Ankara, İsrail’in Mavi Marmara yardım gemisine böyle kanlı bir saldırı yapabileceğini düşünüyor muydu?
Bu soruma Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, “hayır” yanıtını verdi:
- Böyle bir müdahaleyi beklemiyorduk, kimse beklemiyordu. Çünkü, her işin kuralı vardır. Hava sahanıza bir yabancı ülkenin savaş uçağı izinsiz girse bile hemen vurulmaz. Önce ne olduğu araştırılır. En fazla iki savaş uçağı kaldırırsınız ve yabancı savaş uçağını ya hava sahasını terk etmeye veya yere inmeye zorlarsınız, ama ne olduğunu anlamadan hemen vurmazsınız. Oysa sivil yardım gemisi olduğu bilindiği halde İsrail’in yaptığı müdahale kabul edilemez.
İsrail’in tutumuna bağlı
Bakan Gönül’e, Türkiye’nin İsrail’e karşı alabileceği yaptırım kararlarının neler olabileceğini de sordum:
- İlk adımda 4 ortak tatbikatı iptal ettik. İsrail’den aldığımız 4 Heron da test aşamasında. Onların tesliminde bir sorun çıkmaz. Başka da iptal edeceğimiz önemli bir işimiz yok İsrail’le. Birkaç küçük taşeron işi var, onlar da kayda değer işler değil. Tabii önce İsrail’in ve uluslararası kuruluşların tutumuna bakacağız. Ona göre Ankara da kararlarını uygular. Geçmişte de olmuştu. Rahmetli Ecevit zamanında da diplomatik ilişkimiz başkâtip seviyesine kadar indirilmişti. Bütün seçenekler değerlendirilir. Ama öncelikle İsrail’in tutumunun ortaya çıkması gerekiyor.
İsrail kamuoyu
Gönül, bu saldırının İsrail kamuoyunu da rahatsız ettiği saptamasını yaptıktan sonra devam etti:
“İsrail hükümetinin yaptığı yanlışı görmesi gerekiyor. İsrail kamuoyunda da ciddi tepkiler var. Keza oraya Türkiye’den göçmüş daha önce bizim vatandaşımız olan 100 bin kişi var. Daha önce bizim vatandaşımız olan bu insanlar da yaşananlardan çok mutsuzlar, rahatsızlar. İsrail kamuoyundaki tepkiler de yapılan bu saldırıdan duyulan rahatsızlığı gösteriyor.”
Barak’a tavsiye
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak’ı misafir ettiğinde bazı tavsiyelerde bulunduğunu da söyledi. Gönül, Barak’la aralarında geçen konuşmayı şöyle aktardı:
“Şimdi rahmetli babamla temas imkânım olsa ve ona desem ki, diye söze girdim:
- Baba Türkiye’de 2 milyon Rus var.
Babam hemen oradan itiraz ederdi:
- Türkiye’de 2 milyon Rus mu var? Ruslar Türkiye’yi işgal etmiş, daha ne duruyorsunuz?
Babam, böyle derdi ve ben ona bu bir işgal değil, bu 2 milyon Rus turisttir, desem, inandıramazdım.
Biz Rus’larla tarihte çok savaşmışız. Sadece 93 harbinde 1,5 milyon insan kaybetmişiz. Ama bugün ticaret hacmimiz 38 milyar doları bulmuş durumda. Keza Suriye ile ilişkilerimize bakın. Daha düne kadar karşı saflardaydık, bugün vizeyi kaldırdık. Irak’la öyle, İran’la öyle.”
“Sonra” diye devam etti Gönül:
- Bunları anlatıp, siz de etrafınıza bu gözle bakın, her şey değişiyor. Düşmanlıklar kalıcı olmamalı, dedim Barak’a...
Tepkimiz insanlık adına
Gönül, Türkiye’nin gösterdiği tepkinin sadece Türk vatandaşlarının öldürülmüş olması adına değil, tüm insanlık adına olduğunu da vurguladı ve şu değerlendirmeyi yaptı:
- Biz sadece Türk vatandaşlarımız için tepki vermiyoruz. Tüm insanlık adına tepki veriyoruz. Yoksa yapılan saldırı sadece Türk vatandaşlarına yapılmıştır diye tepki vermiyoruz. Bu saldırı insanlığa, insani yardıma yapılmıştır. Bu nedenle tüm dünyayı tepki vermeye çağırırıyoruz.