Dün dolar 1.8522’ye kadar yükseldi. Bu yazı yazılırken 1.8480 TL’ye satılıyordu. Yazının sonunda yazacağımı başında yazayım. Dolar (kötümserlerin beklentisi doğrultusunda 1.90 TL’ye kadar tırmanamasa da) gene de 1.87 TL’ye kadar çıkabilir. Ama merak etmeyiniz üç vakte kadar gene 1.80 TL’ye inebilir. Kendiliğinden inmez ise Merkez Bankası Başkanı kulağından tutar, indirir.
Gelelim doların 1.80 TL’den 1.85’e doğru yol alışının hikâyesine...
* Dolar fiyatındaki hareket korkulacak kadar büyük değil. Olur böyle hareketler.
* Türkiye’ye döviz girişi durdu, yavaşladı, döviz kıtlığı başladı da doların fiyatı ondan artmıyor.
* Türkiye ekonomisi ile ilgili büyük bir risk ortaya çıktığı, yabancılar tası tarağı toplayarak kaçmaya başladığı için dolara hücum ediyorlar, kaç paraya satılırsa dolar almaya çalışıyorlar diye bir şey yok.
* Tam tersine... Bugüne kadar kredi dereceleme kuruluşlarının notunu bekleyen yabancı fonların Türkiye’ye para akıtması bekleniyor. Türkiye’ye para aktıkça da dolar fiyatı düşecek. O halde dolar birden bire neden yükselmeye başladı?
Dolar neden yükseldi?
* Not artırımını önceden satın alarak Türk borsasına ve kâğıtlarına yatırım yapanlar, not artımı kararı çıktıktan sonra kâr realizasyonuna geçtiler. Ufak ufak satış yaptılar. Bu uzun süre devam etmeyebilir.
* T.C. Merkez Bankası faizi beklenmedik ölçüde hızlı düşürdü. Faiz için Türkiye’ye para gönderen fonlar için faizin cazibesi birazcık da olsa azaldı.
Bunlar içeriden dolar fiyatını etkileyen gelişmeler. Bir de dışarıdaki rüzgâr var:
* Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) mayıs toplantısındaki tartışmaların metni açıklanacak. Bu rapor doların geleceği hakkında işaretler verebilir.
* Fed Başkanı bugün Kongre’de soruları cevaplayacak. Fed’in parasal genişlemeyi yıl sonuna kadar devam ettirmesi bekleniyor. Kongre’de Fed Başkanı’nın parasal genişlemeyi daha önce durdurabiliriz demesi ve gelinen noktayı tersine çevirmesi riski var.
Merkez sessiz kalamaz
T.C. Merkez Bankası bu gelişmeler karşısında sessiz kalamayacaktır.
* Merkez Bankası doları 1.87-1.88 TL’ye çıkıncaya kadar olan biteni gözler, harekete geçecek ise daha sonra geçer.
* Doların 1.90’a çıkmasına normal olarak izin vermemesi beklenir.
* MB Başkanı döviz fiyatında istikrar konusunda içeriye, dışarıya söz verdi.
* Önümüz yaz. Yazın Türkiye’ye yerli ve yabancı turist girişi olur. Turist dövizi bollaşır. Bolluk fiyatları aşağıya çeker.
İşte bu nedenle piyasanın genel bekleyişi 2013 sonunda doların 1.80 TL dolayında kalacağı şeklindedir. Mevcut gelişmeler doların 1.90 TL’ye çıkmasını normal kılacak gelişmeler değil. Tersine bu gelişmeler karşısında dolar fiyatının 1.80 TL’nin altına inmesi beklenirdi.
Merkez Bankası’nın uygulayacağı değişik tedbirler var. Bırakınız bu tedbirleri, Merkez Bankası Başkanı’nın sözlü müdahalesi bile tırmanışı durdurabilir ve dolar fiyatının tekrar 1.80 TL’lere doğru dönmesine imkân verebilir.
Uyarı: Döviz kuru, altın fiyatı, borsa endeksi konularında tahmin yapmak, hele hele kesin rakamlar vermek mümkün değildir. Hele hele bir yazıda dolar fiyatının ne olacağını yazılamaz. Bu yazıda verilen rakamların ve yapılan değerlemelerin amacı okuyucuları bilgilendirmektir.