Başbakan Erdoğan da dün İslam dünyası sorunlarının alışılmış ulusal kalıplar çerçevesinde çözülemeyeceğini söyledi..Neden...Bir teori şöyle: İSLAM, neden "sorunların, acıların, kanın, yoksulluğun, ezen/ezilenlerin ve sömürünün coğrafyasında?" Müslümanlar, Ortadoğuda, Mezopotamyanın, Suriyenin, Filistinin verimli topraklarında yaşıyorlardı.Varsıllık ölçütleri yüksekti.O nedenle, bilim, sanat, tıp, felsefe alanlarında ilerilerdi.Yönetenler, zamanın koşullarına göre aydın, adil ve topluma hoşgörülüydüler.Sonra... Haçlı Seferleri, her şeyi değiştirdi.Sürekli savaşmak ve topraklarını savunmak zorunda bırakılan Müslümanlar, bu ardı kesilmeyen, dalga dalga üstlerine gelen barbarca saldırılar önünde gerilediler.Çöle, kayalık dağlara, çorak alanlara gerilediler.Yoksullaştılar.Haçlılar, Ortadoğunun verimli topraklarını ele geçirip oraları yönetirken, çöle, dağlara, kıraca çekilen Müslümanlar, giderek bilimde, sanatta, tıpta, felsefede, hoşgörülü yönetimde, adalette de gerilediler.Yönetenlerin, azalan kaynaklardan aslan payını almaları için halkların itaat toplumlarına dönüştürülmesi kaçınılmazdı.İtaat toplumları, devlet zorbalığının yanı sıra, dinde taassubu da gerektiriyordu.Yönetenlere itaat, dinin gereğiymiş gibi dayatıldı insanlara.Giderek daha karanlık ve dünyadan daha kopuk yaşamlar oluştu.Çöl, yüzyıllar boyu hep aynı tür insanı üretti.Mutlak itaati kader bellemiş, ezberci, din adamlarının istedikleri gibi yoğurduğu "bir lokma ve bir hırka" felsefesine sıkışmış kalmış İslam toplumları, aydınlanmayı yaşamış, dinde reform yapmış Avrupa karşısında çok geri kaldı.Elbette başka nedenler de var ama kabaca teori budur. Haçlı dayatması Gene bu görüşe göre, tarihin en uzun süreli (500 yıl) aynı hanedanla yönetilen imparatorluğu Osmanlının başarı nedeni de, sırtını çöle, yüzünü Avrupaya dönmüş olmasıdır.Avrupanın ortalarına kadar olan verimli coğrafyaya yayılmış, sadece doğal zenginlikleriyle değil, kültürü, insan kaynaklarıyla da Avrupadan beslenmiştir.Yeniçeri adlı Hıristiyanlardan devşirme silahlı gücü, devşirme vezirleri, elçileri, paşalarıyla tarihe bu teorinin kanıtlarını bırakmış sayılabilir.Türkiye Cumhuriyetinin de diğer İslam devletlerinden en az 100 yıl ileride oluşu, yüzünü Avrupaya dönmüş olmasıdır. ABli kimlik kartına uzanması nedensiz değil. Osmanlı Avrupada Bir diğer kanıt, ünlü İslam alimi İbn - i Haldunun Avrupa Aydınlanma sürecine harikulade katkısıdır.İbn - i Haldun, 1322 yılında Tunusta doğmuştu.Çok güçlü ve derin bir eğitim aldı.Amacı, "İslam medeniyetinin tarihi ve sosyolojik problemlerine ışık tutmak ve İslam kültürüne yeni bir canlılık kazandırmaktı."İbn - i Haldun, bir dizi tutucu ve karanlık yönetim oyunları nedeniyle İspanyaya geçmek zorunda kaldı.Özellikle Kastilya Kralı tarafından adeta baş üstünde taşındı.Ona İspanyolca isimler de yakıştırıldı.Hala heykelleri vardır.İbn - i Haldun, sosyolojide temel ilkeleri, Batılı bilim adamlarından yüzlerce yıl önce ortaya koymuştu.Machiavelliye, Montesquieuye, Rousseauya, Auguste Comtea, William Jamese ve Spencera ilham vermişti."Onun, İspanya üzerinden İtalyaya yayılan fikirleri, Avrupada Aydınlanma Çağını başlatmıştır" denebilir.Bunda, verimli Avrupa topraklarının rolü nedir?İbn - i Haldun, Ortadoğu çöllerinde doğsa ve yaşasaydı da bu denli verimli olabilir miydi?Çok laf bir yana, 21. yüzyıl küresel ekonomisinin ekseni olan "Devletlerin ekonomide faaliyet göstermesi, ekonomik hayata müdahalesi, yüksek vergi koyması, mal ve paraya egemen olması, hayatı felce uğratır" söylemi, daha 670 yıl önce onundu........İslamın sorunu, çölün bedevi toplum zihniyetinin ve düzeninin hala sürmesidir.Atatürkün büyüklüğü, bunu saptamış olmasıydı. g.civaoglu@milliyet.com.tr Alternatif tarih
