Bu bilmeceyi açayım...2004 sonunda, AB tam üyeliği için Türkiyeye görüşme tarihinin verilip verilmeyeceği noktasında anahtar isim, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac...Fransa Cumhurbaşkanı Chiracın bu özel konum nedenini ve AB üyelerinin Türkiye için gruplaşmalarını, daha sonraki satırlara bırakarak, Airbus bilmecesine damardan girelim. Kıbrıs sorunu bir yana Shop and Miles kredi kartlarıyla ya da mor vadalarla Airbus uçakları alsak, toplayacağımız puanlar, ABnin görüşme tarihi vermesine yeter mi? Chirac Türkiyeye bozuk.1- Fransada Ermeni Kıyım Yasa tasarısı bağlamında, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit - Chirac tan bir nezaket izahı bile istemeden - "Fransız askeri helikopterlerinin Milli Savunma Bakanlığı ihalesi dışına çıkarıldığını" açıklamıştı.Diplomasi kulislerinde "Chirac, Türkiyeye küstü" yorumları yapılmıştı.2- 2002 yılında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "AB tarih vermezse NAFTAya üye oluruz" demişti.Chiracın tepkisi "tehditle AB üyelik kapısı açılmaz" olmuştu.3- Fransada Laiklik Yasasına dayanarak "abartılı dini simgeleri, örneğin, başörtüsünü / türbanı, Musevi yıldızını ve takkesini, Hıristiyan haçını okullarda yasaklayan" yasanın arkasında Chirac var.Dışişleri Bakanı Gülün "AB İlerleme Raporunda, neden başörtü konusunda eleştiriler bulunmadığını anlayamıyorum" mesajı, bir soru işareti oluşturmuştu.Başbakan Erdoğanın da, dini simgeleri yasaklayan yasa ve onun Almanyadaki uzantıları olarak görülebilecek girişimler için, medyaya yansıyan "AB ile aramızda türban sorunu var" söylemi, soru işareti üzerinden koyu kalemle geçmiş oldu. Rahatsızlık yarattı.Chiracla Türkiye yönetiminde bulunanların zihniyeti karşı karşıya geliyormuş gibi bir izlenim oluştu.Fransa, kendi içinde bile fırtınalar kopartan dinsel simgeler ve bu arada türban yasağının, ileride AB üyesi olabilecek Türkiye üzerinden önüne gelmesi olasılığına duyarlı. Patron bozuk atıyor Fransa Başkanı Chirac ile soğuyan ilişkilerin ılımlı hale getirilmesi için bütün kanallar kullanılıyor.Paris Büyükelçisi deneyimli diplomat Özülker elbette bir şans.Onun yanı sıra Lozan Üniversitesinden iyi bir frankofon ve etkin müzakereci olan Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger de devrede.Avrupa Savunma Konseptinden tutunuz, THYnin uçak ihalesinde Fransız ortak yapımı Airbusların tercih edilme şansına kadar joker kartlar masada oynanmakta.Chiracla Türkiye arasında helikopter ihalesi nedeniyle havada buzlanma, Airbus flörtüyle gene havada çözülecek mi? Havada flört Kıbrıs aşılsa da, aşılmasa da "yıl sonunda Türkiyeye tarih verilmesi" için Avrupa muhafazakar partileri ikiye bölünmüş durumda.1- Portekiz, İspanya, İtalya ile İngiltere, Türkiyeye tarih verilmesinden yana. Yunanistan da onların yanında görünüyor.2- Almanya Hıristiyan Demokratları buna karşı. Türkiyeye "üyeymiş gibi bir özel statü" formülünde ısrarlılar.Fransız muhafazakarlarının bir kısmı Alman muhafazakarları yanında yer almakta... Büyük kısmı ise son kararı Başkan Chirac verir " demekteler. Buna karşılık Avrupa sosyal demokrat partileri hemen hemen tümüyle Türkiyeye tarih verilmesinden yanalar. Onlara Yeşilleri, liberalleri de ekleyiniz... Sonuç şöyle:"Türkiyeye tarih verilmesi için iki lokomotif ülke Almanya ve Fransanın birlikte olumlu tavır koymaları" gerek. Bunun için de zaten tarih verilmesinden yana olan Almanyadaki sosyal demokrat iktidarın sürmesi, Fransada ise Chiracla buzların erimesi iki önemli koşul... g.civaoglu@milliyet.com.tr Ortadan yırtılmış
