ABDnin talepleri

Ayrıca, Dışişleri Bakanlığı dolaylı olarak haberi doğruladı. Genelkurmay İkinci Başkanı Org. İlker Başbuğ da gazetecilerin soruları üzerine, ABDnin İncirlik Üssüne yeniden savaş uçakları getirmek istediğini, ayrıca Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasını (SEİA) aşan bazı talepleri olduğunu, bunların Meclis kararı gerektirebileceğini belirtti.ABDnin talepleri arasında Karadenizde üs tesis etmek de var. Trabzon ve Samsun limanlarını ve bazı havaalanlarını da kullanmayı istiyor. Bu talep, Irak Savaşı öncesinde de gündeme gelmiş, kabul görmemişti. 1 Mart tezkeresinin reddiyle birlikte ABD, İncirlikteki savaş uçaklarını da çekmişti. O koşullarda yapılan yorumlar, Irakın işgalinden sonra ABDnin Türkiyeye ve İncirlike ihtiyacı kalmayacağı yönündeydi. İşgal ettiği Irakta istediği gibi üs kurabileceği, böylece Türkiyenin öneminin kaybolacağı belirtiliyordu.Ancak, gelişmeler bu yorumları ve tahminleri doğrulamadı.ABD, Irakın işgali öncesindeki taleplerine benzer bir talep listesiyle yeniden Ankaranın kapısını çaldı...ABD ne istiyor?Bu sorunun yanıtı Türkiye için çok önemli.Şu ortaya çıktı ki, ABD, sanıldığı gibi Irak topraklarına istediği biçimde yerleşemeyecek. Savaştan sonraki gelişmeler bunu gösterdi. Irak toprakları ABD için güvenli değil. Ortadoğuda ABD için (İsrail hariç) Türkiye kadar güvenli bir ülke de yok. Suudi Arabistanda bile karışıklıklar çıkıyor.ABD, Almanyadaki birliklerini Bulgaristan, Romanya, Polonya hattına kaydırıyor ama, Kafkasya ve Ortadoğuya uzanacak zinciri güvenli biçimde kuramıyor. Irak topraklarına yerleşmeyi güvenli bulmuyor.Doğu Avrupadan Kafkasyaya, oradan Orta Asyaya ve Ortadoğuya uzanması için Türkiye en elverişli ülke konumunda. Köprü işlevi görüyor. Nitekim, Karadenizde kurulacak üs zinciriyle, Kafkasya ve oradan Orta Asyaya yönelmek, İncirlikin canlandırılması ve genişletilmesiyle de Ortadoğuya uzanmak, "en güvenli yol" gibi görünüyor.Büyük Ortadoğu Projesinin boyutları ve coğrafyası henüz tam olarak bilinmiyor ama ABDnin, Kafkasya, Orta Asya ve Ortadoğuda güç bulundurmak, ihtiyaç duyduğunda en kısa ve en güvenilir yoldan hareket kabiliyetini elinde bulundurmak istediği açık...ABDnin İncirlike, Karadeniz limanlarına ve hatta KKTCye ilgisi ile kurmak istediği üs zinciri ve uzak hedefleri arasında bağlantı kurmak abartı sayılmaz.Türkiye, bu talepleri değerlendirirken, uzak ulusal çıkarlarını esas almalı ve iyi düşünmelidir. fbila@milliyet.com.tr Cumhuriyetten Mustafa Balbay, ABDnin İncirlik Üssünü yeniden kullanmak ve Türkiyede yeni üsler tesis etmek istediğini yazdığında, ABDnin Ankara Büyükelçiliği başta olmak üzere kıyamet koparılmıştı. Haber yalanlanmaya çalışıldıysa da Balbayın belgeleri yayımlamasıyla yalanlama havada kaldı.