Türkiye, ABD operasyonunu sadece Irak sorunu olarak görmüyor. Ankara’nın düşüncesi, Irak operasyonunun bir son değil başlangıç olacağı yönünde. Başkentte bu operasyonun sadece Irak’ı değil bütün Ortadoğu’yu şekillendirecek bir sürecin başlama vuruşu niteliğinde görülmesi gerektiği kanısı hakim.
Bu nedenle de güvenlik konseptini belirleyen siyasi ve askeri otoriteler, Irak operasyonunu 20 - 30 yıl ilerisini de düşünerek değerlendirmeye çalışıyorlar.
Stratejik bir bakışla Türkiye açısından birinci önceliğin Irak’ın toprak bütünlüğünün korunması olduğu vurgulanıyor. Bu itibarla Ankara, sadece operasyonla değil, operasyon sonrasıyla da yakından ilgili.
ABD’nin askeri operasyon hazırlıklarıyla birlikte, yeni bir Irak yapılanması üzerinde çalıştığı biliniyor. Bu Türkiye için en az operasyon, hatta ondan daha da önemli görülüyor.
Bu çalışmanın güçlü bir merkezi idareye bağlı yeni bir Irak konseptine dayalı olarak yürütülmesi Ankara’nın stratejik bakışına da uygun düşüyor. Türkiye’nin isteği muhtemel operasyon sonrasında da Irak’ın toprak bütünlüğünün korunması. Operasyon sonrasında haritaların değişmemesi. ABD’lilerle yapılan görüşmeler sırasında Ankara’ya bu yönde bir garantinin verildiği de söyleniyor.
Ankara, Irak’ın toprak bütünlüğünün korunmasının sadece Türkiye için değil bütün Ortadoğu için stratejik önemde olduğunu düşünüyor. Irak’ın parçalanması ve haritanın değişmesi sonucunu doğuracak bir sürecin Ortadoğu’da başka haritaları da değiştirebileceği öngörüsü var.
Etnik ve dini anlamda bölünmüş, merkezi otoritesi zayıflamış, devlet ve aşiret yönetimlerinin birbirine karıştığı Irak’ta, askeri müdahale sonrasında parçalanma riskinin yüksek olduğu, bu nedenle, yeni yapılanmanın güçlü bir merkezi idare anlayışına dayanmasının, mevcut haritaların da güvencesi olacağı savunuluyor. Bu yaklaşımda, ABD ile Türkiye’nin en azından şimdilik örtüştükleri de söylenebilir.
Türkiye’nin "işin içinde olma" eğilimi bu stratejik bakıştan kaynaklanıyor. Ankara, operasyonla başlayacak sürecin dışında kalmak istemiyor.
İşin içinde olması için tarihi, coğrafi, ekonomik, sosyolojik ve ulusal güvenlik nedenleri olduğunu düşünüyor.
