Bu gece "Berat" gecesi

Bugün Arabi aylardan Şaban ayının 14'üdür.
Müslümanlar Arabi aylardan sekizincisi olan Şaban ayının 14'ünü, 15'ine bağlayan geceyi "Berat" gecesi olarak adlandırır. Bu geceyi kutsal gece olarak kutlar.
Bu geceyi Berat gecesi dışında 3 farklı şekilde adlandıranlar da vardır: (1) Mübarek gece, (2) Sakk gecesi, (3) Rahmet gecesi.
Berat'ın kelime manası "köleyi azad etme belgesi, kefalet belgesi, diplomadır". İmtiyaz, rütbe ve nişanları sahibine yazılı olarak bildiren "ferman"dır.
Haraç tamamen alındığı zaman haracı alan, verenin beraetlerini (temize çıkmalarını) dile getiren bir sakk (bir senet) yazıp eline verir. Aynı şekilde Allah Teala da bu gece mümin kullarına beraet yazar.
Hazreti Muhammed Efendimize "peygamberliği" bu gece "müjdelenmiş"tir. Kuran - ı Kerim bu gece indirilmiştir.
Kuran - ı Kerim'in indirilişi, "Duhan Suresi"nin ilk ayetinde şöyle yazılıdır: "Ha'mim, apaçık olan kitaba and olsun ki biz O'nu mübarek bir gecede indirdik. Doğrusu biz insanları uyarmaktayız. Tarafımızdan bir emirle her himmetli iş o gecede hükmedilir."
Ancak ayette sözü geçen gecenin "Berat" gecesi mi, yoksa "Kadir" gecesi mi olduğu konusunda "birlik" sağlanamamıştır.
Din bilginlerinin tefsirine göre Kuran - ı Kerim'in toptan indirimi ile kısmi indirimi farklı olduğundan, hem Berat gecesi ve hem de Kadir gecesi için söylenenler doğrudur. Bilindiği gibi, Kuran - ı Kerim'in toptan inmesi (inzal) bir defada olmuştur. Peygamber Efendimize kısım kısım inmesi ise (Tenzil) yirmi üç sene sürmüştür.
Tefisirlere göre bu gecenin beş özelliği vardır: (1) Her hikmetli (değerli) iş açığa çıkar. (2) Her kim ki 100 rekat namaz kılar ise Allah ona 100 melek gönderir. Otuzu cenneti müjdeler. Otuzu cehennemden korur. Otuzu dünya afetlerinden korur. Ve diğer onu da şeytandan korur. (3) Bu gece Kelb kabilesinin koyunlarının kılları sayısınca rahmet iner. (4) Yüce Allah bu geceyi hakkıyla ihya edip af dileyenlere mağfiret eder. (5) Bu gecede Resulullah (S.A.V.)'a şefaatin tamamı verilmiştir.
Peygamber Efendimiz bu gece ile ilgili şöyle buyururlar:
"Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman geceyi ibadetle ihya edin. Gündüzünde oruç tutun. Çünkü Allah Teala o gece güneş doğuncaya kadar dünya alemine rahmet nazarıyla bakar ve buyurur ki:
- Yok mudur istiğfar eden, mağfiret edeyim.
- Yok mudur dert ve musibete duçar olan, şifasını vereyim.
- Daha ne gibi dilekleri olanlar varsa istesinler vereyim."
Türkiye'de Müslümanlar kutsal geceleri "kandil gecesi" olarak kutlar.
"Kandil" kutlamaları "şekli olarak" Kuran'da yer almamaktadır. Daha sonra ortaya çıkmış, Müslümanlarca benimsenmiştir.
Kandil gecelerine mahsus bir ibadet yoktur. Bu gece Müslümanlar şunları yaparlar:
(1) Kaza namazı kılarlar. Kaza namazı olmayanlar nafile namazı kılarlar. Namaz Müslümanları Allah'a yaklaştıran en büyük ibadettir.
(2) Kuran - ı Kerim okurlar veya dinlerler.
(3) Dua ve zikirde bulunurlar. Dua başlıbaşına bir ibadettir.
(4) Bilerek, bilmeyerek yapmış oldukları hata ve günahlara pişmanlık duyarak tövbe ve istiğfar eder, bir daha günah işlememeye karar verirler.
(5) Dargınlar barışır. Kul hakları sahiplerine geri verilir. Akrabalar arasındaki ilişkiler, sevgi bağları güçlendirilir. Büyükler aranır. Elleri öpülür. Hayır duaları alınır. Kandil tebriki yapılır.
(6) Ölmüşler hatırlanır. Ölmüşler için dua edilir. Mezarları ziyaret edilir.
(7) Fakirler, hastalar, dullar, yetimler, kimsesizler sevindirilir.
(8) Muhtaçlara yardım edilir.
Bu mübarek gün ve gecede depremden zarar görenleri cümle yardım ve ilgi bekleyenleri unutmayalım.
Berat gecesinin milletimize, memleketimize ve dünyamıza hayırlar ve bereketler getirmesini dileyelim.
Berat Kandilinizi kutlarım sayın okuyucularım.

Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr