İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın (İKSV) gerçekleştirdiği 36. İstanbul Uluslararası Müzik Festivali’nde 500’ü aşkın sanatçının katıldığı 22 etkinliği 25 bin yerli ve yabancı müziksever izledi.
İKSV, uluslararası müzik festivallerini 1973 yılından bu yana her yıl düzenliyor. 30 Haziran‘da müzik festivali bitiyor, 1989 yılından bu yana her yıl düzenlenen uluslararası caz festivali başlıyor. İstanbullular nisan ayında 1989 yılından bu yana her yıl düzenlenen uluslararası film festivalini, mayıs ayında 1989 yılından bu yana iki yılda bir düzenlenen uluslararası tiyatro festivalini izledi. Uluslararası İstanbul Bienali Ekim 2009'da başlayacak.
İKSV, yurtiçinde bu sanat ve kültür etkenliklerini sürdürürken 2004 yılından bu yana yurtdışında da Türkiye’nin tanıtımı için festivaller ve sergiler düzenliyor. Şimdiye kadar yurtdışında on etkinlik gerçekleştirdi. 2009'da Fransa’nın 6 büyük kentinde sanat günleri düzenleyecek.
Şimdi soracaksınız: “Bu değirmenin suyu nereden geliyor?” diyeceksiniz. Çünkü bu tür sanat ve kültür etkinlikleri çok hem de çok masraflı organizasyonlar. Özellikle tanınmış yabancı sanatçıları, orkestraları Türkiye’ye getirmenin faturası çok büyük. Bu festivallere katılan bazı yabancı sanatçı ve orkestraları yurtdışında izleyenler 100-300 dolar bilet ücreti ödüyor.
Bilet parası yetmiyor
Bizde izleyiciden toplanacak bilet ücretiyle bu etkinliklerin masrafını karşılamak imkânsız. İKSV’nin etkinliklerde izleyicilerden aldığı bilet ücreti 30-60 YTL dolayında. Başka ülkelerde bu tür uluslararası festivaller sadece sanat ve kültür etkinliği olarak değil, yapıldıkları şehre ve ülkeye kazandırdıkları prestij ve onların tanıtımına katkıları nedeniyle yerel ve merkezi yönetimlerce destekleniyor.
Yılda 3 uluslararası festival, iki yılda bir, 1 festival ve 1 sanat bienali (toplam 5 etkinlik) düzenleyen, İstanbul’un “kültür ve sanat şehri olarak öne çıkmasına katkıda bulunan”, (2010 için İstanbul’un Avrupa Kültür Başkenti olarak seçilmesinin altyapısını hazırlayan), yurtdışında ülkenin tanınması için festivaller ve sergiler gerçekleştiren İKSV'nin yıllık bütçesi 15.0 bin euro’dan ibaret.
Başka ülkelerin başka şehirlerinde yılda tek bir uluslararası festival düzenleyen kuruluşların bile bütçeleri bu rakamın üzerinde.
Kamu katkısı % 7
İKSV’nin 15 bin euro'luk bütçesine İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin katkısı yüzde 1, hükümetin Tanıtma Fonu ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın toplam katkısı yüzde 6 dolayında. Bilet gelirleri, giderlerin yüzde 24’ünü karşılıyor. Giderlerin yüzde 70’ini (sponsorlar/destekleyenler) özel şahıslar ve kuruluşlar karşılıyor.
İKSV, 1973’te Nejat Eczacıbaşı önderliğinde 14 işadamı tarafından kuruldu. Nejat Eczacıbaşı’nın ölümünden sonra yönetim sorumluluğunu Şakir Eczacıbaşı üstlendi. Yönetim kurulu sanatsever işadamlarından oluşuyor. Profesyonel kadronun başında Görgün Taner ve Ömür Bozkurt var. İKSV’yi yönetenlerin işi çok zor. Sadece kültür ve sanat etkinlikleri hazırlamak için çalışmıyorlar, programları hazırladıktan sonra, gerçekleştirilebilmesi için para arayışı başlıyor. Sanat ve kültür için parasal destek bulmak da kolay olmuyor.
Bu yazının amacı, İstanbul ve Türkiye için önemi büyük olan (2003 yılında Avrupa Büyük Kültür Forumu’nun ilk defa Avrupa dışındaki bir kuruma verdiği Büyük Kültür Ödülü’nü alan) İKSV’nin faaliyetlerine İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın ve de özellikle Kültür ve Turizm Bakanı’nın ilgisini “rica” etmektir. “Sayın Bakan, Sayın Başkan... Bakınız... 36 yıldır dönen bir çark var... Bu çarka sizler de su akıtınız ki, daha da hızlı dönsün...” demektir.