Zemberek nöbeti

Azerbaycanda Başkan seçimi için buradayım. Beynimin duygusal sağ lobu tepki veriyor. Akılcı sol lobu ise "Şu aşamada macera olmaz.Bir süre içe sindirilmeli" diyor.Anlatayım..8 başkan adayı var. Ama..Bir önceki başkan Haydar Aliyevin oğlu İlham Aliyevin seçileceği neredeyse kesin.Neden oğul Aliyev?Yeni bir eğilim oluşmakta.Tıpkı hanedanlık gibi, cumhuriyetlerde de yönetim babadan oğula mı geçmeye başlıyor?Suriyede Hafız Esadın ölümünden sonra Başkanlığa, oğlu Beşir Esad seçilmişti.Şimdi de aynı görüntü Azerbaycanda tekrarlanmakta. İşte tepkim...Gerçi arada farklar var; örneğin...Beşir Esad, tıp doktoruydu, politikayla, devlet yönetimiyle hiç ilgisi olmamıştı.İlham Aliyev ise 1994ten başlayarak, Başbakan oluncaya kadar Azarbeycanın hayat suyu ve tüm politikalarının dayanağı petrol işlerinin başındaydı.Başkanlığa adaylığını koymadan bir süre Başbakanlık deneyimi var.Ancak gene de bunlar "babadan oğula başkanlık" gibi bir uygulamaya demokrasi gustosu kazandırmak için yeterli değil. Bakû... 14 Ekim... Beynimin duygusal sağ lobundan gelen bu isyan sinyallerine karşın, sol lobu akılcı olmak gereğine çağrı yapıyor.Ortadoğu ve Kafkaslar, giderek Balkanlaşmak, yani yıllar sürecek iç savaşlar, ve çok yönlü dış müdahalelerden sonra, bir sürü ufak devletin oluşabileceği mitoz bölünmenin eşiğinde.Bu karanlık dönem parantezi açılmasını önlemek bağlamında yöredeki her ülke adına, ilk ve öncelikle hedef "istikrar" olmalı. Tercihler de "istikrarı sağlayacak ve sürdürecek" yöneticilere yönelmeli.Başkan Haydar Aliyev, yöredeki, en çalkantılı, en kaygan zeminli ülkelerden biri olan Azerbaycanı çok zorlanarak da olsa büyük deneyim birikimi ve geçmişinden de gelen kişisel ağırlığı ile istikrara ulaştırmıştı. Bu istikrarı, - galiba - ancak İlham Aliyev sürdürebilir. Arkasında - sağlığı düzelirse - babasının katkıları önemli olur. Diğerlerinin, ülkeye egemen olmaları zor. Balkanlaşma olmasın Yöredeki hareketlenmelerin perdeye yansıyan gölge oyunlarına bakınız...Buralarda ABDnin, Azerbaycana 15 bin askerlik bir güç göndereceği konuşuluyor. İranı güneyden Irak ve kuzeyden Azerbaycanla sandviç yapmak, ABDnin proje taslağı.Bu durumda İrandaki Güney Azerbaycan diye anılan bölgedeki Azerbaycan kökenliler, ABDye güvenerek başkaldırabilir. Azerbaycanla bütünleşmek isteyebilir.Bu karışıklık bir başlarsa, Azerbaycan azınlığı olan Laçin merkezli Kürtleri bağımsız bir devlet kurmaları için, İran tetikler. Böylece İran, Azerbaycanı Türkiye ile karşı karşıya getirir.Çünkü...Hem Kuzey Irakta hem Azerbaycan - Ermenistan sınırında yeni Kürt devletinin oluşumlarının kıvılcımları Türkiyeye ve Suriyeye de sıçrar.Bu arada İranlılar kendilerine yakın, Talaş diye anılan Azerbaycan azınlığını da harekete geçirmeyi deneyebilir.Ruslar da Lezgileri, Dağıstandan ayaklandırabilir. Beslediği Vahabileri Azerbaycan ve Kazakistanda teröre sürer. Gürcistandaki 500 bin Azeri ise bu zemberek boşanmasından neden pay istemesin?..Irak zaten üçe bölünmüş. Acarya Gürcistandan kopabilir...Uzatmayalım... Yüzlerce etnik ve dinsel parça yerlerinden oynar. Karışık pizza Bir soru daha:"Bütün bu belalar zincirinin boşanmasını bir tek adamın seçimi mi önleyecek?"İki cevap:Önce birincisi... Yörede, zincirin boşanmaması için bir istikrarsızlık nedeninin bile devre dışı kalması önemli.İkincisi... Aslan Asker Şvayk yapıtında "Koca Birinci Dünya Savaşını bir Karadağ tabancasından çıkan mermi mi başlattı?" söylemini anımsayalım. Bir merminin etkisini, bir yanlış seçim, bir yanlış insan da yapamaz mı? Dünkü yazısında Sami Kohen de, Aliyevin seçilmesinin istikrara oy verilmesi anlamına geleceği, Azerbaycan halkının, komşu ülkelerin, çokuluslu ülkelerin, projelerin arkasındaki kuruluşların da bu görüşte olduğu mesajını vermişti. g.civaoglu@milliyet.com.tr Mermi ve insan