Türkiyeye dönünce sordum soruşturdum. Öğrendim ki Ikea, 16 yıldır değişik ülkelerdeki mağazalarında satılmak üzere Türkiyeden mal alıyor. Türkiyeden aldıkları malların yıllık tutarının 200 milyon doları aştığını söylüyorlar.Ikea, mobilya ve ev eşyası satan bir mağazalar zinciri. Halen 32 ülkede 212 mağazası var. Geçen yıl bu mağazalarda, 290 milyon müşteriye 13.5 milyar euro değerinde mal satılmış. Katalog bastırıyorlar. Dağıtıyorlar. Katalogla da mal satışı yapılıyor.Mağazalarında hazır ev ve ofis mobilyaları yanında, hazır mutfak, kütüphane, mutfak eşyası, aydınlatma cihazları, yatak takımından perdeye her türlü hazır tekstil ürünü, cam, seramik eşya bulunuyor.Ikeanın özelliği, çağdaş ve farklı çizimdeki eşyaları, ucuz fiyatla satmasında.Ikeanın kurucusu bugün 77 yaşında olan Ingvar Kamprad isimli bir İsveçli.Ingvar Kamprad, 1950lerde mobilyaları katlanabilir hale getirerek paket içinde satmaya başlayınca büyük atılım yapmış. Ikea mağazalarında müşteri malı görüyor. Hemen satın alabiliyor. Paketli halde evine taşıyor. Evde kendi monte edebiliyor. New Yorkta bir hafta sonu arkadaşımız otomobiliyle bizi şehir dışındaki Ikea mağazasına götürdü. Kızının evine kütüphane alacaktı. Paketlenmiş durumdaki kütüphaneyi satın aldık. Otomobile yükledik. Evde kendileri kuracaklarmış. Mağazının üst katında mobilya ve değişik ev eşyası vardı. Alt kata indik. Mutfak eşyası, perde, bardak çanak satılıyor. Bu bölümde çarşafların, masa örtülerinin, cam eşyanın, havluların Türk malı olduğunu görüp sevindik. Ikeanın ilk mağazasının Ümraniyede Carrefoursanın yanında 30 bin metrekare kapalı alanda 2005 yılı mayıs ayında faaliyete geçmesi bekleniyor. Bu mağazada 10 bin çeşit mal satılacak.Ikeanın Türkiyede mağaza açacağını ilk defa Milliyet Businessde bu yılın ocak ayında Şule Yücebıyık yazmıştı. Ikeayı Türkiyeye Maya Grubu getiriyor. Başında Nuri Özsüerin bulunduğu Mapa Mobilyanın Ümraniye mağazası için 40 milyon dolar yatırım yapacağı açıklandı.Ikea "franchise" (isim verme) sistemiyle Türkiyeye geliyor. Açık anlatımıyla mağazayla ilgili yatırımı, işletme sermayesini Türk müteşebbis üstleniyor. Yabancı firma isim hakkını veriyor. Mağazaya müdür tayin ediyor. Bedeli karşılığında mal gönderiyor. Mağazanın yabancı firmanın belirlediği şekilde yönetilmesi, sadece yabancı firma tarafından temin edilen malları satması mecburiyeti var.Ikea adına Türkiyede mağaza açmak için bugüne kadar yabancı firmaya 150 dolayında başvuru olduğu söyleniyor. Maya grubundan önce Sabancı grubunun İsraildeki İkea mağazalarını işleten grup ile ortaklık kurarak Türkiyede mağaza açacağı söyleniyordu. Her ne kadar Ikea mağazalarında mobilya dışında başka mallar da satılıyor ise, Ikea Türkiyede özellikle mobilya piyasasında rekabeti artıracak.Bizde 65 bin mobilya üreticisi olduğu, bunların yıllık iş hacminin 3 milyar euro dolayında bulunduğu, bu 65 bin mobilya üreticisinin yüzde 80 veya 85inin merdiven altı (kayıt dışı) üretim yaptığı tahmin ediliyor. guras@milliyet.com.tr İlk mağaza Ümraniyede
