Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


İstediklerini yapmaz isek dolar göndermezler... Söylediklerini yapmamakta gecikir isek dolarlar da gecikir... Kanunlar istedikleri gibi çıkmaz ise yanarız, biteriz... baskısı ve tansiyonu ile günler geçirdik... IMF’nin her istediğini yaptık. Dolarlar nihayet geldi... Şimdi halkımız merak içinde... Nerede bu dolarlar? Kim alı bu dolarları?
Normal olarak IMF’den gelen krediler, "IMF mevduatı" olarak Merkez Bankası (MB) hesabında "vitrin süslüyor", Merkez Bankası’na "güç" veriyordu. Bir ileri adım atıldı. IMF, kredilerinden Hazine’ye ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na para kullandırılmasına izin verdi. Nihayet bir ikinci adım daha atıldı. Bu son 9.1 milyar dolarlık kredi doğrudan Hazine’ye gönderildi. Bu paranın kullanımı yetkisi Hazine’ye bırakıldı.
Hazine, 7 Şubat tarihinde Hazine hesaplarına aktarılan 9.1 milyar doların nasıl kullanıldığını açıkladı. Bu açıklamaya göre:

(1) Hazine paranın 3.7 milyar dolarını MB’ye ‘daha önce kullandığı IMF kredilerine mahsuben’ verdi. MB’ye IMF’den gelen paradan bugüne kadar kullandığı 9.4 milyar doların bakiyesini 5.7 milyar dolara indirdi. (Dikkat buyurunuz, MB’ye IMF kredisinden 5.7 milyar dolar borcu var ama, bu defa doğrudan kullandığı 9.1 milyar dolar IMF kredisini ekleyince, Hazine’nin IMF kredilerinden toplam borcu 14.8 milyar dolara çıkıyor. MB’nin IMF kredi borcu bu rakama dahil değil.)
(2) Paranın 3.5 milyar doları ise batan bankaların açıklarını kapatmak için TMSF’ye verildi. Fon bu para ile batık bankaları besleyecek. Hazine daha önce bu bankaların açıkları için kağıt vermişti ama, nakit ihtiyacı nedeniyle her gün piyasadan borç topluyor, faizi yükseltiyordu. Artık piyasadan ayaklarını kesmeleri gerekiyor. Bu para bankaların borçlarını kapatacak. (İyi de bankaların alacakları ne olacak diyerek sual etmeyiniz. Onları helal ettik!..)
(3) Bu iki ödemeden sonra IMF’den gelen paradan kala kala 1.9 milyar dolar para kaldı. Onu da Hazine kendi kullanacak. Dövizi satarak Türk lirasına çevirecek. İç borcun faizini ödeyecek.
IMF’den Türkiye’ye gelen 9.1 milyar doları Hazine böyle kullandı... Ammmaaa... Hazine’ye 9.1 milyar dolar gelirken, aynı günlerde MB da IMF’ye 6.1 milyar dolar ödeme yaptı.
Kim aldı, kim ödedi farkını dikkate almaz isek Türkiye’ye 9.1 milyar dolar girdi, 6.1 milyar dolar çıktı. İçeride 3 milyar dolar kaldı. MB 11 Şubat tarihinde bir açıklama yaparak Hazine’nin MB’ye IMF kredisinden ayırdığı 3.7 milyar doların nasıl kullanıldığı hakkında bilgi verdi.

(1) 2001 Mayıs ayından bu yana IMF’den MB’ye gelen kredilerden Hazine’ye 9.4 milyar dolar borç verilmişti. Bu defa doğrudan Hazine’ye gelen 9.1 milyar dolardan MB’ye 3.7 milyar dolar ödeme yapılınca Hazine’nin IMF kredilerinden MB’ye borcu 5.7 milyar dolara düştü.
(2) MB’nın daha önce MB’ye gelmiş krediler nedeniyle IMF’ye 14 milyar dolar borcu vardı. Bu borç nedeniyle 2002 ve 2003 yıllarında ödemeler yapılacaktı. MB Hazine’den geri aldığı 3.7 milyar doların üzerine kendi rezervinden 2.4 milyar dolar ekledi. Toplam 6.1 milyar dolar parayı "erken borç ödemesi" olarak IMF’ye iade etti. Önceki yıllarda alınmış kredilerden MB’nin IMF’ye olan borcu 7.8 milyar dolara geriledi.

Açık anlatımıyla sayın okuyucularım, IMF dolarları geldiği gün bitti - gitti... Gelen dolarlar nedeniyle borcumuz arttı mı diyerek sual eylemeye kalkmayınız. Tabii ki artacak. Borç denen şey artar. Hem siz bu dünyaya borç ödemek için gelmediniz mi? Ödemeye devam ediniz!..