Döviz gelir - gider hesabında olumsuz gelişme var. Döviz geliri ile gideri arasındaki açık büyümeye başladı. İhracatçılarımızın büyük fedakarlıklar ve büyük çaba ile artırdıkları döviz geliri deliği kapayamaz oldu.
Bu gidiş iyi bir gidiş değil. Kusura bakmayınız... İyi haberler veremiyorum ama, döviz açığının büyümesi, döviz kıtlığına yol açar... Döviz kıtlığında dövizin fiyatı yükselir.
İyimserlik fırtınalarının estiği, döviz fiyatının bir yıl önceki rakamlarda gezindiği günlerde bunları yazmak, sıcak aşa soğuk su katmaya benzer. Neşeyi kaçırır ama... Benden yazması...
İhracat artışı eridi gitti
Merkez Bankası, 2002 yılının Ocak - Ağustos aylarındaki döviz gelir - gider rakamlarını açıkladı.
Geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl ihracatçılarımız 2 milyar dolar daha fazla ihracat dövizi getirmiş... Ama buna rağmen geçen yılın ilk sekiz ayında 2 milyar dolar döviz fazlası veren döviz trafiği, bu yılın aynı döneminde 246 milyon dolar açık vermiş.
Çünkü (1) İhracat geliri artıyor ama, diğer döviz gelirleri artmıyor. Tersine eksiliyor. Turizmde beklenen gelir artışı olmadı. Bizim dışarıdan sağladığımız faiz geliri azaldı. İşçilerimiz daha az döviz gönderiyor. Müteahhitlerimizin, armatörlerimizin, bankalarımızın getirdikleri dövizde azalma var.
(2) İhracattaki büyük artışa rağmen diğer gelirlerdeki gerilemeye bağlı olarak toplam döviz geliri 705 milyon dolar azalırken, döviz gideri 1.5 milyar dolar arttı. Çünkü yılın ilk sekiz ayında ithalat için 2.8 milyar dolar daha fazla para harcadık. Faiz giderleri ile diğer döviz giderleri geçen yılın altında kalmasa idi, giderler daha da artacaktı.
(3) Döviz gelir - gider trafiği geçen yıl ocak - ağustos döneminde 2.0 milyar dolar fazlalık vermişken bu yıl 246 milyon dolarlık açık ile tehlike işareti veriyor.
Bugüne kadar IMF’den gelen dövizler nedeniyle bu olumsuz gelişmeler dikkatten kaçtı veya önemsenmedi... Ama bundan sonrası için çok önemli... Döviz açığı rakamının büyüdüğünü görenler Türkiye’ye kredi vermez. Açık rakamı döviz kıtlığını işaret eder. Döviz kıtlığı döviz fiyatını yükseltir.
"Döviz sorunu diye bir sorun yok... Döviz bolluğundan fiyatlar geçen yılın gerisinde... Havasına kapılarak, yanlış varsayımlarla yanlış adımlar atmaya kalkan olmasın diye uyarıyorum.