Deprem sigortası pahalı bir sigortadır

Deprem sigortası karışık ve pahalı bir sigortadır. Hele hele deprem kuşağı üzerindeki yapıların sigorta ücretleri son depremden sonra daha da pahalılanacaktır.
Bina yapılırken sigorta parası ödenecek, yapımı kontrol eden sigorta şirketi daha sonra yıllar boyu bu binanın sorumluluğunu taşıyacak şeklinde yanlış bir hava yayılıyor. Sigorta poliçesinin ömrü bir yıldır. Sigortalı hangi yıl için ücret öderse, sigorta şirketi sadece o yıl süresince güvence verir.
Bir yıl, üç yıl sigorta bedelini ödeyene sınırsız deprem güvencesi verilmesi hayal bile edilemez.
Sayın okuyucularıma başka ülkelerdeki uygulamalar örnek alınarak bugün Türkiye'de sigorta şirketlerinin deprem konusunda verdikleri güvenceleri anlatacağım.
1) Deprem sigortası tek başına alınamaz. Mutlaka yangın sigortasına bağlı olarak satılır. Yangın sigortası yaptıran, isterse yangın sigortasına ek olarak deprem sigortası güvencesini de alır ve bunun için deprem bölgesinin riskine göre farklı bir ücret öder.
Deprem sigortası bir yıl için yapılır. O süre içinde deprem olursa sigorta şirketi hasar ödemesine katılır. Her yıl mutlaka yenilenmesi gerekir.
2) Deprem olduğunda sigorta şirketi hasarın tamamını ödemez. Genel uygulama şudur: Hasarın yüzde 20'si mal sahibinin üstünde kalır. Yüzde 80'i sigorta kapsamındadır. Yüzde 80'in de tamamı ödenmez. Sigorta yaptıranın, sigorta yapılırken malın tüm değerinin yüzde 2'si ile yüzde 5'i oranında "muafiyet" tercihini belirtmesi gerekir. (Muafiyet oranına göre sigorta ücreti değişir. Bu nedenle seçim sigorta yaptıranın hakkıdır.) Örneğin 100 liraya sigortalanan bir binada 100 liralık hasar ortaya çıktığında yüzde 20 istisna, yüzde 2 muafiyet kesintisinden sonra sigortalıya ödenecek para 78.4 liradır. Yüzde 5 muafiyette bu para 76 liraya düşmektedir.
3) Sigorta şirketleri araçları (otomobilleri, otobüsleri, kamyonları) her türlü hasara karşı sigortalamaktadır. Buna "kasko" sigortası denilmektedir. Sigorta yaptıran, sigorta poliçesi hazırlanırken aracında "deprem" güvencesi talep eder ise, ek ödeme ile bu güvence sigorta poliçesine yazılır. Ek ödeme ile deprem güvencesi alınmamış ise, "kasko" sigortasının bedeli ne yükseklikte olur ise olsun, depremden hasar gören araca sigorta şirketi ödeme yapamaz.
4) Sigorta şirketleri her yaştan insana "kaza"ya karşı güvence verir. Bu güvence, "kaza" sonu, ölümde, sakat kalmada bir ödemeyi hedef alır. Ferdi kaza sigortalarının tamamında depremde zarar görene bir ödeme yapılamaz. Kaza sigortasına ek ödeme ile bile deprem güvencesi eklenemez.
5) Aynı şekilde sağlık sigortalarında da deprem ödemesi yoktur. Son zamanlarda Türkiye'de sağlık sigortaları yayılmaya başladı. Sigortalının tedavi masrafını sigorta şirketi ödüyor. Sigortacılık genel ilkesi gereği olarak, sağlık sigortasının kapsamı ne kadar geniş olursa olsun, depremde yaralananın tedavi masraflarını sigorta şirketi ödeyemez.
6) Sadece hayat sigortalıların depremde hayatlarını kaybetmelerinde sigorta şirketi ödeme yapabilir. Hayat sigortasının özelliği, ölümde ödemedir. Ölümün şekli önemli değildir. Ecel ile, kaza ile, deprem ile ölüm fark etmez. Hepsinde sigorta şirketi ödeme yapar.
Bunları bilelim de neyi tartıştığımızı, sigortanın nasıl işlediğini hatırlayarak doğru kararlara varalım.