Gümrükte, trafikte, adliyede, belediyede, hastanede işlerin rüşvetle g"rüldüğü bir kez daha anlaşıldı. Tabii, günlük işleyişte alınan bu rüşvetlerin küçük tutarlar olduğu da biliniyor. Küçük memurun aldığı küçük rüşvetler. Rüşvetin küçük olması elbette niteliğini değiştirmez. Ama TESEV'in anketinin "büyük rüşvetleri" içermediğini de unutmamak gerekir.Büyük rüşvetler anketlere girecek kadar sayıca fazla değildir ama nitelik ve tutar olarak çok büyüktür. O kadar ki, Türkiye'de ekonomik krizin fakt"rlerinden birinin "yolsuzluk ekonomisi" olduğu bilim adamlarınca da, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafında da ifade edildi.Türkiye'de, banka - mafya - siyaset üçgeninde d"nen rüşvet ve yapılan diğer yolsuzluk ve usulsüzlükler ortaya tam olarak d"külmedikçe, gerçek bir "rüşvet haritası" çıkarmak olanaksızdır.TESEV'in anketi ""teki rüşvet" i kapsamıyor. Zaten, bu rüşvet de anketle ortaya çıkmaz, araştırmayla, soruşturmayla çıkarılabilir.Bir gümrük memurunun veya bir belediye g"revlisinin veya bir adliye katibinin veya bir hastane hizmetlisinin sıra kaydırmak için aldığı rüşveti yakalamak, onunla mücadele etmek ve gereğini yapmak kolay bir iştir. Ama, ""teki rüşvet"i yakalamak, onunla mücadele etmek ve gereğini yapmak zordur.Türkiye'nin yapması gereken bu zoru başarmaktır.TESEV'in anketine katılan işadamları da bunu bilirler. Nitekim bazıları rüşvetsiz ihale alınamayacağını da ankete verdikleri yanıtlarda dile getirmişler. Türkiye "ihale ve kredi" işlemlerini dikkatlice masaya yatırırsa rüşvet üçgeninin k"şelerine ulaşabilir.Evin içini temizlemedikçe, kara delikleri kapatmadıkça, IMF'den gelen yine huya gitmiş olur... fbila@milliyet.com.tr Türkiye Sosyal ve Ekonomik Etüdler Vakfı'nın (TESEV) işadamlarıyla yaptığı anketin sonuçları, günlük yaşamdaki rüşvet yaygınlığını ortaya koydu.