İşin başlangıcında, Türkiye ile ABD'nin "Irak sorunu"na bakışları zaten farklıydı. Bu farklılık, amaçlar arasındaki çatışmadan kaynaklanıyordu. ABD'nin hedefi Saddam yönetimiydi. Bu nedenle muhalif grup olarak Kürt grupları yandaş olarak görüyordu. Türkiye'nin asıl sorunu ise Bağdat yönetiminden ziyade Kuzey Irak'taki gelişmeler ve PKK'nın bölgedeki varlığıydı.Amaçlar arasında örtüşme değil çatışma vardı.Türkiye, Irak'ın toprak bütünlüğü etrafında bu çatışmayı ortadan kaldırmaya, en azından yumuşatmaya endeksli bir politika izledi. Hâlâ da izliyor.Ancak, Türkiye - ABD ilişkilerinde Irak konusu bir ikilem oluşturmayı sürdürüyor. İki farklı süreçte yaşananlar Türkiye - ABD ilişkilerini olumsuz etkiliyor. Irak, Türkiye - ABD ilişkilerinde önemli bir sorun alanı oldu. Özellikle 1 Mart tezkeresinin reddedilmesiyle sorun krize dönüştü. Son dönemde "kriz" olarak nitelenmese de Irak, Ankara - Washington arasında sorunlu alan olmaya devam ediyor. Irak konusunda Türkiye'yi ilgilendiren iki farklı süreçten söz etmek mümkün.Politik süreçte Türkiye, Irak'ın yeniden yapılanmasına kendi çapında katkıda bulunmaya çalışıyor ve zaman zaman ABD'den de teşvik görüyor. Türkiye, politik süreçte yine Irak'ın bütünlüğünü hedefleyerek, esnek bir politikayla, Talabani'nin cumhurbaşkanı seçilmesi dahil katkı veriyor. Yeni anayasanın oluşturulmasında deneyimlerini aktarmaya çalışıyor. Irak'taki grupları Türkmenler dahil "Iraklılık" ortak paydasında bir araya getirmeye çalışıyor.Ankara'nın bu çabası, Irak Özel Temsilcisi Büyükelçi Osman Korutürk'ün temasları ve çalışmalarıyla da somut biçimde görülüyor.Bu süreçte Türkiye ile ABD ilişkileri sorunlu görünmüyor. Son olarak Korutürk, Washington'a giderek politik süreçle ilgili temaslar yaptı. İki farklı süreç Keza, geçtiğimiz günlerde Abant'ta yapılan bir toplantıda Türk, ABD'li ve Irak'lı katılımcılar Irak'ı tartıştılar. Ersin Kalaycıoğlu, Ahmet Davutoğlu gibi profesörler, Güner Öztek, Özden Sanberk gibi emekli büyükelçiler ve Büyükelçi Osman Korutürk, Türkiye'nin deneyimlerini anlattılar. Irak'ın yeniden yapılanması konusundaki görüş ve önerilerini, Irak'lı, ABD'li ve İngiliz bilim adamları ve araştırmacılarla paylaştılar.Türkiye'nin girişimiyle başlatılan Irak'a komşu ülkelerin dışişleri bakanları toplantılarına, İstanbul'da bu kez aynı ülkelerin içişleri bakanlarının katılacağı toplantı da eklenmiş olacak.Politik süreç böyle ilerlerken, bir sorun yaşamayan Türkiye - ABD ilişkileri bir başka süreçle sık sık sıkıntıya giriyor. Bu sıkıntı, terör alanında yaşanıyor. PKK'nın varlığı ve faaliyetleri, Türkiye - ABD ilişkilerini olumsuz yönde etkiliyor. Politik süreçte yakınlaşan ilişkiler, PKK konusunda bozuluyor. Bu iki farklı süreç, Türkiye - ABD arasında en önemli ikilemi oluşturuyor.Türkiye'nin politik sürece katkılarını öven ABD, konu PKK ve son dönemlerde artırdığı terör eylemlerine gelince, "durgunluğu" yeğliyor. PKK konusunda Türkiye'nin beklentilerini karşılamadığı gibi aksine Ankara'yı rahatsız edecek bir söylem kullanıyor ve tutumuyla da bu söylemin arkasında duruyor.İki süreç arasındaki çelişki, Türkiye - ABD ilişkilerindeki sorunun en önemli kaynaklarından birini oluşturuyor. fbila@milliyet.com.tr Terör alanında sıkıntı
