Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Mart ayı sonunda bütçe açığı 2.4 katrilyon lira idi. Nisan ayı sonunda 3.5 katrilyon liraya ulaştı.
Demek ki, bütçemiz ayda 1 katrilyon lira açık vermeye başladı. Bu böyle gider ise, aralık ayı sonuna kadar açık 10 katrilyon lirayı aşacak demektir.
Nisan ayı sonu itibariyle bütçe açığı, geçen yılın aynı dönemindeki açığın yüzde 163'ü kadar büyümüş durumda.
Bütçe nasıl açık verir? Açık nasıl büyür? Çok basit. Giderler, gelirlerden fazla ise bütçe açık verir. Giderlerin artışı gelirlerdeki artıştan fazla ise, bütçe açığı büyür.
- Ocak / nisan aylarında bütçe gelirleri 4.3 katrilyon lira. Bütçeden yapılan harcamalar 7.9 katrilyon lira. İki rakam arasındaki fark bütçe açığını oluşturuyor.
- Ocak / nisan aylarında toplanan gelir, geçen yılın aynı döneminde toplanan gelire göre yüzde 44.5 artış gösterirken, giderler yüzde 81.1 artış gösterdi. Gelir artış hızı, giderdeki artışın çok gerisinde kalınca, bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 163 oranında büyüdü.
Bu yazının altında, ocak - nisan ayındaki gelirlerin ve harcamaların dağılımını gösteren bir basit tablo var. Tabloya bakınız. Ve kendi kendinize sorgulayınız: Acaba hangi harcama kaleminde kısıntı yapabilirsiniz? En büyük harcama kalemleri iç borç faizi ile personel ödemeleri. Maaşları kısamazsınız. İç borç faizini azaltamazsınız. Emekli Sandığı'na, Bağ - Kur'a, SKK'ya para yardımını durduramazsınız.
Para yetmiyor diyerek vergiye yüzde yüz zam yapsanız, 100 lira vergi verenden 200 lira vergi almaya kalksanız bile, açığı kapatmaya imkan yok. Açığı kapatmanın yolu, harcamaları kısmak. Bu enflasyonda memur maaşına dokunmak kimin haddine düşmüş? Faiz gideri ise azalmayacak artacak...
Dikkat buyurunuz yılın ilk 4 ayında devlet 3.2 katrilyon lira vergi toplayabilmiş. 392 trilyon lira vergi iadesi yapmış. Hazine'de 2.8 katrilyon lira net vergi parası kalmış. Buna karşılık iç borç faizi olarak Hazine'den ilk dört ayda çıkan para 3.0 katrilyon lira. Vergi geliri artık iç borç faizini karşılayamaz hale geldi.
İç borç faizi daha da artacak... Neden mi? Bütçe açığı artıyor da ondan. Bütçe açığı ortada kalamaz. Bir yerden kapatılması lazım. Bütçe açığını kapatacak tek kaynak iç borç. Hazine faiz ödemeden, giderek daha yüksek faiz ödemeden iç borç bulamaz. Demek ki, önümüzdeki dönemde hem faizler yükselecek, hem de iç borcun faiz yükü taşınamaz boyuta gelecek. Demek ki "- Hoş geldin enflasyon!.."