Türkiye yerel yönetimleriyle ikinci yüzyıla hazır
Cumhuriyet’imizin 100. yılında artık en küçük idare birimine kadar demokrasi ile yönetilen, imar, ulaşım, kentsel alt yapı, su ve kanalizasyon, elektrik vs. gibi en temel hizmetlerin en ücra köşelere kadar ulaştırıldığı bir Türkiye var
Özellikle her ilde kurulmuş olan belediye teşkilatı vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanması, sorunlarının çözüme kavuşturulması, ikamet ettikleri şehirlerin daha yaşanabilir hale getirilmesinde kilit rol oynuyor.
Ülkemizde belediyeciliğin tarihi 19. yy’a kadar uzanıyor. Türkiye’de ilk belediye teşkilatı, 1855 yılında Kırım Savaşı sonrasında “Şehremâneti” adıyla Osmanlı İmparatorluğu’nun 469 yıl başkentliğini yapmış İstanbul’da kuruldu.
Şehremâneti; Osmanlılar Dönemi’nde, İstanbul’un temizliğiyle, güzelleştirilmesiyle, korunmasıyla ilgili işleri yürüten yönetim anlamına geliyor. Bu adımı bildiğimiz anlamda belediyeciliğin başlangıcı olarak kabul etmek mümkün.
Belediyeciliğin Türkiye’deki gelişiminde ikinci büyük adım ise Ankara’da atıldı. Millî Mücadele döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin merkezi olan Ankara, 13 Ekim 1923’te başkent olarak kabul edildi. Şehrin bir an önce modernleşerek büyümesi gerekiyordu. 1924 yılında, İstanbul Şehremâneti görev ve yetkilerine sahip bir Ankara Şehremâneti kuruldu.
Hizmet ve işleyişindeki başarı ile bu yapılanma bugünkü belediyecilik anlayışıyla tam örtüşmese de taşraya yaygınlaşmaya başladı. Zamanla görev alanı genişledi. Gelir kaynakları arttırıldı. Cumhuriyet’in ilk yıllarında değişen ihtiyaçlara cevap verebilmek adına belediyelerde yeniden yapılanma süreci kapsamında 1930 yılında Belediye Kanunu yürürlüğe girdi, 1933’te Belediye Bankası kuruldu.
Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yapılan yeni anayasalarda ve yasal düzenlemelerde belediye yönetimleri hep önemli bir yer tuttu. Şehirler büyüdükçe ve ihtiyaçlar arttıkça vatandaşların belediyelerden beklentileri de aynı oranda artış gösterdi. Bugün geldiğimiz noktada, Cumhuriyetin 100. yılında dünyaya entegre olmayı başarmış, dünyanın en büyük 19’uncu ekonomisi haline gelmiş olan ülkemizde vatandaşların ihtiyaçları başarılı bir örgütlenme ile karşılanıyor. Bu örgütlenmenin temel taşlarını il ve ilçe belediyeleri oluşturuyor.
Teknolojik gelişmelerin bütünleştiği, sosyal belediyeciliğin tüm kesimleri ve özel gereksinimli bireyleri kucakladığı, sürdürülebilir, çevreye dost, gençlere ve çocuklara fırsatlar sunan politikaların geliştirildiği belediyecilik anlayışı küçük büyük tüm belediyelerde hâkim anlayışı oluşturuyor. Kendi değerlerine daha fazla sahip çıkarak, her geçen yıl koyduğu gelecek hedefine daha çok yaklaşan Türkiye, tüm belediyeleriyle ikinci yüzyıla hazır.
Milli mücadele, sadece Batı Cephesi›nde verilen savaşlarla kazanılmadı. Doğu Cephesi ile Güney Cephesi›nin yanı sıra Karadeniz sahillerinden Ege kıyılarına dek uzanan geniş bir coğrafyanın insanları, bu mücadelenin içinde yer aldı. Cumhuriyet, Türk milletinin Anadolu’da var olma mücadelesini başarıya ulaştırması ile kuruldu. Cumhuriyet kurulduğunda, Anadolu, harabeye dönmüş yoksul kasaba ve köylerden oluşuyordu. Bu yoksulluğun ardından Birinci Dünya Savaşı’nın sancılarının yanı sıra yüzyılların ihmal edilmişliği de vardı. Cumhuriyet ile birlikte Anadolu’nun gelişmesi için önemli adımlar atıldı.
Bugün belki istenen noktada olmayabiliriz. Ama Anadolu kentleri, 100 yıl içinde önemli bir gelişme seviyesine ulaştı. Bu gelişmede, kuşkusuz belediye yönetimlerinin önemli bir payı var. Anadolu’daki belediyelerimizin 100 yıl içinde demokrasi ve kentleşme kültürü açısından geldiği nokta; önümüzdeki yıllarda daha güçlü yerel yönetimler ve güzel kentler için umudumuzun da artmasına neden oluyor…
Bu Cumhuriyeti bize armağan eden Mustafa Kemal Atatürk ile Cumhuriyete giden yolu açan Kurtuluş Savaşı’nın bütün kahramanlarına minnettarız…