8. paket

Hükümet, Kopenhag kriterlerine uyum sağlama amacıyla Anayasa ve yasalarda yapılacak değişiklikleri bir paket halinde hazırlıyor. Bu amaçla yapılan 8. paket, Avrupa Birliği'nin beklediği son düzenlemeleri içeriyor.
Adalet Bakanı Cemil Çiçek, dünkü görüşmemizde, 8. paketle ilgili olarak şu bilgiyi verdi:
"Kopenhag kriterleri bağlamında yapmamız gereken çok az değişiklik kaldı. Bu son çalışmamızla da onları yerine getireceğiz. Bunlar arasında, Anayasa'da uluslararası anlaşmalarla yasalar arasında çatışma olduğunda anlaşmaların üstün olduğuna ilişkin hüküm konulması, kadın - erkek eşitliğinin vurgulanması, ölüm cezasına atıfların ayıklanması, Sayıştay ve YÖK'le ilgili düzenlemeler var. Ayrıca DGM'ler ve RTÜK'le ilgili değişiklikler de söz konusu olacak."
Çiçek, 8. paketin zaman yitirilmeden çıkarılmasının önemine dikkat çekti. Aralık 2004 dikkate alındığında, bu düzenlemelerin en geç Nisan - Mayıs 2004'te TBMM gündemine gelmesinin uygun olacağını savundu.
Yapılacak düzenlemeler neler içeriyor?
Adalet Bakanı Çiçek'in verdiği bilgiler ışığında bu sorunun yanıtı şöyle özetlenebilir:
Anayasa'ya, Kadınlara Karşı Ayrımcılık Sözleşmesi'ni imzalamış bir ülke olarak, ırk, cinsiyet, dil, din ayırımı gözetmeksizin bütün bireylerin temel hak ve hürriyetlerden eşit biçimde yararlanacağına dair bir hüküm konulması. Bu hükme uygun olarak da ceza ve çalışma yasalarında kadınlara karşı ayrımcılık taşıyan hükümlerin ayıklanması.
Uluslararası anlaşmalar ile yasaların çatışması halinde uluslararası anlaşmaların esas alınacağına ilişkin bir hüküm konulması. Böylece uluslararası anlaşmaların yasa ile Anayasa arasında bir hiyerarşiye sokulması.
DGM'lerin uzmanlık mahkemelerine dönüştürülmesi.
YÖK ve RTÜK'teki askeri üyelerin çıkarılması, yerine sivil üyelerin geçirilmesine ilişkin düzenlemelerin yapılması.
Sayıştay'ın denetim alanının genişletilerek, askeri harcamalar dahil bütün kamu harcamalarının denetim kapsamına alınması.
Ölüm cezası kaldırıldığı için bu hükümlere atıf yapan Anayasa ve yasa hükümlerinin ayıklanması.
Adalet Bakanı Cemil Çiçek, bu çalışma yapılırken Anayasa'nın değiştirilemez hükümleri dışındaki bütün hükümlerinin toptan gözden geçirilmesinin yararlı olacağını vurguluyor. Bu amaçla CHP ile ortak bir çalışma yapmayı arzu ettiklerini belirtiyor. Anayasa'nın bir uzlaşma içinde genel olarak elden geçirilmesinin, bugünkü koşullara uygun, ihtiyaçlara yanıt verecek hale getirilmesinin gerekli olduğunu belirtiyor.
Çiçek'e göre, bu düzenlemeler de yapıldıktan sonra Kopenhag kriterleri bağlamında AB'nin Türkiye'den hukuki reform beklentisi kalmamış olacak. Ankara, taahhüt ettiği gibi bütün hukuk reformlarını gerçekleştirmiş duruma gelecek.
Türkiye böylece Ağustos 2002'de başlattığı hukuk reformlarını çok kısa bir süre içinde tamamlamış oluyor.
AB, Türkiye'nin bu iyi niyetli ve süratli adımlarına bugüne kadar hak ettiği karşılığı vermedi. Başka ülkelere yapmadığı halde Türkiye'ye karşı Kıbrıs gibi özel koşullar öne sürdü.
AB'nin, başka bir özel koşul veya bahane ileri sürmezse, Kopenhag kriterlerinin yerine getirildiğini kabul etmesi gerekiyor.