8 milyar dolarlık tank alıyoruz

Türkiye şu anda dört büyük ülkenin sahip olduğu tanktan daha fazla sayıda tanka sahip ve bu tankları çalıştırıyor. Bu dört ülke Fransa, İtalya, İspanya ve İngiltere. Bu dört ülkenin sahip olduğu tankların toplamı 3 bin 681 iken Türkiye'nin 4 bin 205 tankı var.
Türkiye, 7 bin 684 tankı olan ABD'den ve 5 bin 510 tankı olan Rusya'dan sonra dünyada en çok tankı olan üçüncü ülke konumunda.
Türkiye şimdi bin tank daha almak üzere ihale açtı. Bu bin tankın maliyetinin 8 milyar doları bulacağı hesaplanıyor. Türkiye'nin tank siparişi son yirmi yılın en büyük siparişi olduğu için silah üreticileri birbirleriyle yarışıyor.
Türkiye'nin tank siparişi, 20 yılı kapsayan ve toplam maliyeti 150 milyar doları bulan Silahlı Kuvvetler'in modernizasyonu projesinin bir parçasını teşkil ediyor.
Sayın okuyucularıma bu bilgileri 9 Kasım 1999 tarihli "The Wall Street Journal" gazetesinin 16'ncı sayfasında yayımlanan Edward Taylor imzalı yazıdan aktarıyorum. Aynı yazı ile birlikte yayımlanan bir tabloyu da bu sütunun altında bulacaksınız. Tabloda görsel olarak Türkiye'nin tank sayısı ile başka ülkelerin sahip oldukları tank sayıları karşılaştırmalı biçimde yer alıyor. The Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan yazıda bir tankın çıplak fiyatının 5 milyon dolar ile 8 milyon dolar arasında olduğu, fakat tanka giydirilen ileri teknolojiye dayalı araç ve gereçlerin fiyatını artırdığı belirtiliyor.
Gene yazıda anlatıldığına göre, yaklaşık 30 yıl ömrü olan bir tankın bakımı, yenilenmesi, yedek parçaları ve yakıtı büyük ödemeleri gerektiriyor. Tankı satan firma 30 yıl boyunca parça temin etmek durumunda olduğundan, büyük rakamlı tank siparişleri silah satıcılarının yüreğini hoplatıyor.
Edward Taylor, Rusya ile ABD arasındaki soğuk savaşın sona ermesinden, büyük ülkelerin silah kısıntısına başlamasından sonra tank satışlarının düştüğünü, ülkelerin tank satın almaz hale geldiğini, bu nedenle Türkiye'nin bin tanklık siparişinin çok çok önemli bir sipariş olduğunu belirtiyor.
Sayın okuyucularım, bin tank ihalesine 11 şirket başvurdu. Bunların altısı elendi. Kalan beş satıcıdan İtalyan Iveco ve Oto Breda firmaları ihaleden çekildi. Kaldı geriye dört satıcı:
(1) Kara Kuvvetleri Komutanlığı için RN - 94 tekerlekli zırlı araçları üreten Türk Nurol firması, ABD'nin General Dynamics firması ile ihaleye katılıyor. Nurol başka Türk firmalarını da ortaklığa kattı. Bunlar Koç'un Otokar'ı, Çukurova'nın BMC'si ile Asmaş ve Roketsan firmaları.
(2) Fransa'nın Giat firması, Leclerc tanklarını öneriyor.
(3) Almanya'dan Krauss - Maffei firması, Leopard 2 tipi tankı satmak istiyor. Yeşillerin diretmesi ile Alman parlamentosunun ambargo koymasına rağmen Başbakan'ın ısrarı ile kapı aralandı. İhaleden önce Almanya, Türkiye'ye deneme amacıyla bir adet Leopard 2 gönderiyor.
(4) Ukrayna'nın Ukrspets Eksport şirketi, T - 80D tipi tank satmak istiyor. Bu firma daha önce Pakistan'dan 340 adet T - 84 tipi tank siparişi almıştı. Askeri müdahaleden sonra bu tankların ne olacağı konusunda belirsizlik ortaya çıktı.
Tank ihalesini bu dört satıcıdan hangisinin kazanacağı gelecek ay aralık ayında belli olacak.