Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

İşte o gün, çok çok önemli bir gün. O günü Merkez Bankası sakın ha kaçırmamalı. O gün Türk lirasından en az üç sıfır silinmeli. Bir ABD doları 2 bin liraya eşitlenmeli. Açık anlatımıyla "1 milyon lira"lar "bin lira" olmalı. Bir ABD doları şimdilerde 1 milyon 678 bin liradan işlem görüyor. İki veya üç ay sonra 1 ABD dolarının fiyatı 2 milyon liraya ulaşacak. TLnin ciddiyeti kalmadı Tabloya bakınız. Bir ABD doları karşılığı, milli paralar genelde bir haneli, iki haneli... Üç haneli az sayıda milli para var. Dört haneli sadece Güney Kore milli parası... Amma velakin Törkiş lira yedi haneli... İnsaf... Zaten 3 sıfır silmek de bizim namusumuzu temizlemeyecek. Üç sıfır silsek de bir ABD doları karşılığı 4 haneli milli para eşitliği ortaya çıkacak. Bir ABD doları karşılığı 1.142 "won" olan Güney Korenin önüne geçeceğiz. Bir ABD doları 2.000 Törkiş lira olacak. Neden bir ABD doları 2 milyon Türk lirasına ulaştığında bunu yapmalıyız? Çünkü bu bir fırsat... Hesaplarda kafaların karışmaması, geriye dönük döviz hesaplarında farklı hesaplamalara gidilmemesi bakımından fırsatı değerlendirmek çok önemli. Bu yazının altında, New York Times gazetesinden bir tablo aktarıyorum. New York Times gazetesi her pazar günü 1 ABD dolarının değişik ülkelerde, milli para karşılığını yayımlar. Neden 6 değil de 3 sıfır siliyoruz? 1 milyon lira - bin lira olacak.Bin lira - bir lira olacak.Ceplerinizi kontrol ediniz... En küçük para birimi nedir? Cüzdanlarınıza bakınız 250 bin liralıktan küçük banknot kalmış mı? Bu nedenle bin liranın altındaki değerler unutulacak. Kuruş ortadan kalkacak. Örneğin 1 milyar lira maaş alanın maaşı 1 milyon lira, 220 milyon lira ücret alanın ücreti 220 bin lira olacak. 850 bin lira olan dolmuş ücreti 850 liraya, 500 bin lira olan maydanozun demeti 500 liraya dönüşecek.Kafalar epey karışacak, insanlar hesap yapmada epey zorlanacak ama başka çare yok.Keşke 3 sıfır yerine 6 sıfır silme imkanımız olabilse. Fakat 6 sıfır silinince bugünkü para birimlerinin karşılığını bulabilmek için lira yanında kuruşu da kullanmak gerekiyor. Bir milyon liradan altı sıfır silince bir milyon lira bir liraya iniyor, 10 bin liranın karşılığı bir kuruş oluyor. Türk lirasından 3 sıfır silersek: Merkez Bankası hazırlığa başlamalı Bu bir devalüasyon değil... Paranın değer kaybının bizi sürüklediği rezil bir durum... Mutlaka düzeltilmesi gerekiyor. Saklanacak, gizlenecek yanı yok. Merkez Bankası hedefi belirler, ABD doları 2 bin Türk lirası çizgisine geldiği gün üç sıfırın silineceğini ilan eder ve gerekli hazırlığı yapar ise, halk da hazırlıklı olur. Bu sıfır silinmesi daha az hasar ile atlatılabilir. Ekim 2002 Bir yıl önceAFRİCAKenya (shilling) 69.60 59.19Fas (dirham) 9.83 9.49Güney Afrika Cum. 9.43 7.18AMERİKABrezilya (real) 3.55 2.55Kanada (dolar) 1.54 1.52Şili (peso) 697.43 654.16Kosta Rika (colon) 324.66 297.25Meksiko (peso) 9.57 9.03ASYA - PASİFİKAvustralya (dolar) 1.77 1.92Çin (yuan) 7.64 7.45Hong Kong (dolar) 7.57 7.57Hindistan (rupea) 44.59 44.52Japon (yen) 120.51 116.29Güney Kore (won) 1.142.66 1.155.60Tayland (baht) 40.32 41.04AVRUPAEuro bölgesi 0.98 -İngiliz Krallığı (pound) 62 66Danimarka (krone) 7.31 7.83Macaristan (forint) 227.27 260.00İsveç (krona) 8.96 9.78İsviçre (frank) 1.44 1.55ORTADOĞUMısır (pound) 4.17 3.94İsrail (şekel) 4.38 4.03Türkiye (lira) 1.450.150.00 1.495.370.00 The New York Times gazetesinde her pazar günü yayımlanan ülke paralarının ABD doları karşısındaki değerini ortaya koyan listede en bol sıfırlı para Türk lirası. guras@milliyet.com.tr