Atik Ali Paşa

İstanbul'da Beşiktaş'ta yol ile deniz arasındaki arsada yıllardır yarım kalmış bir bina vardır. Tamamlanamamış bu binanın yerinde eskiden Atik Ali Paşa Hazretleri'nin yalısı varmış. Yalı yanmış kül olmuş. Onun arsasına başka binalar yapılmış. O binalar Sayın Kenan Evren'in Cumhurbaşkanlığı zamanında istimlak edildi. Yıkıldı. Yerine "Devlet Konuk Evi" yapımı için yola çıkıldı. Sonra para bulunamadığından kabası çıkmış binalar kaderine terk edildi.
Politikacıların yakınları bu binalara göz koydu. Binalar binde 3 kar payı karşılığında politikacıların yakınlarına tahsis edilirken kamuoyunda oluşan tepki yüzünden tahsisten vazgeçildi.
Bunun üzerine Özelleştirme İdaresi Başkanlığı yarım kalan binaları 5 yıldızlı turistik otel olarak değerlendirilmesi şartı ile mülkün 49 yıl süre ile kiralanmasını ihaleye çıkardı. Dikkat buyurunuz. Mülkiyet devri yok. Mülkiyet kamuda kalıyor. İhaleyi kazanan 49 yıllık kira karşılığı devlete peşin bir ödeme yapacak. Sadece onunla kalmayacak binayı otele dönüştürmek için para harcayacak.
Bugünkü şartlarda binanın 5 yıldızlı otele dönüşmesi için gerekli harcamanın 70 - 80 milyon dolar dolayında olduğu tahmin ediliyor. Şurasını da unutmayınız ki, turizm sektörüne bugünlerde yatırım yapmaya istekli bulmak bir şans.
Ne ise... Dönelim Atik Ali Paşa'nın mirasına... 1999 yılı başında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ihale açtı. Yapı Kredi'nin sahibi olduğu ve İstanbul'da Sultanahmet'teki hapishaneyi otele dönüştüren Sultanahmet Turizm firması ile oteli işleten dünyaca ünlü Four Seasons Otel Grubu en yüksek fiyatı vererek ihaleyi kazandı. Özelleştirme İdaresi fiyatın biraz daha artırılmasını isteyince ihaleyi kazananlar 49 yıllık kira karşılığı peşin olarak 29 milyon 250 bin dolar ödemeyi kabul etti.
Four Seasons Otel Grubu bir prestij oteli projesi ile İstanbul'un en lüks turistik tesisini ortaya çıkarma işine soyundu. Toplam 70 - 80 milyon dolarlık bir harcama için yola çıkmaya hazırlanırken, Özelleştirme Yüksek Kurulu ihaleyi iptal etti.
Çünkü efendim, Cumhurbaşkanlığı, Atik Ali Paşa'ya göz koymuştu. Yeniköy'deki Huber Köşkü yetmediğinden Kalender'de yeniden inşa edilen köşke ek olarak Beşiktaş'ta da bir üçüncü Cumhurbaşkanlığı Köşkü'ne ihtiyaç duyuluyordu! Mevcut binaları Cumhurbaşkanlığı Köşkü'ne dönüştürmek için en az 30 milyon dolar bir harcama yapmanın göze batacağı anlaşılınca, Cumhurbaşkanlığı geri çekildi. Bir ara Dışişleri Bakanlığı misafirhane yapmak üzere köşke talip oldu. Sonra Dışişleri Bakanlığı da talebini geri aldı.
Ve de bu sayede Atik Ali Paşa Yalısı'nın yerinde harap durumda bekleyen tamamlanmamış binaların otele dönüştürülmesi için tekrar ihale açıldı.
İhalede son teklif verme süresi bu akşam bitiyor.
Bir yılda çok şey değişti. Bir yıl önce ihale iptal edilmese idi, kira parası 29 milyon 250 bin dolar Hazine'nin kasasına girmiş, yabancı yatırımcı inşaata ve de bunun için Türkiye'ye döviz getirmeye başlamış olacaktı. İstanbul 2000 yılı sonunda lüks bir prestij oteline kavuşacak, otel yabancı turist çekmeye başlayacaktı.
Turizmdeki yavaşlama ve ekonomideki durgunluk nedeniyle İstanbul'da otellerin doluluk oranı düştü. Yeni otel yapmanın cazibesi azaldı. Otel yatırımcılarının iştahı kaçtı.
İhale sonuçları yakında açıklanır. Bakalım büyük harcamayı gerektirecek kaliteli yatırım niyeti besleyenlerden kaç istekli çıkacak? Geçen yılın ihale fiyatına nasıl ulaşılacak?
İstanbul ve Türk turizmi için önem taşıyan, benzeri olmayan Atik Ali Paşa arsası gibi gayrimenkullerin tahsisinde önemli olan ihaleyi kazanacakların niyetidir. Ülkeye ne getirecekler? Ne kadar harcama yapacaklar? Ekonomiye nasıl bir katkıları olacak? Bütün bunlar ihalede oluşacak fiyattan daha da önemli noktalardır.



Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr