Şimdilerde dünyanın 5’inci büyük otomotiv grubu olan yılda 3 milyon aracı satılan Kore’deki Hyundai fabrikası, Anadol’dan sonra, bizim Anadol projemiz örnek alınarak kuruldu.
Üstüne üstlük bizim Anadol’u üretenlerin daha önceleri az çok bir otomotiv sanayi birikimi varken, Hyundai’nin üretimine soyunanlar sektöre yabancı idi.
Ford 1920 yılında İstanbul’da bir montaj fabrikası kurmuştu. 1950’lerde ordu için Jeep Willys üretimi yapılıyordu. Bu arada değişik gruplar kamyon montajına başlamıştı.
Anadol projesinin arkasında olanlar uzun yıllardır otomotiv sektöründe pazarlama deneyimine sahip olmuşlardı. 1966 yılında, daha önceleri kamyon montajı yapılan Otosan Fabrikası’nda Anadol’un üretimine başlanıldı.
Anadol örnek oldu
Anadol temel olarak fiberglas gövdeye ve çelik tam şasiye sahipti. Fiberglas tekniği Reliant’tan öğrenilmiş, motor, şanzıman ve diferansiyel teknolojisi de Ford İngiltere’den alınmıştı.
Otosan’ın Kadıköy’deki fabrikasında, 1966-1984 yılları arasında çeşitli modellerden toplam 63 bin adet binek Anadol üretildi. 36 bin adet üretilen kamyonet modeli ise 1991 yılı sonuna kadar üretimde kaldı. Otomobil ve kamyonet üretimi toplamda 100 bini buldu.
Koreli Chung Ju Yung inşaat işi ile uğraşıyordu. Otomotiv deneyimi yoktu. 1947 yılında Hyundai Motor şirketini kurdu. Anadol projesini örnek alarak otomobil üretmeye niyetlendi. İngiltere’den Ford Cortina modeli araçları kit halinde Kore’ye getirerek Hyundai tesislerinde monte etmeye başladı.
Chung Ju Yung, baktı ki iş montaj ile büyümüyor, İngiltere’de Austin-Morris’in genel müdürlüğünü yapan George Turnbul’u 1974 yılında Kore’ye getirdi. İşin başına geçirdi. George Turnbul’dan “İki yıl içinde Kore markası ile Kore malı bir otomobil yapmasını istedi”. George Turnbull, İngiltere’deki fabrikadan 5 uzman arkadaşını Kore’ye davet etti. Mitsubishi Motors’un teknolojik desteğini aldı. İtalyan tasarımcı Giorgio Giugiaro’ya tasarımını yaptırdı. Ve 1975 yılında ilk Kore otomobili Pony’nin üretimini gerçekleştirdi.
Talebi olmayan mal üretilemez
Hyundai’nin Pony modeli teknolojik yetersizlikler nedeniyle ABD ve Kanada pazarına giremedi. Doğu Avrupa ülkelerinde satılabildi. Ama üreticiler yılmadılar. Teknolojiyi geliştirdiler. 1986 yılında Excel modeli ile ABD pazarına ve diğer gelişmiş ülke pazarlarında Hyundai otomobillerinin satışı başladı.
Şimdilerde Hyundai 70 milyar dolar geliri 7 milyar dolar net karı olan bir otomotiv devi. Üçü Kore’de diğerleri ABD, Japonya ve Hindistan’da 6 araştırma ve geliştirme merkezi var.
Biz Anadol’dan doğru dürüst yerli üretime geçemediğimizden fırsatı kaçırdık. Kuş serisinden de yerli üretime geçme fırsatı vardı. Onu da değerlendiremedik.
Kaçan balık büyük oluyor diye üzülmek işe yaramıyor. Dünyada şartlar değişiyor. Piyasalardaki değişimi iyi değerlendirmeye mecburuz.