Halkımızın paracıklarını bonoya bağlaması neden iyi değil?(1) Hazine, bono satarak bankaların kasasını boşalttı. Bankaların ekonomiye yönelteceği, yatırım ve üretim için kredi olarak kullandıracağı para kalmadı. Hazine bankalardaki paraları alıyor, faiz olarak dağıtıyor. Şimdi de sıra halkın ve de şirketlerin elindeki, kasasındaki paraya geldi. Bunları da bono satarak Hazine toplar ise, ekonomide ne yatırım, ne üretim, ne de tüketim için para kalacak... Ekonominin suyu kuruyacak.(2) Hazine borçları zar zor çeviriyor. Borçların toplamı büyük olmasa da, vadesi kısa, faizi yüksek... Vade ve faizde yeniden yapılandırma zorunluğu ortaya çıkabilir. (Hatta çok önceden çıktı bile!..) Yeniden yapılandırma uygulamasında elli banka ve de yüz büyük fon yönetimi ile masaya oturmak başka, elinde üç kuruşluk, beş kuruşluk bono olan iki milyon, üç milyon halka dert anlatmak başka... Böyle bir zorunluluk ortaya çıktığında halk sokaklara dökülür...Halkımızın bankalara mevduat olarak yatırdığı paralar ile bankalar 85 katrilyon liralık bono almış. Veya başka anlatımda Hazine bankaların kasasından 85 katrilyon lirayı çekmiş.Derken halkımız bononun net yüksek reel faizine kanarak, bankalar aracılığı ile 31 katrilyon liralık bono satın almış. Yatırım fonları aracılığı ile de 8 katrilyon lirayı bonoya yatırmış. Etti mi 39 katrilyon lira... Şirketler de 14 katrilyon liralarını bonoya bağlamış. Üçünün toplamı 53 katrilyon lira...Açık anlatımıyla halkın ve şirketlerin doğrudan bonoya bağladıkları para miktarı bankalar aracılığıyla bonoya bağlanan para miktarına ulaşmak üzere...Denilebilir ki, bonoya bağlanan para sonuçta nasıl olsa halkın parası... Ha bankalar aracılığı ile bağlanmış, ha doğrudan bağlanmış... Ne fark eder? Çok şey fark eder... Yukarıda da işaret edildiği gibi, bankaların satın aldığı bonolarda Hazine'nin muhatabı az sayıda bankadır. Halkın bankalar aracılığıyla doğrudan satın aldığı ve fonlar aracılığıyla aldığı bonolarda Hazine'nin muhatabı iki milyon, üç milyon halktır... Hazine'nin bonolarının halka dağılması sonucu alacaklı sayısının artması, borçlarda yeniden yapılandırma mecburiyetinde kalınması halinde, çıngar çıkmasına neden olur.Hazine sadece günü kurtarma arayışına girer ise, bunları dikkate almadan her gün ekonominin kıt kaynaklarının daha çoğunu bono ile toplar ise, ekonomi durur... Ekonominin yağı kurur. Ekonominin yağı kuruyunca dişliler çalışmaz olur.Bonoyu satan da, alan da ne yaptığını biliyor olmalı... "Alan da, satan da memnun... O halde bunları neden yazıyorsun?" diye sual eyleyeceksiniz... Haklısınız... Ama birinin de bunları yazması gerekir... Belki okuyan ve de bu yazılanlara göre bir şeyler yapılması gerektiğini düşünen olur... guras@milliyet.com.tr Bu gidiş, iyi gidiş değil!.. Halkımız paracıklarını Hazine bonosuna bağlamaya başladı.