Halk daha çok borçlanıyor daha zor ödüyor

Küçük banka şubelerinin birkaçında görevlilerle konuştum. “Çevrenizde büyük işyerleri olmadığına göre, kimlere kredi veriyorsunuz?” diye sordum. “Şimdilerde daha çok ihtiyaç kredisi veya tüketici kredisi veriyoruz. Çevredeki küçük işyerlerinin kredi alacak durumları yok. O işyerleri sahipleri bile tüketici kredisi ve kart borcuyla işlerini çevirmeye çalışıyor” dediler.
İhtiyaç kredilerinde aylık faiz yüzde 1.8 dolayında, kredi miktarları ise genelde 2 bin YTL ile 10 bin YTL arasındaymış.
Halkımızın tüketici kredisi ve kredi kartı borçları mart ayı sonunda 98.5 milyar YTL oldu. Mevduat bankalarının aynı tarihlerde YTL kredileri toplamı 202 milyar YTL idi.
Demek ki, mevduat bankalarımızın toplam YTL kredilerinin yarısını halkımız ihtiyaç kredisi veya tüketim kredisi olarak kullanıyor. 

Borçlar artıyor
Bu tür kredilerin toplamı 2006 yılı sonunda 66.3 milyar YTL idi. 2007 yılında yüzde 38 oranında bir artış oldu. 2007 yılı sonunda 91.3 milyar YTL’ye yükseldi. 2008 yılının ilk 3 ayında ise bu tür krediler 7.2 milyar YTL arttı.
2008 yılı mart ayı sonu itibariyle 98.5 milyar YTL’ye yükselen toplam tüketici kredileri ve kredi kartı borcunun 27.1 milyar YTL’lik bölümü kredi kartı borcu, 33.8 milyar YTL’lik bölümü konut kredisi borcu, 31.7 milyar YTL’lik kısmı ihtiyaç kredisi borcu, 5.7 milyar YTL’lik bölümü otomobil kredisi borcu.
Halkımız artık otomobil kredisi kullanmıyor. Otomobil borcu artmıyor. Azalıyor.
Kredi kartı borcunun artışında da yavaşlama var. 2008 yılının ilk 3 ayında kredi kartı borcundaki artış sadece 1.4 milyar YTL.
Buna karşılık, halkımız konut için borçlanmayı sürdürüyor. Yılın ilk üç ayında konut kredilerindeki artış 3 milyar YTL’ye ulaştı. İhtiyaç kredilerindeki artış ise 2.8 milyar YTL oldu.
Şimdi geliyoruz konunun üzücü yanına... Krediyi almak kolay ama ödemek güç hale geldi. 

Ödemeler aksıyor
Ferdi kredi kullanarak borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 2006 yılında 17.885 iken, 2007 yılında 54.251 oldu.
2007 yılının ocak ayında 8.584 iken, 2008 yılının aynı döneminde 25.420 oldu.
Kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 2006 yılında 166.653 iken, 2007 yılında 266.472‘ye yükseldi.
2007 yılının ocak-şubat döneminde ferdi kredi borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 8.584 iken, 2008 yılının aynı döneminde 25.470’e çıktı. Kart borçlusu sayısı aynı dönemde 55.015’ten 101.235’e tırmandı.
Ferdi kredi borçluları ve kart borçluları sayısındaki artış mevduat bankaları için henüz tehlike teşkil etmiyor. Bankaların ferdi krediler ve kartlardan elde ettikleri toplam faiz ve hizmet geliri içinde ödeme gecikmeleri ve batık borçlar henüz tehlikeli boyuta ulaşmamış durumda. İşte bu nedenle mevduat bankaları ferdi kredileri artırmayı ve kredi kartı dağıtmayı sürdürüyor.