Konfeksiyon giysiyi üstümüze geçirir gibi, sınırların ötesinden model ithal etmek özentisi her alanda yanlışımız.
Bu bağlamda, CHP'nin son kurultayına, İngiltere İşçi Partisi lideri Tony Blair'in modeli, yer yer karbon kağıdı izleri ile taşındı.
Daha önceki model, İspanya'yı 3 seçim dönemi yöneten sosyalist iktidarın Başbakanı Filippe Gonzalez'ti.
Özal'ın ilham kaynağı, İngiltere'nin muhafazakar iktidarının Demir Lady'si Margaret Thatcher'dı.
Erbakan, Endonezya'yı örnek alıyordu.
Almanya'dan sınıf arkadaşı ve Suharto'nun akıl hocası Habibi, Endonezya'da ekonomik mucize yaratmış değil miydi?
Mucizenin (!) ne olduğunu bütün dünya ile birlikte gördük.
Habibi de Suharto'nun yerine bu pisliğin üzerine tüy gibi dikildi.
İtalya'da "Temiz Eller" sürecine özendik.
Susurluk'un hali ortada...
Oysa...
Her ülkenin kendi koşulları ve kendi özellikleri vardır.
Dünyadaki gelişmeler, yeni oluşumlar, yeni modeller izlenmelidir.
Fakat...
Derinliğine ve karşılaştırmalı olarak...
Türkiye'nin gerçekleriyle harmanlanmış sentezler yaratarak.
Önce...
Tony Blair'i irdeleyelim.
Blair, yüzde 45 oy aldı...
Bununla beraber...
Son yerel seçimlerde oyları yüzde 43,70'e düştü.
Propaganda bir sonuç sağlıyor.
Ama...
Sürekliliği tartışmalı.
Blair, 16 yıldır halkın bıktığı muhafazakar yönetimden İşçi Partisi'ne yönelmeye eğilimli, fakat oy vermekte tereddütlü bir seçmen kitlesiyle karşı karşıyaydı.
Tüzüğünde yer alan "devletçilik" maddesini kaldırıp, özelleştirmenin önünü açarak... Küreselleşmeye yeşil ışık yakarak, psikolojik duvarı yıktı.
Fakat...
Bunu herhangi bir sağ parti de yapabilirdi.
Blair, sosyal demokrat farkı ortaya koydu.
Özelleştirmeden dolayı tekelleşmiş kuruluşlara, ek ödeme getirdi.
Sendikalardan kopmadı, sendikaların ipoteğinden partiyi çıkardı.
Emek ve sermaye ayırımını, hizmet ve bilgi çağıyla uzlaştıran "Üçüncü Yol"u önerdi.
"Paylaşım toplum" ilkesini getirdi.
Sosyal adalete yöneldi.
Yani...
Partinin asıl rengini yitirtmedi.
Merkeze doğru bir adım atarken, sol ayağını sağlam bastı.
Ülkenin kanayan yarası olan Kuzey İrlanda konusunda anlaşma sağlayacak kadar cesur adım attı.
Bunu yaparken, televizyon kameraları önünde Muhafazakar Parti'nin lideri John Major'u yanına aldı.
Birlik görüntüsü verdi.
Dün, bu sütunda belirttiğimiz gibi, kendisine rakip olan genel başkan adaylarını başbakan yardımcısı ve bakan yaptı.
CHP'nin bunlardan alacağı dersler vardır.
Cesur ve net çözüm önerileriyle ortaya çıkmalıdır.
Sadece özelleştirme boyutunda değil.
Güneydoğu, demokratikleşme, siyasi İslam konularında da, cesur ve net çözüm önerileriyle ortaya çıkmalıdır.
Parti içinde bütünlüğü sağlamalıdır ki... Solda da bütünlük isterken inandırıcı olsun.
Fransa'da Mitterand'ın yerine Cumhurbaşkanı seçimi yapılacaktı.
Sağın adayı Chirac'ın karşısına sol kanat başkan adayı arıyordu.
Jacques Delors kabul etseydi, seçileceği neredeyse garantiydi.
Fakat...
"Yaşamım boyu hayatı ailemle paylaşmadım. Artık aileme ait olacağım" dedi.
Fransa Cumhurbaşkanlığı gibi bir dorukta yer almayı reddetti.
İşte...
Gene ders alınması gereken bir örnek...
Alman Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Oscar La Fontaine seçimi kaybetti. Parti Başkanı olarak kaldı.
Eylül ayında yapılacak seçimlerde kazanacağı kesin olan Sosyal Demokrat Parti'nin Başbakanlığını Gerhard Schröder'e bıraktı.
Acaba...
Türkiye'deki hangi sol lider ya da kalbur üstü politikacı, Çankaya'nın ya da Başbakanlığın altın tepside kendilerine sunulmasına - hayır -der?
Geçen yıl sosyalistler, hiç de medyatik ve karizmatik olmayan Jospin'in önderliğinde iktidar oldular.
Jospin, "tutarlı bir öz" vaat etmişti.
Örneğin, bütün işyerlerine, belirli sayıda okulu henüz bitirmiş ya da eğitimi bırakmış gençlerin çalıştırılması zorunluluğunu getirmek...
Bunu uyguladı...
Öte yandan...
CHP, iktidara desteğine karşılık, böyle isteklerde bulunamaz mı?
17 sol parti ve birlik, ittifak kurarak İtalya'da iktidar oldu.
Türkiye'de sosyal demokrat partiler, kendi içlerinde birkaç muhalif sese tahammül edemezlerse, solun birleşebileceğine nasıl güvence verebilirler?
Demokrasinin topallamaması için sağlam bir sol bacağa ihtiyacı var.
Yazara E-Posta: G.Civaoglu@milliyet.com.tr
