Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Sonra da 360.8 milyar dolar milli gelir rakamını 72 milyona böldük. 2005 yılında 4.172 dolar olan kişi başı gelirimiz (bir yılda yüzde 20.0 oranında artarak) 5.008 dolara çıktı diyerek sevindik.Şimdilerde dolar 1.60 YTL'den satılıyor. 2006 yılı milli geliri 486.4 milyar YTL rakamını 1.60 YTL'den dolara çevirince, dolar olarak milli gelirimizin 360.8 milyar dolardan 304.0 milyar dolara düştüğünü (ülkenin fakirlediğini) görerek üzüleceğiz.Daha önce 360.8 milyar dolar milli gelir rakamını 72 milyon nüfusa bölerek kişi başı geliri (1 dolar = 1.34 YTL hesabıyla) 5.008 dolar olarak ilan etmiştik. Şimdi (1 dolar = 1.60 YTL) hesabıyla 304.0 milyar dolara gerileyen milli gelir rakamımızı 72 milyona böleceğiz. Kişi başı gelirin 4.222 dolara düştüğünü görerek dertleneceğiz. 2005 yılının milli geliri (GSMH) cari fiyatlarla 486.4 milyar YTL idi... Bunu 1.34 YTL dolar kuruyla dolara dönüştürdük. 2004 yılında 299.4 milyar dolar olarak belirlenen milli gelirimizin (dolar olarak bir yılda yüzde 20.5 oranında büyüyerek), 2005 yılında 360.8 milyar dolara çıktığını dosta düşmana ilan eyledik. Ne oldu böyle oldu? Döviz fiyatlarındaki artış sonucu bu ülkenin varlığı yüzde 15.7 oranında eridi mi? Ülke ve bu ülkede yaşayanlar dolar pahalandı diyerek yüzde 15.7 oranında fakirleşti mi?Bizim kafamızı karıştıran, (1) Bu ülkede Türk parasıyla dövizin birlikte işlem görmesi, (2) Gerçekçi olmayan döviz kurlarıyla YTL'den dövize yapılan çevrimlerin yanıltıcı görüntüler ortaya çıkarmasıdır.Milli gelir bir ülkede belli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerin parasal değeridir. Önce üretimin değerini (ülkede yaratılan toplam kaynağı) gösterir. Sonra da üretim karşılığı ortaya çıkan geliri (ülkede tüketime ve yatırıma gidecek imkânların tamamını) gösterir. Dolar yanıltıyor Ülkenin milli geliri ve kişi başı geliri "sabit fiyatlarla" (enflasyondan arındırılmış Türk parası) hesaplanarak, ülkede gelirin artışı, kişi başı gelir artışı belirlenir.Esas olan budur. Doların değeri artsa da artmasa da bu değişmez. Türk ekonomisi 2005'te yüzde 7.6 oranında büyüdü. Kişi başı gelir (nüfus artışının geliri paylaşanların sayısını artırması nedeniyle) yüzde 6.2 arttı.Ama döviz kurlarındaki ucuzluk (2004 yılı dolar kuru 1.43 iken 2005 yılı dolar kuru 1.34 idi) nedeniyle dolar olarak milli gelir rakamı 2005 yılında yüzde 20.5, kişi başı milli gelir rakamı yüzde 20.0 artmış gibi bir görüntü ortaya çıktı.Şimdi, dolar fiyatındaki artış, nasıl borsadaki şirketlerin piyasa değerini dolar olarak düşürdüyse, milli gelirimizi de, kişi başına geliri de düşürdü diyemeyiz. Rakamlardaki gerileme "sanal gerilemedir." Bizim için önemli olan, 2006 yılında milli gelirimizin "sabit fiyatlarla", 2005 yılı milli gelir rakamının üzerinde gerçekleşmesidir. Bizim ekonomi politikalarımız buna kilitlenmelidir.Döviz fiyatındaki (doların değerindeki) artış devam ederse, 2006 yılı milli gelirimiz sabit fiyatlarla artsa da, dolar olarak milli gelir rakamı aşağılara inebilir. Nasıl ki 2005 yılında milli gelirin ve kişi başı gelirin dolar olarak yüzde 20 büyümesi gerçeği yansıtmadıysa, bizim olduğumuzdan fazla zenginleştiğimizi göstermediyse, dolar olarak milli gelir ve kişi başı gelir rakamının gerilemesi de (iyi bir şey değildir) ama gerçeği yansıtmaz.Biz sabit fiyatlarla milli gelirimizi ve kişi başına gelirimizi artırmaya ve büyümeye bakalım. guras@milliyet.com.tr Sabit fiyatla büyüme