Bir işçiye 25 milyar

Kamu kesiminde çalışan işçilerden gönüllü olarak emekli olmak isteyenlerin sayısı, Başbakanlık'ın beklediği sayının çok üzerinde çıktı. O kadar ki Başbakan Ecevit artık resen emeklilik uygulamasının gerek olmadığını açıkladı.
Kamu işçileri neden emekli olmak istiyor?
Bu soruyu yönelttiğimiz Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler şu yanıtı verdi:
- Anayasa Mahkemesi "Emeklilik Yasası'nı iptal etti. Şimdi işçiler yeni yasayla emeklilik yaşı yükseltilir ve emekli olamayız diye endişe ettiklerinden fırsat çıkmışken emekli olmak istiyorlar. Emeklilik yaşı yükseltildiğinde bu şansı kaybedeceklerini düşündükleri için emeklilik başvurusu yapıyorlar. Hesaplarımıza göre, gönüllü olarak emekli olacakların sayısı bizim resen emekli etmeyi düşündüklerimizin sayısından fazla olacak. Bu durumda, bu kadar çok emekli olmak isteyen varken, emekli olmak istemeyenleri zorlamanın anlamı yok. Bu nedenlerle resen emeklilik uygulamasına artık gerek kalmadı.
Keçeciler'e resen emekli etmeyi düşündükleri işçi sayısıyla gönüllü başvuruların sayısını soruyoruz:
- Bizim hesabımıza göre, 26 bin 500 kamu işçisini emekli etmek gerekiyordu. Ancak şu ana kadar yapılan başvurular, gönüllü emeklilik talep edenlerin bu sayıyı aşacağını gösteriyor. Örneğin bir - iki gün içinde Telekom'dan 5 bin 500, Çay-Kur'dan 4 bin 500, İsdemir'den 5 bin ve Sümerbank'tan 2 bin 800 kişi emekli olmak için bavşurdu. Bir - iki gün içinde başvuranların sayısı, 16 bine yaklaştığına göre, bu sayı bizim düşündüğümüz 26 bin 500'ü aşacaktır.
Devlet Bakanı Keçeciler'e bu işçilerin kıdem tazminatlarının ödenip ödenemeyeceğini de sorduk. Yanıtı şu oldu:
- Rahatlıkla ödeyeceğiz. Bir işçiye ödenecek kıdem tazminatı miktarı ortalama 25 milyar tutuyor. Kıdem tazminatı için yapılacak ödemeler, "faiz dışı fazla" hesabına katılmayacak. Dolaysıyla bütçeden rahatlıkla ödeyebiliriz. 30 bin işçi için yaklaşık 750 trilyon gerekiyor. Bunu ayıracak durumdayız.
Gönüllü emeklilik başvurusu, devleti küçültmeye çalışan hükümeti ve bu yönde baskı yapan IMF'yi de rahatlatmış görünüyor.
Devlet Bakanı Keçeciler, kamu kesiminde yeniden şişkinliğe yol açılmaması için boş olarak bekletilen 1 milyon 40 bin kadronun da iptal edilmesi gerektiğini vurguluyor. Başbakan Ecevit'in de paylaştığını söylediği bu düşünce gereğince yeni bir yasa hazırlanarak boş kadroların iptali sağlanacak. Keçeciler böylece hem bugünkü hem de daha sonra işbaşına gelecek hükümetlerin bu kadroları doldurup kamu kesimini gereksiz yere büyütmelerinin önleneceğini belirtiyor.
Keçeciler, kadroları iptal eden yasayla birlikte bakanlara derece - kademe dahil, kadrolarda değişiklik yetkisi de verilerek kamu kesiminde atıl durumdaki personelin kaydırılması yoluyla personel ihtiyacının karşılanacağını da kaydediyor.
Zorlamaya gerek olmadan başlayan emeklilik başvuruları ve boş kadroların iptali düşüncesi, kamu kesiminde beklenen küçülmeye önemli bir katkıda bulunacak.