Yön CNN Türk'te önceki akşam Ahmet Hakan'ın "Tarafsız Bölge" programında yine bu konuyu tartıştık.Tartışmanın eksenini daha çok başta Kenan Evren olmak üzere komutanların, Türkiye'nin izlediği politikalara dönük eleştirileri oluşturdu. Evren'in "Kürtçeyi yasakladık, hata yaptık" sözleriyle, Aytaç Yalman Paşa'nın, "Sorunu sosyal aşamadayken görememişiz" ifadesi, üzerinde en fazla durulan alanlar oldu.Komutanların, anadilin konuşulmasına, öğrenilmesine, kültürlerin yaşanmasına, yaşatılmasına bir itirazları yok. İtiraz, bu taleplerin siyasal alanda, ayrılıkçı hedefler için, üniter yapıda, ulus devlet niteliğinde gedik açılmasının araçları olarak kullanılması...Komutanlar PKK ile halkın birbirine karıştırılmaması gerektiğini savunuyorlar. PKK ve destekçilerinin marjinalize edilmesi amacıyla silahsız alanda da mücadele edilmesinin önemine dikkat çekiyor. "Komutanlar Cephesi" adıyla kitaplaşan, eski komutanlarla yaptığım röportajlarla ilgili tartışma devam ediyor. Komutanlar Cephesi'nde, "Türkiye'nin yaptığı hatalar" başlığıyla yer verdiğim, Kara Kuvvetleri Komutanı Org. İlker Başbuğ'un saptamasını bir kez daha anımsamakta fayda var.İlker Paşa, "Terör örgütü hâlâ niye bitmedi?" sorusunu yanıtlarken, kanımca en önemli nedenlerinden birini açıklıkla ortaya koyuyor. "Birinci neden, örgüte katılımın tam olarak engellenememesidir" diyor.Bu saptama, terörle mücadelenin teröristle mücadeleden farkına da işaret ediyor. Silahsız alanda (ekonomik, sosyal, kültürel, psikolojik), güvenlik alanındaki mücadeleyle uyumlu ve başarılı bir mücadele yürütülemediğini de gösteriyor bu ifade. Terör örgütüne katılımın engellenememesinin başlıca nedeni gerçekçi biçimde kamuoyuna aktarılmış oluyor.Kanımca tartışmanın bu alanda odaklanması yararlı olacaktır. Bu alandaki tartışma, eski komutanların eleştiri, özeleştiri, analiz ve önerilerinden yararlanma olanağı da yaratacaktır. İlker Paşa'nın saptaması Terörist bulunduğu sürece devletin silahlı mücadeleye devam edeceğini söylemeye gerek yok. Mücadelenin güvenlik alanı dışında yürütülmesi, hem teröristle hem de terörle mücadeleyi büyük zaafa uğratır. Bu bakımdan, İlker Paşa'nın dikkat çektiği bir nokta da önem taşıyor. İlker Paşa, terör eylemlerinin azaldığı bazı dönemlerde terör örgütünün bittiği yanılgısına düşüldüğünü belirtiyor. Org. Başbuğ'un bu saptaması da Türkiye'nin yaptığı belirgin hatalardan birini gündeme getiriyor. Bu eleştiri özellikle 1999-2003 arasındaki dönemle ilgili olarak dile getiriliyor.Eski ve görevdeki komutanların görüş ve önerileri sadece askerler için değil siyasiler ve diğer sivil kurumlar için de yol gösterici nitelikte.Eski komutanların açıklıkla ifade ettikleri görüşlerine bu açıdan yaklaşmakta fayda var. fbila@milliyet.com.tr Silahlı mücadele
