IMF bu defa imzayı basacak (diyorlar)

Bizim içeriden ekonomiye bakış açımız ile IMF'nin dışarıdan bakış açısı farklı.
İçeride yatırımların yapılmaması, üretimin gerilemesi, piyasanın çökmesi, milli gelirde büyümenin durması, işsizlik, ücretlerdeki düşme, gelir dağılımının bozulması bizi çok mu çok üzüyor.
Ama dışarıdan Türkiye'yi gözleyen IMF uzmanları, bunlara bakmıyor. Başka şeylerle ilgileniyor. Onların baktıkları, ilgilendikleri şeyler şunlar:
- Türkiye'nin ödemeler dengesi (döviz gelir - gider hesabı) nasıl? Türkiye döviz açığını yeniden borçlanarak kapatabiliyor mu? Yoksa rezervden mi yiyor? Döviz rezervi artıyor mu, eriyor mu?
- Cari işlemler hesabı (olağan döviz gelir gider hesabı) açığı büyüyor mu, küçülüyor mu? Bu açık normal borçlanma ile kapatılabilecek büyüklükte mi? İhracat ve ithalat nasıl gelişiyor? Dış ticaret açığı (ithalat ile ihracat rakamı arasındaki fark) büyüyor mu, küçülüyor mu?
- İthalatı önleyici girişimler var mı? Her türlü mal ve hizmetin girişi serbest mi, değil mi? Koruma eğilimi var mı, yok mu?
- Gerçekçi kur politikasında aksama var mı? "Ne kadar enflasyon, o kadar devalüasyon" ilkesine uyuluyor mu? İsteyen istediği kadar döviz bulabiliyor mu?
- Uzun dönemde bütçe denkliğini ve de mali piyasalarda istikrarı sağlamak için gerekli reformlar yapılıyor mu? Örneğin emekli yaşında düzeltme, özelleştirmede tahkim, Bankalar Kanunu'nda değişiklik ile ilgili çalışmalarda bir gelişme var mı, yok mu?
- Kısa dönemde bütçe denkliğini sağlamak için hükümet frene basabiliyor mu? Hükümet piyasanın genişlemesini dizginleyebiliyor mu? Genel olarak kalkınma hızı frenlenebiliyor mu?
IMF uzmanları temmuz ayında Türkiye'den iyimser ayrılmıştı. Temmuzdan bu yana işler, bizim bakış açımızla ne kadar kötü gitti ise, IMF uzmanlarının başı açısından da o kadar iyi gitti.
- Piyasa daralıyor. Ekonomi küçülüyor. İthalattaki daralma, ihracattaki gerilemenin üzerinde olduğundan dış ticaret açığı küçülüyor.
- Cari işlemler açığı at ile deve değil. Ödemeler dengesinin açığı, olağan dış borçlanma ile kapatılabiliyor. Döviz rezervleri azalmıyor, artıyor. Döviz fiyatları enflasyon oranında tırmanışta. Döviz bulunur halde.
- Türkiye dış borç ana para ve faiz ödemelerini aksatmadan sürdürüyor.
- Dış dünyanın beklediği temel reform kararları TBMM'den geçti.
Açık anlatımıyla IMF uzmanlarının bakış açısıyla Türkiye temmuz ayından bu yana daha da iyiye gitmiş durumda...
Eeee... Böyle bir durumda, Türkiye ile IMF arasında "stand - by" anlaşması imzalanmaz da ne olur?