Hızlı hafta, kritik temmuz, sıcak yaz

Terörsüz Türkiye sürecinde terör örgütü PKK’nın fesih kararının ardından bir başka kritik eşiğin bu hafta atlatılması öngörülüyor. DEM’den gelen açıklamalar, Irak kaynaklı haberleri doğruluyor. PKK’lı bir grup bu hafta sembolik bir törenle silahlarını bırakacak. Belki yakacak, belki de toprağa gömecek. Bu süreci bugüne kadar yürütülen diğerlerinden ayıran en önemli gelişme bu. Bu aşamaya daha önce hiç gelinmemiş ve fiili olarak silah bırakılmamıştı. Dolayısıyla sembolik de olsa önemli bir aşama.

Bu noktada akıllara gelen sorulardan biri şu; peki ya gerisi? Devletin ilgili birimlerinde de hükümette de devamının geleceği konusunda bir tereddüt yok. Ancak devamının hızını ve temposunu gelişmeler belirleyecek.

IRAK SAHASINDA ÜÇLÜ KOORDİNASYON

Birincisi silah bırakma süreci farklı sahalar için farklı yaklaşımları ve koordinasyonları gerektiriyor. Bugün için geçerli olan Irak sahası. Geçen hafta MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) temasları aslında öncü göstergeydi. Bu hafta tanıklık edilecek bir dizi gelişmenin görünür başlangıcını oluşturdu. Kalın, bölgesel yönetimin tüm taraflarıyla bir araya geldi. Onu bu hafta Bağdat’ta yapacağı ikinci aşama görüşmeler izleyecek.

Kalın, Bağdat’ta da ondan fazla görüşme yaparak, Irak sahası için gereken Erbil-Bağdat-Ankara koordinasyonunu sağlayacak. İlk grubun ardından farklı zamanlarda silah bırakacak diğer gruplar için gerekli düzenlemeler, alınması gereken tedbirler görüşmelerin temel konusunu oluşturacak. Çünkü bir kaç ay boyunca devam edecek bir aşama söz konusu.

DEVLET PROJESİ VURGUSU

MİT Başkanı’nın görüşmeleri sınır ötesi ile kalmayacak. Kalın’ın Erbil dönüşünde, Türkiye-Irak sınır hattında 26 kilometre derinlikteki Pençe-Kilit Harekat Bölgesi’ndeki Gara’ya doğru elinde dürbünle verdiği fotoğraf mesaj yüklüydü. Bir benzeri bu hafta Meclis’ten verilecek.

Kalın’ın çarşamba günü TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’u Meclis’te ziyaret etmesi öngörülüyor. Kalın, Meclis’te vereceği fotoğraf bir başka mesajı taşıyacak. Çünkü sürecin bir anlamda takibini, denetimini yapacak, olumlu şekilde yürümesi için gerekli düzenlemeleri tartışacak, adı henüz netleşmemiş komisyonun kurulmasının arifesinde kamuoyuna açık olarak ziyaretin gerçekleştirilmesi başlı başına önemli. Kamuoyuna “devletin bir projesi” olduğunun bir kez daha vurgulanması açısından da ayrıca önemli. MİT Başkanı Kalın, daha önce DEM İmralı Heyeti’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinde de fotoğrafta yer almış ve bu mesaj verilmişti.

KOMİSYON MESAİSİ

Meclis’te kurulacak komisyonun da sürecin selameti açısından oynayacağı rol kritik olacak. Çalışma yöntemi, usül ve esasları konusunda partilerin görüşleri alınıyor. Komisyonun vakit kaybetmeden kurulması ve Meclis kapansa da çalışmaya devam etmesi öngörülüyor. Yaz boyunca yapılan tartışmalar doğrultusunda bazı yasal düzenlemelerin temelinin bu komisyonda atılması bekleniyor.

DEM Parti’nin açıklamalarından, komisyona kaldırabileceğinden daha fazla gündem maddesi yükleme çabasında olduğu gözleniyor. Oysa komisyonun silah bırakmanın devamına odaklanması daha gerçekçi bir yaklaşım olur. Toplumsal entegrasyon konusuna, toplumun tüm kesimlerinin sürece desteğini sağlayacak perspektiften yaklaşılması komisyonun üyelerinden beklenecektir.

Türkiye’deki mevcut kanunlar çerçevesinde, örneğin sadece etkin pişmanlık ile silah bırakmanın hızlanmasının mümkün olmadığını DEM Partililer de söylüyor. Toplum nezdinde cezasızlık algısı yaratmayacak şekilde hukuk düzenmeleri yapılması gerekiyor. Bunların nasıl olabileceğine ilişkin tartışmaların zeminini bu komisyon oluşturabilir. Komisyonun topluma kazandırma yasası/yasaları üzerinde odaklanması, gerektiğinde özel bazı yasaları çalışması söz konusu olabilir. Bu konuda dünyada bazı örnek düzenlemeler bulunuyor.

DEM İmralı Heyeti’nin bu hafta yapacağı görüşmeler de hafta boyunca takip edilecek bir başka gündem olacak. Heyetin MHP ve CHP Genel Başkanları ile görüşmeden sonra İmralı’da PKK lideri Abdullah Öcalan ile görüşmesi beklenirken, görüşme dün gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile planlanan görüşme de çarşambadan bugüne alındı. Haftanın öngörülenden daha hızlı geçeceğine dair işaretler.