Yabancı uzmanlar her bankanın 4 ayrı noktadan denetlenmesinin gerektiğine işaret ediyorlar. Diyorlar ki: "(1) Banka yönetimi, iş denetim sistemiyle bankayı denetler. (2) Yönetim kurulu, banka yönetimini denetler. (3) Bağımsız dış denetçiler, banka ortakları adına bankanın tüm işlemlerini denetler. (4) Devletin bankaları denetlemekten sorumlu kurumu bankaları, mevduat sahipleri, diğer hak sahipleri ve kamu adına denetler."Yabancı uzmanlar diyor ki: "İmar Bankası, bir banka olmaktan öte grubun kendi işlerine para sağlayan bir finans kurumu halinde faaliyet göstermiştir. Bu nedenle ne banka yönetiminin, iç denetimi ve ne de, hakim ortaklardan oluşan yönetim kurumunun denetimi diye bir denetim olamamıştır. Bağımsız dış denetim kuruluşunun banka genel kurulu için hazırladığı raporlar da, genel kurulun hakim ortaklardan oluşması nedeniyle bir işe yaramayınca tüm sorumluluk bankayı devlet adına denetlemek durumundaki kuruluşun omuzlarına binmiştir." İmar Bankası olayı üzerine bir rapor hazırlayan yabancı uzmanlar, "Bankaları batıranlar suçlu ama, bankalar batarken seyirci kalanlar da suçlu" diyorlar. Yabancı uzmanlar gerçek mevduat yükümlülüğün kayıtlı mevduatın on mislini aşmasında ve de bankanın, yetkisi dışında bono satarak para toplamasında, sonra bu bonoları yok etmesinde, bankanın hakim ortakları ve yöneticileri kadar bu olaylara seyirci kalan devletin denetim kuruluşlarının sorumluluğu olduğunu vurguluyor.Benzer olaylarla karşılaşılmaması için bankaları devlet adına denetlemekten sorumlu BDDKnın yetki ve sorumluluklarını yerine getirecek şekilde teşkilatlandırılmasının gereğini vurguluyor. Raporun özeti şudur: İmar Bankasını, BDDK batırmadı. İmar Bankasını hakim ortaklar, bankanın kaynaklarını hortumlayarak batırdı. Ama, hakim ortaklar İmar Bankasının kaynaklarını bir günde hortumlamadı. Bankanın hesabını, kitabını kendi bildikleri gibi düzenleyerek hortumlamayı gizlediklerinden, bu hortumlama yıllar boyu sürdü. Risk büyüdü. İşte burada devletin bankacılık sistemini denetlemekten sorumlu kuruluşlarının sorumlulukları devreye giriyor. Eğer bu kuruluşlar ve özellikle BDDK, İmarı doğru dürüst denetleseydi, hakim ortakların bankayı batırdıklarını daha önce tespit eder, gereken tedbiri alırdı. Zarar bu kadar büyük olmazdı.Sayın okuyucularım, yabancı uzmanların İmar Bankası için hazırladıkları rapor bilinenler dışında bir şey getirmiyor ama... Burası Türkiye... Burada Türklerin Türkçe yaptıkları uyarılar dikkate alınmaz. Yabancılar İngilizce rapor yazarsa, bu raporda "hikmet olduğu varsayılır". İmar Bankasının durumunu bu bankaya "para yatıranlar bile biliyordu" da devlet bilmezden geliyordu. Banka sahipleri, devletin olan bitene gözünü kapamasına güvenerek paraları hortumladı. Devlet pahalı bir fatura ödeyerek mevduat sahiplerini riskten kurtardı. Yabancı uzmanların raporu dikkate alınırsa, İmar Bankasının bono sattığını sanarak para yatıranların riskleri de karşılanacak... İyi de ...Bütün bu faturayı neden "saf ve bakir Türk halkı" ödeyecek? Raporda sözü edilen 4 denetim kademesindekilerden, (1) Yöneticilerin, (2) Yönetim kurulu üyelerinin, (3) Bağımsız denetim kuruluşunun, (4) Bankayı devlet adına denetlemekten sorumlu kamu kuruluşlarının ve bu kuruluşların başında bulunanların hiç mi sorumluluğu olmayacak?Anadoluda bir anlatım vardır: "Bak işte kapının arkasına yazıyorum... Sonra söylemedi demeyin... Bak işte burada yazılı..." derler... İşte o biçim... Ben de burada yazıyorum... "İmar Bankası olayı kapanmıştır... Faturayı ben ödüyorum, siz ödüyorsunuz, halkımız ödüyor... Ama, acaba devletin bankaları denetlemekten sorumlu kurumları, kuruluşları kalan bankaları iyi denetliyor mu? Yoksa gene bazı usulsüzlükler görmezlikten mi geliniyor? Ben bu konuda bir şey yazamam... Çünkü bankaların itibarı var... Çünkü Bankalar Kanununa göre böyle şeyleri yazmak suçtur... Ancak banka batınca haberiniz olur. Ben yazarım. Siz faturayı ödersiniz... İşte yabancı uzmanlar bu konuda bizi uyarıyor... "Başka ülkelerde ABde İngilterede bankalar nasıl denetleniyorsa, siz de öyle denetleyin" diyor. guras@milliyet.com.tr BDDK seyirci olamaz