Mal varlığını açıklamanın amacı, nasıl edinildiğini açıklamaktır.Siyasette uzun tartışmalara neden olan ünlü deyimle "Nereden buldun?" sorusunun yanıtını ortaya koymaktır.Kamuoyu vicdanına hitap edecek olan da budur.Siyasilerin mal varlığının kaynakları, konumlarını, yetkilerini kişisel çıkar için kullanıp kullanmadıklarını, siyasetten para kazanıp kazanmadıklarını ortaya koyar.Baykal'ın mal varlığı açıklaması, kaynaklarını ve elde edildiği tarihleri de içeriyor.CHP lideri, bu açıklamasıyla doğru olanı yapmıştır.Keza MHP lideri Devlet Bahçeli, ANAP lideri Erkan Mumcu da mal varlıklarını açıkladılar. DYP lideri Mehmet Ağar'ın detaylı açıklamayı bugün yapması bekleniyor.Bu koşullarda mal varlığının gizli olduğunu savunan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da açıklamak zorunda kalacaktır. Nitekim, bu yönde sinyaller de vermiştir.Liderlerin mal varlığını açıklamalarının istenmesini yadırgamamak gerekir. Birçok demokratik ülkede bu zaten yasal zorunluluktur. Türk kamuoyunun da bu bilgileri öğrenmek istemesi hakkıdır.Ülkeyi yönetenlerin, kamu gücü kullananların etik değerlere özen göstermeleri sorumluluğun bir gereğidir. CHP lideri Deniz Baykal, mal varlığını açıkladı. Sadece mal varlığını değil, neyi, ne zaman, nasıl, hangi kaynakla edindiğini de belirtti. Kişilerin konumları, görevleri, yetkileri "gelir kaynağı" olamaz, olmamalıdır. Türkiye maalesef birçok kötü örnekle dolu.Yasalara uygun olsa da bazı davranışlar kamuoyu vicdanını rahatsız eder.Örneğin, başbakanların, bakanların, milletvekillerinin bu görevleri sürerken aktif ticaret yapmaları böyledir. Ne kadar özen gösterirlerse göstersinler, ne kadar siyasetle ticareti ayırdıklarını ifade etseler de siyasi konumları ticari faaliyetlerini etkileyecek ve yasalara uygun olsa bile haksız kazanç sağlayacaklardır. Hatta güçlü konumdaki siyasilerin yakın akrabalarının faaliyetleri bile etkilenecektir.Kamu vicdanını rahatsız edecek bir diğer örnek, başbakanların, bakanların çocuklarının, babalarının sorumluluk alanında ticari faaliyet göstermeleridir. Hele hele babaları bakan olduktan sonra aynı alanda ticarete atılan varsa, bu daha da rahatsız edici olur.Keza meslek ve sanatı olsa bile bakan babalarının sorumluluk alanında iş takip etmeleri, dava görmeleri de aynı şekilde rahatsız edicidir.Bazı görevlerin parayla teması olmaması gerekir. Hatta o görevden ayrılmış olsalar bile...Cumhurbaşkanları, başbakanlar, genelkurmay başkanları, kuvvet komutanları, orgeneraller gibi...Bu görevde bulunmuş olanların sonraki yaşamlarında da özenli olmaları gerekir.Örneğin, emekli olan bir kuvvet komutanı veya orgeneralin uzmanlık alanıyla hiç ilgisi olmadığı halde bir holding yönetiminde yer almaları veya banka yönetim kurulu üyesi olmaları gibi...Bunlar etik değerler açısından hoş karşılanmayan konumlardır.Gerekçesi ne olursa olsun bu görevlerin geliri "nüfuz geliri" niteliğinde olacaktır.Türkiye Cumhuriyeti, bu görevlerde bulunma onuru taşımış devlet adamlarını kimseye muhtaç etmemiştir. fbila@milliyet.com.tr Nüfuz geliri
