Ağız sağlığı neden önemli?
Vücudumuzun genel sağlığına açılan bir penceredir ağız sağlığı. Bilimsel araştırmalar, ağız ve diş sağlığının kanser, koroner kalp gibi hastalıklarla ilişkili olduğu da gösteriyor. Bu konuda aklımda beliren soruları Dr. Cemre Geze’ye yönelttim
Ağız sağlığı denilince aklınıza ne geliyor? Güzel bir gülümseme, çürük olmayan dişler… Ağız sağlığımızı vücudun genel sağlığına açılan bir pencere olarak düşünebilirsiniz. Beslenme ile ağız ve diş sağlığı arasında da güçlü bir ilişki var. “Şeker yeme, dişlerin çürür” cümlesi size tanıdık gelebilir. Fakat durum bu kadar basit değil, arkasındaki biyokimyasal süreci iyi anlamak gerekiyor. Aynı zamanda ağız ve diş sağlığının kanser, koroner kalp gibi hastalıklarla ilişkili olduğu da bilimsel araştırmalarla gösteriliyor.
Geçtiğimiz haftalarda bu konuyla ilgili oldukça fazla bilgi edindim, aklımdaki soruları ise sevgili Dr. Cemre Geze cevaplandırdı. Dr. Cemre Geze alanında hepimizi gururlandıran işlere imza atıyor; geçtiğimiz aylarda alanında çok kıymetli faaliyetleri olan Aligner Derneği Başkanı seçildi. Ağız-diş sağlığı hakkındaki tüm soruları gelin kendisinden dinleyelim.
- Ağız sağlığı problemlerindeki artışa karşı beslenme yönünden doğala dönmek, bitki bazlı beslenmek ve yeterli sıvı alımı atılacak adımlara örnek verilebilir. C vitamini, diş eti sağlığını korumaya ve diş minesini güçlendirmeye yardımcı iken, A vitamini diş minesini güçlendirmeye ve ağız mukozasını sağlıklı tutmaya yardımcı olabiliyor. Ağız bir bağışıklık organı demek mümkün mü?
Evet, ağız sağlığı genel sağlığımızla yakından ilişkili, öyle ki ağız bir bağışıklık organı olarak düşünülebilir. Ağız, vücuda giren mikroorganizmaların ilk temas noktası. Diş etleri, dil ve dişler üzerinde bulunan bakterilerin kontrolsüz çoğalması, ağız sağlığı sorunlarına yol açabilir ve bunlar da genel sağlığı etkileyebilir. Ağızdaki bakteriler ve diğer mikroplar, solunum yoluyla veya kan dolaşımı yoluyla vücudun diğer bölgelerine ulaşabilirler. Ağızdaki iltihaplar veya enfeksiyonlar, sistemik iltihaplanma sürecine katkıda bulunabilir ve bu da çeşitli hastalıkların ortaya çıkma riskini artırabilir. Örneğin, kalp hastalığı, diyabet ve bazı romatizmal hastalıklar, hatta Alzheimer ile ağız sağlığı arasında bir bağlantı olabileceğine dair pek çok çalışma var.
- Bana ilginç gelen bir araştırma; 21 veya daha fazla dişi olan yaşlı bireylerin daha az dişi olanlara göre daha az bilişsel gerileme gösterdiğini belirtiyor. Burada beslenmenin de rolü var tabii ki. Siz neler eklemek istersiniz?
Diş kaybıyla mücadele etmek için diş protezleri veya implantlar gibi çeşitli restoratif seçenekleri değerlendirebilirsiniz. Diş fırçalama, diş ipi kullanma ve ağız gargarası kullanma gibi ağız hijyenine özen göstermek de önemli adımlardan. Yeterli sıvı tüketimi, ağız kuruluğunu önlemek, ağız içindeki bakteri düzeyini kontrol etmek için gereklidir. Yaşlılık döneminde düzenli oral kanser taramaları önemlidir. Diş hekiminiz, ağız içindeki anormal değişiklikleri erken aşamada tespit edebilir.
- Okuduğum kadarıyla diş eti hastalığı neredeyse nüfusun yüzde 11.2’sinde mevcut en yaygın 6. kronik hastalık. Tedavi edilmesi neden önemli?
Diş eti hastalığı, genellikle bakterilerin diş plağı adı verilen yapışkan bir film oluşturması ve diş etlerini enfekte etmesiyle başlar. Eğer tedavi edilmezse daha ciddi bir hastalık olan periodontitise ilerleyebilir. İltihap dişi destekleyen kemik dokusuna geçer ve kemik kayıpları gibi diş kayıplarına neden olabilir. Daha da önemlisi, periodontitisin ile kalp hastalığı, şeker hastalığı, düşük doğum ağırlıklı bebek doğumu ve diğer sistemik hastalıklar gibi ilişkili olduğu araştırmalar sonucu kanıtlanmıştır. Bu nedenle, erken aşamalarda tanı ve tedavi edilmesi çok önemlidir. Diş hekimi kontrollerine düzenli olarak gitmek, düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanma gibi iyi ağız hijyeni alışkanlıkları da diş eti hastalığını önlemeye yardımcı olabilecek adımlardan. Maalesef düzenli ve etkili diş fırçalama yapmak konusunda eksiklerimiz var. Fakat teknolojinin de ilerlemesiyle şarjlı diş fırçaları hayatımıza girmiş oldu. Ben de daha etkili ve iyi diş bakımı yapılması adına şarjlı diş fırçası kullanımını tavsiye ediyorum.
Öğrencilere mesleki gelişim imkânı
- Gelelim güzel haberlere. Aralık ayında Aligner Derneği’nin başkanı seçildiniz. Derneğin hedefleri ve öncelikli olarak gördüğü konular neler?
Aligner Derneği şeffaf plak tedavilerinin yaygınlaştırılması, bu konuda meslektaşlarımız için eğitimler düzenlediğimiz kalabalık bir üye sayısına sahip diş hekimliğinde ortodonti branşını kapsayan bir dernek. 2019 yılında çok kıymetli meslektaşlarımız ve hocalarımızla kurduğumuz bu derneğimizde yönetim kurulu ekibimizle ulusal ve uluslararası düzeyde mesleğimizle ilgili önemli toplantılar gerçekleştireceğiz. Ortodontide yapay zekâ ve teknolojinin kullanıldığı şeffaf plaklarla ortodontik tedavi ile hastalarımıza daha iyi hizmet sunmayı amaçlıyoruz. Özellikle yeni ortodonti doktorası ve ortodonti uzmanlığı okuyan öğrencilerine mesleki gelişim imkânı sağlıyoruz.
“Ortodonti uzmanlığı çocukluk hayalimdi”
- Almanya’da gerçekleşen uluslararası ortodonti kongresinde konuşma yapan ilk Türk diş hekimi oldunuz. Cumhuriyetimizin 100. yılında neler hissettirdi?
Hangi meslek grubuna mensup olursak olalım, yurt dışında herhangi bir platformda ülkemizi temsil etmek çok kıymetli. Pandemi ile tüm dünyanın da anladığı üzere Türkiye’de sağlık eğitimi tüm branşlarda mükemmel işliyor. Cumhuriyetimizin 100. yılında bir Türk kadını olarak ülkemi, dünyanın birçok yerinden bini aşkın meslektaşımın katılımıyla gerçekleşen uluslararası kongrede Almanya’da temsil etmiş olmaktan dolayı çok gururluyum ve mutluyum. Sunumumu teşekkür slaytında bayrağımızın önünde ve Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Atatürk’ün sözleriyle bitirdim. Hayatımın en heyecanlı anlarından biriydi. Önümde daha nice uluslararası toplantılarda konuşmalarım var, ülkemin bayrağını dalgalandırmaya devam edeceğim. Ortodonti uzmanı olmak, benim çocukluğumdan beri hayalimdi. Ne mutlu ki çocukluğumdan beri hayalini kurduğum ve her gün daha büyük bir aşk ve tutkuyla yaptığım işimde uluslar arası düzeyde işler yapma seviyesine gelmek şüphesiz benim için çok anlamlı.