IMF heyeti, hükümetin yaptığı ücret ve maaş zamlarına kaynak yaratmak için 2004 yılında 3.5 katrilyon liralık bir ek vergiye ihtiyaç duyulacağını söylemiş.
Bu bilinmeyen bir şey değildi. Hükümet ücret ve maaş zammını yaparken bunu göze almıştı. Hükümet sözcüleri her ne kadar, bu zamların harcamalardan kısıntı yapılarak karşılanacağını söylediler ise, onlar da söylediklerine inanmıyordu. Bu paranın harcamalardan yapılacak kısıntı ile karşılanamayacağının farkında idiler.
IMF istediği için değil, mecburiyetden 2004 yılında vergiler artırılacak.
Vergiler artırılacak da... Daha ne kadar artırılacak? İşte sorun burada.
Vergi yapısı bozuk olduğundan gelirden vergi alınamıyor. Beyanname ile vergi toplanamıyor. Vergi tüketimden alınıyor. Tüketimden alınınca da en zengin ile en fakir aynı vergiyi ödüyor.
Halkın üzerindeki vergi yükü, bir yıl içinde toplanan verginin, milli gelire oranı ile ölçülüyor.
Bilindiği gibi milli gelir, bir yıl içinde üretilen mal ve hizmetin parasal değeridir. Halk üretiyor. Sonra da bu üretimin geliri ile yaşıyor. Üretim sonucu halkın eline geçen paraya "gayri safi yurtiçi hasıla" (GSYİH) deniliyor. 2002 yılında (cari fiyatlarla - o yılın fiyatlarıyla) bunun değeri 276 katrilyon lira.
Halkın eline geçen bu gelire karşılık halk vergi olarak devlete 67 katrilyon lira ve de, SSK primi, tasarruf kesintisi, fon gibi "vergi benzeri" mükellefiyetler için 13 katrilyon lira, toplam 81 katrilyon lira ödeme yaptı.
Halkın vergi ve vergi benzeri ödemelerinin, milli gelire oranı 2002 yılında yüzde 29.4'e ulaştı. 2003 yılının rakamları yayımlanmadı ama bu oranın 2003 yılında daha da yükseldiği biliniyor.
Türk halkı milli gelirinin yüzde 30 dolayındaki kısmını devlete vergi olarak öderken acaba başka ülkelerde bu oran (vergi yükü oranı) nedir? Vergi yükü oranı Avrupa Birliği'nde ortalama yüzde 29.6'dır. Yunanistan'da yüzde 25.5, İspanya'da yüzde 22.6, Portekiz'de yüzde 24.5'tur.
Bizde sorun, halkın üzerindeki vergi yükünün az olmasından kaynaklanmıyor. Devletin topladığı verginin yüzde 66'sının faiz ödemesine gitmesinden kaynaklanıyor. 2004 yılında devlet 66.0 katrilyon lira faiz ödeyecek. Faizden kısıntı yapma imkanı olmayınca ücret ve maaş zammının faturasını ödemek için halktan 3.5 katrilyon liralık ek vergi istemekten başka çare kalmıyor.
