni savunması, kendisini İslamcı kesimde hedef haline getirdi.Türmen 66 yaşında...Mahkeme hâkimlerinin yaş haddi 70...Avrupa Konseyi, Türkiye'den 6 yıllık süre için 3 yeni hâkim önermesini isteyince hükümet 3 isim bildirdi:Bunlar arasında Rıza Türmen de vardı.Lakin Vakit gazetesi "Rıza Türmen mi, sakın ha!" başlığıyla onun az önce söz ettiğim tutumunu hatırlatınca hükümet geri adım attı.Yeni bir liste hazırladı. Bu kez Rıza Türmen'i listeye almadı.* * *Adalet Bakanı'na sorarsanız bu değişikliğin nedeni, yargıçların 6 yıl için seçilmeleri...Türmen'in yaşının 6 yıllık süreyi tamamlamaya el vermediği söyleniyor.Oysa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde bunun örnekleri var.Halen görev yapan İsviçreli yargıç Giorgio Malinverni de 66 yaşında... Buna rağmen bu yıl yeniden seçildi. 6 yıllık süresi 2013'te dolacak, ama o, 2011'de yaş haddinden emekliye ayrılacak.Mahkemenin bundan önceki İsviçreli başkanı Wildhaber de, Lihtenştayn yargıcı Caflish de normal sürelerinden önce yaş haddinden emekli oldular.Demek ki yaş, atamaya engel değil.Kaldı ki önceki gün İlter Türkmen'in sorduğu gibi, "Yaş sınırı varsa Türmen neden birinci listeye dahil edilmişti? İki liste arasında Türmen'in yaşı değişmedi ki..."Değişen tek şey, Vakit'in haberiydi.* * *Türmen, yargının ve yargıcın bağımsızlığını savunduğu dünkü yazısında demokraside kuvvetler ayrılığının önemine dikkat çekiyor.Tam da yeni cumhurbaşkanı ile tüm gücün tek elde toplanacağı, sistemin frenlerinin zayıflayacağı kaygılarının yeşerdiği bir ortamda yargıya bu tür müdahaleler, korkuları haklı çıkarıyor.Frenler çalışmazsa, kazada hepimiz yaralanırız.Türmen'e kulak vermekte yarar var. can.dundar@e-kolay.net Rıza Türmen'in dünkü Milliyet'te yayımlanan yazısı, hukuk fakültelerinde okutulacak ve her hükümetin kulağına küpe olacak kıymette...
