HÜKÜMETİN Türk halkına "enflasyon rakamı" olarak "ısrarla" tekrarladığı yüzde 54.3 rakamı halkın enflasyonunu yansıtmamaktadır. Bu rakam, 5 kamyon yükü tomruğun, 1998 Aralık ayındaki fiyatı ile, 1997 Aralık ayındaki fiyatı arasındaki farkı, artış oranıdır.
Hükümet, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin, 1998 ve 1997 Aralık ayları arasındaki değişim oranını, "enflasyon" oranı olarak ilan etmekte, enflasyon yüzde 50'lere düştü diye düğün bayram etmektedir. Toptan Eşya Fiyatları Endeksi, halkın her gün para harcadığı mal ve hizmetlerin fiyatındaki değişimi yansıtmaz. Bu endekste sadece ve sadece toptan ticarete konu olan temel malların, maddelerin fiyatı izlenir.
Örnek vereyim: Silah ve mühimmat, tomruk, krom cevheri, boksit cevheri, bor madeni, fişek ve kapsül, madencilik ve taşocakçılığı malzemeleri, radyo ve TV vericileri, içten yanmalı gaz türbinleri, magnezit esaslı ateş tuğlaları, kağıt hamuru, patlayıcı maddeler...
Halkı ilgilendiren harcamalar, dolmuş ücreti, tüpgaz fiyatı, peynir, zeytin fiyatı, ekmek fiyatı, sağlık harcamaları, eğitim harcamaları Toptan Eşya Fiyatları Endeksi ile izlenmez. Bunlar Tüketici Fiyatları Endeksi kapsamındadır.
Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nde devlet sektörü yüzde 23.17 ve özel sektör yüzde 76.83 oranında temsil edilmektedir. Devlet sektörü fiyatlarda frene basınca, TEFE Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'ndeki artış yavaşlar. 1998 yılında böyle oldu. Fiyat endekslerindeki artış iki şekilde okunur:
(1) 1998 Aralık ayı ile 1997 Aralık ayı fiyatları birbirine bölünerek, iki ayın fiyatları arasındaki artış oranı belirlenir. Buna yıllık fiyat artış oranı denilir. Bu oran sadece iki ay arasındaki farkı gösterir. On iki ay boyunca fiyat hareketlerini göstermez.
1998 yılında Aralık sonu itibariyle yıllık Toptan Eşya Fiyatları artış oranı yüzde 54.3 olmuştur. İşte bu oranı hükümet enflasyon oranı olarak açıklamaktadır.
(2) Toptan Eşya Fiyatları'ndaki gerçek artışı hesaplamak için son 12 ayın fiyat artışları, bir önceki 12 ayın fiyat artışlarıyla karşılaştırmak gerekir. Buna, yıllık (12 aylık) ortalama fiyat artışı oranı denilir.
1998 yılının Aralık sonunda bu oran yüzde 71.8 olmuştur. Sayın okuyucularım, halkın enflasyonunu Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki yıllık (12 aylık) ortalama artış gösterir. Bu oran yüzde 84.6'dır. Geçen yıl, bu oran yüzde 85.7 idi. Demek ki, halkın enflasyonu bir yılda değişmemiş.
Halkın enflasyonu yüzde 84.6 iken, 1997 yılı Aralık ayındaki tomruk fiyatına dayalı Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin yıllık artış oranı olan yüzde 54.3'ü önce çıkarıp, bakınız enflasyon yüzde 50'lere düştü diyerek halkı aldatmak günahtır.
Yazara E-Posta: g.uras@milliyet.com.tr